Op vliegbasis Gilze Rijen presenteerde de onderzoeksraad voor de veiligheid eerder vanmiddag het rapport over de ramp met MH17.
Voorzitter Tjibbe Joustra is helder: het toestel stortte neer doordat een raketkop ontplofte naast de cockpit. Die raket kwam van een Buk-lanceerinrichting.
In het onderzoek zijn veel andere scenario’s onderzocht. Hierbij valt te denken aan een technisch mankement, een bomaanslag aan boord of een air-to-air aanval van een militair toestel. Volgens Joustra zijn die opties onderzocht, maar afgestreept.
Ontploffing
De Cockpit Voice Recorder heeft een geluidspiek geregistreerd van 2,3 milliseconden. Na onderzoek concludeert de Onderzoeksraad dat de raketkop links boven de cockpit ontplofte. De drie piloten in de cockpit kwamen direct om het leven. Door de ontploffing brak de cockpit af, dat leidde tot het uiteenvallen van het toestel. De wrakstukken kwamen in een gebied van vijftig vierkante kilometer neer. Het achterste deel van de Boeing kwam waarschijnlijk als eerste op de grond neer.
Luchtruim
Er was voldoende reden om het luchtruim uit voorzorg te sluiten, stelt Joustra. In de maand voor de crash werden zestig militaire toestellen neergeschoten. “Oekraïne had voldoende reden om het luchtruim te sluiten. Dat gebeurde niet.” Na de crash kwam al snel de vraag op waarom er toch over het gebied gevlogen werd. “Niemand dacht dat de civiele luchtvaart in gevaar zou zijn”, aldus Joustra.
Aanbevelingen
Het rapport doet drie aanbevelingen:
- landen die in een gewapend conflict verwikkeld zijn, moeten de veiligheid in de lucht beter garanderen
- landen die over die gebieden vliegen moeten zich beter bewust zijn van de risico’s van vliegen over die gebieden
- luchtvaartmaatschappijen moeten hun risicoanalyses verbeteren en transparanter zijn over welke routes er gevlogen worden.
Joustra sluit niet uit dat in het gebied van de crash nog meer wrakstukken gevonden worden. “Maar dat doet niets af aan de conclusies die we nu trekken.”
Schuldvraag
De OvV doet geen uitspraken over de schuldvraag. De enige conclusie die de raad op dat gebied trekt is dat het moeilijk is om een exacte lanceerlocatie vast te stellen. Oekraïne, Nederland en Rusland hebben allemaal afzonderlijke onderzoeken gedaan naar de locatie. Op basis van simulaties komen alle landen tot andere locaties. Die grenzen wel allemaal aan elkaar. Dat totale gebied is ongeveer 320 vierkante kilometer. Het bepalen van de exacte locatie is niet aan de onderzoeksraad, maar aan het Openbaar Ministerie.
KLM
KLM laat in een verklaring weten dat ze de aanbevelingen van de Onderzoeksraad uiterst serieus neemt. De maatschappij bestudeert het rapport nog verder. Vlucht MH17 was een codesharevlucht met KLM, die vluchtnummer KL4103 gebruikte.