Lars Veling uit Bilthoven behoort tot een nieuwe lichting luchtvaartfotografen, die creativiteit en originaliteit hoog in het vaandel hebben staan. Niks blauwe luchten, niks zon in de rug, niks een vliegtuig recht van opzij (‘side on’) fotograferen, zodat de registratie zichtbaar is. Dat soort platen zijn veel te saai. Lars en zijn vrienden betreden veel liever de niet gebaande paden, ook letterlijk, door urenlang op een regenachtige berg in Wales te bivakkeren. En dan maar wachten op dat ene moment om in een fractie van een seconde een kist op low level missie vast te leggen.
Maar wie is Lars Veling eigenlijk, wat drijft hem, wat zijn z’n dagelijkse bezigheden? Up in the Sky voelde Lars uitgebreid aan de tand en vond bij het zien van de foto’s maar twee woorden echt goed bij hem passen: extreem creatief.
Net zoals bij vergaderingen beginnen we ook dit interview met een ‘voorstelrondje’. Wie ben je en wat doe je?
Ik ben 21 jaar en studeer Aviation Studies aan de Hogeschool van Amsterdam. Momenteel loop ik stage bij KLM Engine Services op Schiphol-Oost. Ik ben opgegroeid in Bilthoven, vlakbij de vroegere aanvliegroute van de vliegbasis Soesterberg. In het verleden heb ik ook aan zweefvliegen gedaan. Daar ben ik nu, door gebrek aan tijd, (tijdelijk) mee opgehouden.
Waar komt jouw passie voor luchtvaart en fotografie vandaan?
De passie voor luchtvaart en fotografie is eigenlijk zo lang ik me kan herinneren altijd al wel aanwezig geweest. Ik denk dat ik rond m’n zevende levensjaar m’n eerste fototoestel kreeg, zo’n analoge met een filmrolletje. Het luchtvaartvirus is bij mij niet, zoals bij veel anderen, een aangeboren aandoening. Niemand uit mijn familie heeft iets gerelateerd aan de luchtvaart gedaan. Ik kan me wel nog herinneren dat ik tijdens de SARS-epidemie in 2003 met mijn moeder mee mocht naar Noorwegen. In het vliegtuig kreeg ik een tijdschrift met daarin een vergelijking tussen een Boeing 737 en 747. De zomer daarna heb ik vaak in de tuin gezeten met de verrekijker van mijn vader. Elk vliegtuig dat over kwam met twee (condens)strepen was een 737, alles met vier strepen een 747 en alles met drie strepen een 747 met een kapotte motor….
Ik heb mijn twee passies pas echt samen weten te voegen in 2012, toen ik mijn eerste digitale spiegelreflexcamera had gekocht.
Fotografeer je ook nog iets anders dan vliegtuigen?
Op vakanties en tijdens uitjes hang ik vaak de toerist uit met m’n camera in de aanslag om iets moois of grappigs vast te leggen. Verder fotografeer ik veel sport, voornamelijk roeien. Luchtvaartfotografie doe ik puur als hobby, hier en daar verkoop ik wel wat, maar dat is niet het hoofddoel. Sportfotografie daarentegen is echt een (bij)baan voor me geworden.
Welke fotoapparatuur gebruik je en wat doe je aan nabewerking?
Ik heb professionele Canon camera’s en lenzen tot mijn beschikking: mijn camerabody’s zijn een Canon 5D Mk III en een Canon 1Dx. De lens die ik voornamelijk voor luchtvaart gebruik is de Canon 400mm f/2.8L IS USM, vaak in combinatie met een 2.0x converter, voor een totaal bereik van 800mm. Daarnaast heb ik een 70-200mm F/2.8L IS USM en 16-35mm F/4L IS USM. Als dat nog niet genoeg is of als ik een hele speciale lens nodig heb, dan kan ik aankloppen bij de vriendelijke mensen van Cameraland om het een en ander te lenen. O ja, ik heb ook nog een GoPro voor actiefilmpjes.
Nabewerking is echt maatwerk. Voor de basisbewerkingen van mijn RAW-foto’s, zoals kleur, contrast, bijsnijden en dergelijke gebruik ik Lightroom. Verder maak ik regelmatig gebruik van Color Efex van NIK om de foto’s net een beetje extra ‘diepte’ te geven.
Wat fotografeer je het liefst, civiele of militaire kisten?
Militair denk ik…. Ik ben begonnen als puur civiele fotograaf maar langzamerhand steeds meer richting militair aan het neigen. Het probleem is dat er qua militaire luchtvaart niet zo heel veel toen doen is in Nederland. Ik denk dat als het er echt op aan komt ik beide net zo graag schiet, als de licht- en weersomstandigheden maar goed zijn.
Op welke foto ben je het meest trots?
Voor mij is dat de foto van een KLM MD-11, die, in de laatste paar maanden van z’n operationele dienst, landt in de mist.
Na een filmpje van Ruesch Productions Aviation Cinematography gezien te hebben was het idee geboren om dit op foto vast te leggen. Maar dat was makkelijker gezegd dan gedaan. De mist moest op exact de goede hoogte hangen en de goede dikte hebben. De ochtend van de foto was de vijfde ochtend dat mijn wekker om 03.30 uur afliep. Ik moest op tijd op Schiphol zijn om de eerste kist die in de ochtend binnen kwam te kunnen fotograferen. Voorgaande keren was de mist net niet goed; te dicht of te licht. Of de grondmist was te laag of te hoog. Ook deze bewuste morgen leek de mist net te dicht te zijn. Gelukkig zat er vlak voor de MD-11 een 747 die de mist helemaal open trok. Tegen de tijd dat de MD-11 binnen kwam was er precies genoeg mist weer teruggewaaid voor de landingsbaan.
Wat is je grootste blooper op fotografiegebied?
Oh, daar heb ik er genoeg van! Ik ben talloze keren vol hoop naar Schiphol gegaan omdat het weer zo bijzonder ‘mooi’ zou worden. Niet dus. En laat ik maar helemaal zwijgen over het steeds wisselende baangebruik, af en toe om gek van te worden. Een dagje Schiphol levert dan meer grappige filmbeelden op voor Lars (ver)Veling TV, dan mooie foto’s. Met op het eind een Turkse pizza in lunchroom De Flamingo (Schiphol-Zuidoost).
Ik herinner me ook nog goed dat ik een keer naar België ben gereden, naar een schietrange in de buurt van de vliegbasis Kleine-Brogel. Daar zouden A-10’s van Spangdahlem komen schieten. Exact op tijd arriveren de A-10’s, maar tijdens de eerste poging om te schieten hoor ik over de scanner dat ze een ‘symbology issue’ hebben en terug gaan naar Spangdahlem. Tsja, daar sta je dan met je goede gedrag, twee uur van huis…
Of wat dacht je van drie kwartier een berg op lopen om vervolgens urenlang in de regen te wachten of er toevallig een vliegtuig voorbij wil vliegen in Wales?
Maar mijn lijfspreuk blijft: no guts, no glory!
Kun je iets vertellen over je air-to-air fotosessie?
Soms valt alles ineens wel goed op z’n plaats. Ik had het idee om de eerste commerciële vlucht met de KLM 787 Dreamliner vanuit de lucht te fotograferen. Terwijl bijna iedereen in m’n omgeving zei dat het waarschijnlijk toch niet ging lukken, heb ik doorgezet. Zelfs met een heleboel voorbereiding was het de ochtend van vertrek nog steeds niet zeker of het door zou gaan. Terwijl wij (de piloot en ik) al bezig waren met het voorbereiden van het photoship-vliegtuig (Piper Super Cub), kwam het verlossende telefoontje, ja het mag! Alleen….., ons vliegtuig wilde niet starten! Op de eerste koude dag van deze winter had de vorige gebruiker er niet aan gedacht een verwarming voor de motor aan te sluiten. Uiteindelijk kwam er toch leven in de motor en konden we vanaf Hilversum vertrekken. Toen we net de Control Zone van Schiphol binnenvlogen, kregen we te horen dat de 787 wat vertraging had. Daarop vroegen we om rond onze huidige positie te holden totdat er meer bekend was. De luchtverkeersleider gaf toen aan dat we ook wel rond de verkeerstoren mochten holden. Daar zeg je natuurlijk geen nee tegen! Uiteindelijk hebben we een half uur rondjes om de toren gevlogen. Maar daarna zijn de foto’s van de startende Dreamliner prachtig geworden en ben ik met bijna 64gb aan foto’s huiswaarts gekeerd. Dat zijn echt van die momenten waarop je je realiseert waarom je al die moeite hebt gedaan.
Hoe is (ver)Veling TV ontstaan?
Haha die vraag had ik moeten zien aankomen! De allereerste aflevering van (ver)Veling TV is eigenlijk heel spontaan ontstaan. Ik had een keer voor de lol mijn GoPro-camera mee genomen naar Schiphol. Aan het eind van de dag zei mijn fotovriend Mark de Bruin dat ik maar alle filmpjes naar hem moest opsturen, hij zou er wel wat van maken. Zo is het sindsdien eigenlijk gegaan, ik loop een dag voor gek met een GoPro op m’n hoofd en Mark doet al het zware werk. Hij kijkt alle uren aan beeldmateriaal door en monteert alles. Hopelijk blijkt uit deze filmpjes dat het om meer gaat dan alleen de foto’s. De gezelligheid er om heen, met een goede groep vrienden, dat is wat de hobby echt leuk maakt.
Waar kunnen de lezers van Up in the Sky jouw foto’s en filmpjes bekijken?
Mijn beste foto’s staan op mijn website www.larsveling.com. Een heleboel meer foto’s zijn te vinden op http://www.airplane-pictures.net/photographer.php?p=6699. Voor de filmpjes van Lars (ver)Veling TV verwijs ik naar deze Facebookpagina: www.facebook.com/LarsverVelingTV.