In de Open Skies verdragen wordt vastgelegd dat twee regeringen zich niet meer bemoeien met nieuwe vliegroutes. Ieder land moet specifieke verdragen sluiten met een ander land. De markt wordt met de afspraken in feite opengegooid.
De golfmaatschappijen mogen in dit geval veelvuldig vliegen naar de VS, terwijl de afspraken – volgens de Amerikaanse concurrenten – ‘eigenlijk geen voordelen bieden voor carriers uit de VS, gezien de lage vraag naar reizen vanuit of naar de twee Golfstaten’.
De Amerikanen pleiten voor nieuwe afspraken, waarbij Open Skies wordt omgezet naar Fair Skies. Een eerste stap daarin is overleg tussen Amerika, Qatar en de VAE. In april stuurden 262 leden van het Amerikaanse Congres een brief naar de regering met het verzoek om te gaan overleggen met beide landen. Eventuele beperkingen werken beide kanten op: zowel voor carriers uit de VS als voor maatschappijen uit de VAE en/of Qatar.
Maar niet voor iedere Amerikaanse maatschappij is Open Skies een struikelblok. Een vrachtmaatschappij als FedEx vaart er wel bij. In een brief aan John Kerry, de minister van Buitenlandse Zaken, vraagt de pakketvervoerder expliciet om de Open Skies afspraken te handhaven. ‘Voor FedEx zijn de Open Skies afspraken heel waardevol’, schrijft CEO David Bronczek. FedEx heeft een vrachthub in Dubai.
‘Bezuinigen op Open Skies afspraken brengt de economische groei in gevaar die luchtvracht nu oplevert. Het zorgt voor hogere tarieven en minder passagiers. Alleen een paar maatschappijen profiteren van bezuinigingen’, aldus Bronczek. Hij roept Kerry op om ‘niet toe te geven aan de wens van een paar carriers die hun eigen nauwe, protectionistische belangen willen verdedigen in plaats van te kijken naar wat Open Skies de VS oplevert.
Europa
Het conflict treft niet alleen de banden tussen de westerse maatschappijen en de gulfcarriers, ook in Europa ontstaan langzaam scheurtjes. In april verlieten Iberia, BA en Airberlin de lobbyorganisatie Association of European Airlines (AEA). Alitalia denkt nog na over eenzelfde stap.
De reden daarvoor ligt in de opstelling van de AEA tegen de golfmaatschappijen. De AEA volgt de lijn van onder meer Lufthansa en Air France-KLM, die vinden dat de expansiedrift van de golfmaatschappijen aan banden gelegd moet worden. De vier Europese maatschappijen zijn het hier niet mee eens. Dat komt deels doordat Etihad en Qatar belangen in de vier maatschappijen hebben.