
Een losliggende checklist blijkt hoogstwaarschijnlijk de oorzaak te zijn van de Griekse F-16D crash op de Spaanse luchtmachtbasis Albacete op 26 januari. De crash gebeurde tijdens een gezamenlijke oefening van een aantal NAVO-landen. Franse militaire specialisten hebben de crash onderzocht en nu hun eindrapport uitgebracht.
In de cockpit van een F-16 zit een knop die handmatig de trim tab op het richtingsroer op de staart bedient. De knop is in de uiterste rechter positie gevonden. Hierdoor is het toestel ongecontroleerd naar rechts gegaan in de seconden na take-off. Het toestel kwam vol in geparkeerde vliegtuigen terecht wat voor een grote brand zorgde. In het rapport staat: “the yaw trim was set to the maximum right deflection, drastically affecting the aerodynamics of the aircraft during takeoff.”
Onderzoekers denken dat één van de drie losliggende checklists de knop in de rechter positie heeft gezet. Deze knop heeft aan weerszijde veiligheidsknopjes. In het onderzoek wordt geconcludeerd dat een (meestal gelamineerde) checklist kan zorgen voor de bewegingen van het vliegtuig zoals die er waren. Het verzetten van de knop gebeurde voordat het toestel ging taxiën. Er is geen systeem dat waarschuwt voor deze instellingen.
Toen het toestel op snelheid kwam en de roeren hun werk gaan doen ging het al snel mis, 7,8 seconden na take-off was de crash. Het toestel heeft een hoogte van 60 voet bereikt. De piloot had zijn flightbag in de opbergplaats van de checklists gelegd. Onduidelijk is waarom hij dit gedaan heeft.
De hoofdvlieger heeft nog geprobeerd met zijn sidestick de bewegingen te corrigeren, maar de gegeven input was onvoldoende er nog iets aan te doen. Beide piloten in de tweezit-F-16 waren geoefende piloten. Het landingsgestel was nog niet ingeklapt, wat volgens het onderzoek duidt op een onverwachte gebeurtenis.
De twee Griekse piloten kwamen om het leven. Ook kwamen er negen Franse servicemensen om. Zeventien anderen raakte zwaargewond en nog eens zestien lichtgewond. Naast de F-16 waren een M-2000D, Alpha Jet en een AMX geheel verwoest. Er was substantiële schade aan een M-2000D en een Alpha Jet. Drie andere toestellen raakte licht beschadigd.
Richtingsroer
NEW: As many as 6 American service members hurt when Greek F-16 crashes during NATO exercise http://t.co/8T9rK7fnJX pic.twitter.com/xeF1uSnyFC
— NBC Nightly News (@NBCNightlyNews) 26 januari 2015