In een groot deel van de wereld groeit de luchtvaart amper. Eén van de uitzonderingen is China, ondanks de momenteel haperende economie van het land. De Chinese luchtvaart groeit al jaren en zag in het eerste kwartaal van 2015 voor het eerst meer dan 100 miljoen passagiers. De groep die de hoogste prijs betalen zijn de vrouwen in de industrie, betogen Deborah Foster (School of Business and Management, University of Gloucestershire, UK) en Xiaoni Ren (hoofddocent Human Resource Management aan de Cardiff Metropolitan Universiteit).
Foster en Ren zeggen in hun artikel over vrouwen in de Chinese luchtvaart dat in een poging een competitief voordeel ten opzichte van elkaar en van buitenlandse maatschappijen de Chinese vliegmaatschappijen het meest seksistische selectiebeleid in lange tijd hanteren. Het beleid is vergelijkbaar met dat van sommige westerse maatschappijen in het verre verleden. Ren concludeert uit interviews dat vrouwen worden behandeld als goederen en bovendien worden uitgebuit.
De Chinese luchtvaart is enorm gegroeid sinds de economische hervormingen van de jaren ’80. De maatschappijen werden onafhankelijk van het leger gemaakt en moesten winst gaan maken. De financiele crisis die sinds 2008 woedt, deert de maatschappijen uit China amper. Tussen 2001 en 2015 was er een groei van 33%. Deze groei vraagt om nieuwe vliegtuigen en personeel om die te vliegen. De industrie heeft 400.000 werknemers. Bij Air China is 41% van de 63.000 werknemers vrouw. Bij het hogere management is dit echter 13%.
De maatschappijen proberen zich te onderscheiden door de cabin crew. Er zijn volgens Foster en Ren krantenadvertenties waarin sollicitanten worden gevraagd die tussen de 18 en 25 jaar, aantrekkelijk en dun zijn en bovendien ‘a pleasant personality and a good smile’ hebben. Hoewel mannen ook kunnen solliciteren, is in geen enkele tv reclame een man te zien.
Door de groei wordt er ook steeds meer van het personeel gevraagd. Er kan amper vrij worden genomen en werkdagen zijn steeds langer. In lager geschoolde arbeid zijn de vrouwen vooral te vinden. Binnen de cabin crew zijn het vooral mannen die senior purser zijn. Vrouwelijke piloten zijn bijna niet: slechts 1,1%. Vijf keer zo weinig als in het westen. In het 2016 programma voor nieuwe piloten van China Southern zijn volgens China Aviation Daily geen vrouwen welkom.
Vrouwen werken voornamelijk met tijdelijke contracten. Ze kunnen zo aan de kant worden gezet en hebben geen carrièremogelijkheden. Hun leeftijd en aantrekkelijkheid is volgens de advertenties een eis, waardoor ze nog minder baanzekerheid hebben, betoogt Ren.
“It’s one thing to be able to help people out of an emergency exit door, it’s another to say they must weigh less than 130 pounds, as Pan Am and others might have done in times gone by,” zegt Kenneth Quinn, partner van luchtvaart advocatenkantoor Pillsbury Winthrop, in Washington DC. “Asian countries have less precise formulas in their labor laws that permit airlines to impose age and appearance limitations upon flight crews.”
Het is in China voor een vrouw nagenoeg onmogelijk om een gezin te hebben en te werken in de luchtvaart. Door al deze problemen komt er vaak stress en ruzie thuis. Door de seksistische cultuur zijn veel vrouwen volgens Ren ongelukkig in hun werk. Veel houden het dan ook niet lang vol.
Maar voor hen staan weer legio jonge Chinese meiden klaar om de sollicitatieprocedure in te gaan. Foto’s (1, 2, 3, 4, 5) daarvan hebben vooral veel weg van een missverkiezing, er is zelfs een badpak-ronde.
Bestel een Aviationtag van de PH-BFF, een voormalige KLM B747!
Ondersteun Up in the Sky in haar missie om meer unieke content te maken en haal dit stukje Nederlandse luchtvaartgeschiedenis in huis.
Na 27 jaar over de hele wereld te hebben gezworven ging de PH-BFF in 2017 met pensioen. Het machtige toestel werd uiteindelijk in 2018 gerecycled op voormalige Vliegbasis Twente.
