Vorige week vloog ik (tot grote tevredenheid overigens) met KLM van Amsterdam naar Atlanta en was blij verrast te zien dat de immigratieprocedure aanzienlijk was verbeterd ten opzichte van voorheen. ESTA passagiers kunnen nu hun eigen informatie in een kiosk invoeren en kunnen vervolgens voor een versnelde toegang tot de VS zich bij de betreffende ambtenaar melden. Fluitje van een cent. Binnen een half uur waren alle procedures vervuld en konden we onze reis vervolgen. De vraag lijkt me dan ook gerechtvaardigd of een (dure) pre-clearance op Schiphol waarover nu gesproken wordt wel heel veel zal schelen?
De grootste bottleneck was uiteindelijk nog de security check en elke keer verbaas ik me er weer over hoe stompzinnig sommige mensen zich gedragen om alle handbagage die ze bij zich hebben laten screenen. Welke airline let overigens tegenwoordig nog op de hoeveelheid handbagage. Weinig denk ik als ik de enorme hoeveelheden zie die de mensen voor de screening aanbieden.
In de boekenkast van mijn vakantieadres vond ik een boekje van Hugo Hooftman, luchtvaartjournalist van het eerste uur, genaamd Hier is Schiphol, wereldluchthaven onder de zeespiegel. Leuk om te lezen. Vol met anekdotes, feiten, statistieken en uiteraard dilemma’s.
Ook de rol van de overheid kwam in dit boekje uiteraard aan de orde. What is new?
Het ging toentertijd ( 1958) om de miljoenen guldens die nodig waren voor de uitbreiding van Schiphol.
“Als al die miljoenen nu maar op tafel komen, dan zal Schiphol ook in de jaren die voor ons liggen een wereldluchthaven blijven, waarop Nederland als klein landje trots kan zijn! En dan zal Schiphol haar belangrijke rol in de verkeersluchtvaart kunnen blijven vervullen. Dat moet. Dat kan. Dat zal”
Wat dat betreft lijkt er niet veel nieuws onder zon anno 2015. In een paar weken tijd zie ik vanuit verschillende invalshoeken weer een beroep doen op de overheid om haar “verantwoordelijkheid” te nemen. Vorige maand de oproep van werkgeversvoorman De Boer om weer een groter aandeel te nemen in KL/AF zodat die vermaledijde Fransen niet langer kunnen sollen met “onze” KLM. Eerste reactie van het ministerie van Financiën: nee, gevolgd door een “niet uit te sluiten”. Emeritus professor Hugo Roos maakt het deze week in luchtvaartnieuws bont door alles maar aan elkaar te koppelen. Ik kan geen touw aan vast knopen aan zijn betoog. Oh, en dan ben ik Arnold Burlage nog vergeten, die vindt dat de inmiddels afgetreden staatssecretaris Mansveld regelmatig steken liet vallen en proactief het luchtvaartdossier moet benaderen. Tenslotte Steven Verhagen, voorzitter van de VNV, die een oproep doet om, naar aanleiding van MH 17, meer duidelijk te laten verschaffen door de overheid bij het vliegen over conflict gebieden. In die laatste oproep kan ik me overigens wel vinden. Daar ligt mijns inziens wel degelijk (mede) een taak voor de overheden.
Met dit alles lijkt luchtvaart minnend Nederland nogal kort van memorie. In de Luchtvaart nota (van 2009) staat naast de ambities voor Schiphol en de rol van de home carrier ook het nieuwe governance model. Iedereen was het daar toentertijd mee eens. Alle stakeholders in de luchtvaartketen hebben, naast een gedeelde verantwoordelijkheid, ook een eigen verantwoordelijkheid en de overheid kan (en wil) ook niet alles oplossen. Door telkenmale maar weer te pas en te onpas een beroep te doen op die overheid, vergeten we kennelijk wat we eerder met elkaar hebben afgesproken.
Het wachten is nu op de strategische visie ten aanzien van de Europese luchtvaart van de Europese Commissie waarover, onder het Nederlands voorzitterschap, in het eerste halfjaar 2016 voor het eerst tussen de ministers zal worden gediscussieerd. Tenzij de voortekenen bedriegen vrees ik dat ook vanuit Brussel voor het oplossen van alle luchtvaartproblemen wat dat betreft niet al teveel verwacht mag worden.
Verschillend
VWO