In de kleine luchtvaart is de piloot vaak aangewezen op het zicht om botsingen te voorkomen. Dat moet beter kunnen dacht directeur Ronald van Gent van Selfly bv. Tijdens AKCD legt hij uit hoe.
Ontstaan Avionics
In 1929 was het Jimmy Doolittle die onderkende dat alleen op zicht vliegen niet genoeg was. Doolittle vloog een wolk in en kon niks meer, totaal gedesoriënteerd was hij totdat hij de wolk weer uitvloog. Een piloot moest kunnen navigeren, ook in een wolk, in de mist, in het donker, zo besloot hij. Hij ontwikkelde de basis die nog steeds in elk verkeersvliegtuig wordt gebruikt. Door de luchtdruk te meten kwan hoogte en verticale snelheid bepaald worden. Hij bouwde een gyroscoop in om de stand van het vliegtuig te bepalen en een kompas voor de richting. Deze systemen worden nog steeds gebruikt en zijn gevoelig voor fouten. Daarom worden ze vaak dubbel of driedubbel in verkeersvliegtuigen uitgevoerd. Toch gaat het weleens mis, denk aan de Air France 447 waar ijskristallen voor verkeerde waarden zorgden of een Etihad A330 die de start afbrak en terugkeerde door een wespennest in een snelheidsmeter.
Drukker
Mede door de avionics werd het steeds drukker in het luchtruim. Probleem is dat deze systemen andere vliegtuigen niet zien, waardoor er er weer nieuwe gevaren kwamen. Voor de grote luchtvaart is dit opgelost door een verkeersleiding in te stellen. Iemand van buitenaf vertelt waar je als piloot wel en niet heen moet.
[su_quote cite=”Van Gent, Selfly BV”]”Eigenlijk heel raar, het is alsof je langs de snelweg A2 iemand neerzet die automobilisten vertelt waar ze heen moeten”.[/su_quote]
General Aviation toestellen vliegen in uncontrolled airspace, er is geen luchtverkeersleiding, ze moeten zelf rondkijken. Maar je kan lang niet alles zien vanuit je cockpitraam, vliegtuigen kunnen van alle richtingen komen. Als voorbeeld zat het volgende fragment in de presentatie. De piloten van het vliegtuigen kijken naar een kist verderop:
Achter het kruisende vliegtuig hangt een sleepkabel (bijvoorbeeld voor een reclamedoek), de propellor komt erin vast te zitten. Iedereen overleefde het incident.
Reactietijd
Als je op zicht vliegt heb je 12 seconde nodig voordat er iets gebeurt als je uit moet wijken. Je moet het ‘gevaar’ niet alleen zien, je moet de koers inschatten, beslissen of je actie moet ondernemen. Als dat zo is moet je je spieren nog aanspannen en dan heeft het vliegtuig nog reactietijd. Al met al ben je 12 seconde verder, volgens Van Gent. En zeker als de ander een snel vliegend object is, is dat een probleem. Eerder iets aan zien komen is dus van belang.
Een oplossing zou een GPS-systeem kunnen zijn, maar hier zijn ook problemen mee. Bijvoorbeeld in de bergen kunnen er reflectie zijn waardoor de GPS er 200 meter naast kan zitten. Dit systeem is dus nog steeds afhankelijk, ICAO wil hier niet aan, het moet onafhankelijk zijn.
Een goed voorbeeld van een vliegtuig die op GPS door de wolken vliegt zie je hieronder. De GPS geeft het terrein niet goed weer en daarom raakt het toestel een berg.
Eigen separation
“Wat je uiteindelijk wilt is een vliegtuig dat voor z’n eigen separation kan zorgen”. Het systeem moet zo simpel mogelijk zijn en altijd werken. Bovendien moet het klein zijn en het vliegtuigje niet te zwaar belasten. Selfly is met ‘good-old’ radar gaan testen, met als uiteindelijk doel dat de zichtcondities er niet meer toe doen. In eerste instantie werd een naar voren gerichtte radar getest. Die radar laat ook de grond zien en dus de vlieghoogte en stand van het vliegtuig. Ook ziet de radar objecten aankomen en kan daarvoor waarschuwen. Het kan de koers berekenen en een advies geven. De radar is licht en gebruikt relatief weinig stroom (300W). Selfly gaat nu met meerdere radars testen zodat een vliegtuig als het waren in zijn eigen bubbel vliegt en van alle kanten gevaren aan kan zien komen. Er wordt ongeveer 2km vooruit gekeken.
Toestemming
Selly verwacht over 3 tot 4 jaar toestemming te hebben voor een een systeem dat gericht is op safety. Het mag dan alleen nog als extra systeem geïnstalleerd worden. Pas na een langere certificering zou het bepaalde andere systemen/avionics kunnen vervangen en bijvoorbeeld ervoor kunnen zorgen dat er regels veranderd worden.
Markt
Selfly denkt dat het vooral voor General Aviation interessant is en later ook voor Remote Piloted Aircraft Systems, zoals wellicht Unmanned Airfreight.
AKCD
AKCD is een toonaangevend evenement in de Nederlandse Luchtvaart waaraan vrijwel alle belangrijke partijen meewerken.
Ook dit jaar is Upinthesky weer media-partner. Vooraf brengen we het nieuws rond het evenement en na afloop zullen we een fotoreportage en verslagen van de verschillende presentaties publiceren. Dit alles is overzichtelijk in het dossier AKCD te vinden.