Gisteren landde de tweede Boeing 787 Dreamliner van Arkefly op Schiphol. Het superzuinige vliegtuig is de vervanger van de PH-AHQ (legacy Boeing 767-300 ER) die al bijna 25 jaar oud is. De Dreamliner is nieuwer, verbruikt minder brandstof en de passagiers houden van het vliegtuig. Er zijn voordelen van het gebruik van de Dreamliner, maar ook nadelen. Dat vertelde technisch directeur van Arkefly – Freek van der Pal – vandaag op de Aviation Knowledge en Career Days op de Hogeschool van Amsterdam.
Risico’s introductie B787 bij Arkefly geminimaliseerd
De introductie van de eerste Boeing 787 bij Arkefly ging zonder grote problemen gepaard. Dat is het resultaat van een programma dat Arkefly heeft gelanceerd om de risico’s te minimaliseren. Het streven om het nieuwe vliegtuig zonder al te grote problemen in de vloot op te nemen was echter wel een uitdaging. Het toestel was namelijk niet alleen nieuw voor de maatschappij, de Boeing 787 was ook een totaal nieuw toestel voor de Nederlandse luchtvaartautoriteiten. Arke werkte in de periode voor de introductie van de Boeing 787 nauw samen met de Nederlandse luchtvaartautoriteiten. Waarom het zo nieuw was? Het toestel was het niet alleen revolutionair qua zuinigheid, het is ook revolutionair op het gebied van software. De Dreamliner is veel meer cockpit-driven, het IT-deel is een stuk groter. Dit bracht een aantal interessante uitdagingen met zich mee.
Gameboy versus Apple
De PH-AHQ is de oude Boeing 767-300ER die wordt vervangen door de Dreamliner. Qua techniek is deze 767 te vergelijken met een Gameboy. De Gameboy kwam uit in 1989, de PH-AHQ is afgeleverd in 1990. In het oude toestel zitten dan ook slechts ’30’ softwarecomponenten. Deze worden geupload in bijvoorbeeld de Air Data Computer of de Electronic Flight Bag. Deze componenten werkten vroeger niet samen. Met de komst van de Boeing 787 is niet alleen het aantal softwarecomponenten toegenomen (nu meer dan 300!), ook werken veel van deze componenten nu samen. De Air Data Computer praat nu bijvoorbeeld samen met de electronic flight bag. Software is dus heel belangrijk in de Boeing 787 Dreamliner. Was de 767 een Gameboy, de Boeing 787 is dan een apparaat van Apple. Veel moderner, intuïtiever en veel meer softwaregericht.
Updates van softwarecomponenten
Vooral het managen van de software was een uitdaging. Vroeger werkte Arke gewoon in een excel sheets om de verschillende softwarecomponenten bij te houden. Met meer dan 300 componenten is dit onmogelijk geworden. Overigens is het niet dat een softwarecomponent erin wordt gezet om vervolgens nooit meer aangeraakt te worden. Zo’n component heeft een bepaalde periode waarna hij moet worden geüpdatet. Soms is dit enkel om het wachtwoord te veranderen, soms krijgt de software component een grotere update. Bijvoorbeeld de electronic flight bag die een update in de Minimum Equipment List (MEL) krijgt. Boeing geeft dit soort updates dan door. Deze worden met een laptop in de storage device gezet. Dit is een soort harde schijf in het vliegtuig. Vanuit deze harde schijf wordt de update dan geupload in de componenten die het nodig hebben (zoals weer de Air Data Computer).
Voordelen van de Dreamliner ten opzichte van de oudere Boeing 767
Het feit dat de Dreamliner zo veel IT is, brengt ook grote voordelen met zich mee. Als er tijdens de vlucht bijvoorbeeld iets gebeurd, dan kan de computer vaak al bepalen wat er precies aan de hand is. De computer geeft dan aan de piloten door wat het mogelijke defect s. De ground crew (Tech4Jets) kan zich vervolgens voorbereiden om het onderdeel direct na aankomst direct te inspecteren en eventueel te vervangen. Een ander groot voordeel van de Dreamliner is dat de C checks van de Dreamliner minder vaak te hoeven gebeuren. C checks zijn grote inspecties waarbij het vliegtuig grotendeels geïnspecteerd moet worden. Als dit minder vaak hoeft te gebeuren, kan het vliegtuig vaker vliegen en dit brengt natuurlijk minder kosten met zich mee.
Nadelen van de Dreamliner ten opzichte van de oudere Boeing 767
Er zijn echter ook nadelen. Als de grondafhandelaars met bijvoorbeeld een trap tegen een vliegtuig aanrijden, dan zie je een zichtbare beschadiging. Doordat de Dreamliner grotendeels is gebouwd van (lichter) kunststof, is deze beschadiging niet te zien. De beschadiging zit namelijk aan de binnenkant. Een onderdeel van de 787 introductie was dus ook het informeren van de grondcrew om incidenten direct te melden. Wordt er niets gemeld, dan kunnen problemen pas optreden als het vliegtuig in de lucht hangt. Mocht er iets gebeurd zijn, dan kan een Ramp Damage Checker kijken waar de structuur beschadigd is. Deze beschadiging zit namelijk vaak aan de binnenkant. Een Ramp Damage Checker meet de dikte van de structuur van het vliegtuig, om zo de beschadiging op te sporen. Hier zijn echter ook fouten mee gemaakt, gaf de spreker van Arkefly op de AKCD toe. Een aantal maanden geleden is met de Ramp Damage Checker afgebladderd verf gedetecteerd als ‘beschadiging’. De betreffende vlucht liep daardoor vertraging op vanwege iets wat helemaal niet erg was. Hier heeft het bedrijf van geleerd.
De Boeing 787 Dreamliner is dus erg nieuw. Niet alleen qua gewicht, maar ook op het gebied van IT, structuur en onderhoud. Het hypermoderne toestel heeft dus voor en nadelen, waarbij naar mijn mening de voordelen zwaar opwegen tegen de nadelen.
AKCD
AKCD is een toonaangevend evenement in de Nederlandse Luchtvaart waaraan vrijwel alle belangrijke partijen meewerken.
Ook dit jaar is Upinthesky weer media-partner. Vooraf brengen we het nieuws rond het evenement en na afloop zullen we een fotoreportage en verslagen van de verschillende presentaties publiceren. Dit alles is overzichtelijk in het dossier AKCD te vinden.