In de serie topfotografen op luchtvaartgebied deze keer een interview met Cristian Schrik uit Leeuwarden. Stond bij Peter Steehouwer airshow actie centraal en bij Lars Veling creativiteit, de 35-jarige Cristian Schrik heeft zich gespecialiseerd in een wel heel bijzondere vorm van fotografie. Het vastleggen van een vliegtuig in z’n element vanuit een ander vliegtuig. Up in the Sky wilde het naadje van de kous weten over dit onderdeel van de fotografie (air-to-air) en had een boeiend gesprek met Cristian. Werkzaam bij de Koninklijke Luchtmacht, samenwonend en vader van een zoontje van zes.
Hoe ben je met de luchtvaart in aanraking gekomen?
“Als klein mannetje woonde ik in Menaldum. Een dorpje onder de rook van Leeuwarden nabij de final turn voor runway 05 van de vliegbasis Leeuwarden. Hier zat ik ook op de basisschool en vanuit de klas zag ik vaak kisten voorbij komen, die net airborne waren en boven ons schoolplein een bocht maakten. Een machtig mooi gezicht. Elke vrije woensdagmiddag ging ik samen met mijn vader bij de vliegbasis kijken. In 1990 bezocht ik voor het eerst een open dag van de luchtmacht en ik was meteen verkocht. Vliegtuigen spotten werd mijn belangrijkste hobby. Na het aanschaffen van mijn eerste camera ben ik ze ook gaan fotograferen tijdens diverse airshows en oefeningen in binnen- en buitenland. Mijn eerste foto’s schoot ik op Leeuwarden in de landing. Je kent ze wel, van die foto’s waarbij het vliegtuig slechts 1/8e van het beeld beslaat.”
Je specialiteit is air-to-air- fotografie. Hoe is dat zo gekomen?
“Als beginnend luchtvaartfotograaf kon ik alleen maar dromen van die geweldige air-to-air- beelden in magazines als de Vliegende Hollander. Maar in 2009 begon die droom werkelijkheid te worden. Een Belgische Hercules nam als slow mover deel aan de Fighter Weapons Instructor Training op de vliegbasis Leeuwarden. Ik kreeg van de crew toestemming om mee te vliegen. Tijdens de briefing werd de missie duidelijk en zag ik de mogelijkheid om air-to-air te kunnen fotograferen. In overleg met de vliegers kwamen een aantal F-16’s ‘opjoinen’ achter de C-130 aan het einde van de missie, op de terugweg naar de vliegbasis. En daar stond ik dan. Achter op de klep van een Hercules met de deur open op 9.000 voet boven de Waddeneilanden een Belgische, Noorse en Nederlandse F-16 te fotograferen. Wat ontzettend gaaf! Sindsdien wilde ik alleen nog maar air-to-air fotograferen.”
Wat behoort tot de uitrusting van een air-to-air fotograaf?
“Qua fotoapparatuur maak ik momenteel gebruik van een Canon 1D Mark IV met 17-40, 24-105 en 70-200mm lenzen. Mocht ik lenzen met meer millimeters nodig hebben dan huur ik die. Verder bezit ik mijn eigen persoonlijke vlieguitrusting zoals een Nomex vliegeroverall, vlieger-handschoenen, vliegerjas en een Gentex HGU-55 helm inclusief MBU-12 zuurstofmasker die op mij zijn afgepast. Op een kneeboard heb ik mijn photo-flight briefing met de diverse setups die ik wil vliegen. Om reflecties in de cockpit tegen te gaan gebruik ik verschillende middelen. Tenslotte heb ik voor civiele of cargo kisten mijn eigen David Clark headset.”
In welke photoships heb je allemaal gevlogen?
“Ik heb vanuit 25 verschillende typen vliegtuigen en helikopters foto’s gemaakt. Voorbeelden zijn de L-39, SAAB 105, YAK-52, C-130, C-27, KT-1, AS.532 en Mil Mi-8. Zelf zorg ik ervoor dat ik medisch goedgekeurd ben om te vliegen. Ieder jaar onderga ik een vliegmedische keuring met om de twee jaar een uitgebreide keuring. Vliegen is een intensieve zaak en vergt het nodige van je lichaam. Een goede fysieke conditie en voldoende kracht zijn hierbij zeker belangrijk. Ik heb gemerkt dat dit de fotoresultaten ten goede komt.”
Hoe bereid jij een air-to-air- fotosessie voor?
“Ik bedenk van tevoren wat voor beelden ik wil maken en wat de mogelijkheden zijn. Rekening houdend met verschillende factoren zoals limitaties, configuraties en tijd. De beelden die ik wil maken, voeg ik samen in een briefing. Daarin staan zo’n vijftien set-ups inclusief back-ups. Deze briefing wordt uitgebreid besproken met de vliegers zodat iedereen weet wat we gaan doen en hoe. De briefing is essentieel en eigenlijk het belangrijkste bij air-to-air- fotografie.”
Wie zijn jouw opdrachtgevers?
“Mijn beelden zijn over de hele wereld te vinden. Zo worden mijn foto’s ter promotie gebruikt bij onder andere Eurofighter, AEROvodochy, Turkse Luchtmacht, Estse Luchtmacht en diverse squadrons. Qua luchtvaartbladen publiceer ik het meeste in Combat Aircraft Magazine maar ook in Air Forces Monthly en diverse andere (inter)nationale luchtvaartmedia.”
Kun je iets vertellen over je opleiding aan de fotovakschool in relatie tot air-to-air- fotografie?
“Tijdens mijn opleiding aan de fotovakschool heb ik de nodige kennis aan nabewerking opgedaan die ik zeer goed kan toepassen in mijn air-to-air -fotografie. Ook het vormgevend belichten was voor mij een enorme eyeopener. Iets wat vaak over het hoofd wordt gezien maar zeker bijdraagt aan een beter resultaat. Verder heb ik veel geleerd over composities en het gebruik van licht. Ik ben als beste van de klas geslaagd met een reportage over het Baltic Bees Aerobatic Team inclusief air-to-air foto’s.”
Welke air-to-air fotograaf inspireert je?
“Dat is toch wel de man die het allemaal heeft bedacht, Katsuhiko Togunaga. Door vliegtuigen in bepaalde settings neer te zetten en te laten manoeuvreren weet hij mooie dynamiek in de beelden naar voren te brengen. Ik denk dat hij voor vele luchtvaartfotografen een echte inspirator is. John Dibbs die ik afgelopen jaar heb mogen ontmoeten op Duxford is ook zeker inspirerend. Zijn beelden zijn mooi vormgevend belicht en hij weet de omgeving bij air-to-air altijd zeer goed deel uit te laten maken van het totaalbeeld.”
Wat zijn jouw toekomstplannen wat betreft je passie?
“Doorgaan, verbeteren, nog meer kennis en ervaring opdoen. Ik ben er nog lang niet klaar mee in ieder geval! Ik hoop meerdere types te mogen vliegen als fotoplatform en als onderwerp voor de lens te krijgen. Sinds kort geef ik ook presentaties over air-to-air- fotografie waarin ik de diverse aspecten van air-to-air bespreek. Ik geef uitleg en laat zien aan de hand van voorbeelden. Uiteraard komen ook de lessons learned aan de orde die ik heb opgedaan uit ervaringen en kennis gedeeld door andere fotografen. Air-to-air is zo veel meer dan alleen fotograferen. Het is slechts een klein onderdeel van het geheel.”
Op welke website zijn jouw foto’s te vinden?
“Ik plaats een kleine selectie van mijn air-to-air foto’s op mijn website www.aimhigh.nl. Op mijn Facebookpagina www.facebook.com/aimhighaviation zijn nog wat andere beelden te zien. Evenals behind the scenes opnamen. Via Facebook ontvang ik berichten over bepaalde foto’s die men dan wil gebruiken voor een magazine, webpagina of andere doeleinden. Het aantal bezoekers op de website varieert. Zeker na een update zie je het bezoekersaantal stijgen.”
Verschillend
VWO