Ook na mijn laatste column vanuit Indonesië twee weken geleden weer een reeks van onderwerpen waarover iets interessants te melden valt en het is deze keer wat moeilijker om een keuze te maken. Allereerst het vertrek van Alexandre de Juniac. Niet geheel onverwacht als ik de insiders mag geloven. Meestal verlaten de ratten als eerste het zinkende schip, maar een mooiere stap in zijn carrière lijkt me voor hem niet weg gelegd. Bij AF bleek hij niet in staat een deuk in een pak boter te slaan. Een grotere tegenstelling na een krachtpatser als Giovanni Bisignani en de zittende baas, Tony Tyler lijkt me niet denkbaar en of IATA, als mondiale luchtvaart en lobby organisatie, nu wel zo blij moet zijn met deze benoeming valt te betwijfelen.
De “diplomatenzoon” heeft bij AF voornamelijk de vakbonden tegen zich in het harnas gejaagd en we moeten maar afwachten of hij wel in staat is om de smeltkroes van belangen in IATA bijeen te houden. Als ik de CEO van Emirates was, dan zegde ik als eerste het lidmaatschap op, want van deze “bruggenbouwer” moeten we het niet hebben denk ik.
Een tweede nieuwtje dat ook mijn aandacht trok. De Nederlandse reisbranche kondigde eerder deze week een CO2 footprint initiatief aan. Een lovenswaardig initiatief dat zeker past in de ambities van staatssecretaris Dijksma van Infrastructuur en Milieu om de bewustwording van de reiziger te vergroten, maar de ervaring leert en gestaafd door de ervaringen dat het merendeel van de luchtreizigers als eerste zal kijken naar de prijs, anders waren de plofkip en de kiloknallers ook al lang uit de schappen van de supermarkten verdwenen. Er lijkt in ICAO na zes jaar onderhandelen eindelijk overeenstemming te zijn bereikt over een mondiale regeling en nu maar hopen dat de ICAO Assembly in september dit compromis omarmt, dan kan de EU die vermaledijde ETS regeling eindelijk ook eens ten grave dragen.
Uiteindelijk leek me een verduidelijking van de positie van de luchthaven van Gibraltar, waaraan Up in the Sky aandacht besteedde, vanuit een Europees perspectief het meest interessant. Onder de Vrede van Utrecht in 1713 werd Gibraltar overgedragen aan het Verenigd Koninkrijk. Ondanks deze bindende afspraken vormt de soevereiniteit van Gibraltar ruim drie honderd jaar na dato nog steeds een belangrijk twistpunt in de Brits-Spaanse relatie omdat Spanje (nog steeds) aanspraak maakt op Gibraltar. Ook een overeenkomst in 2006 (het Cordoba akkoord) tussen de toenmalige minister president Tony Blair en zijn Spaanse counterpart José Luis Zapatero heeft niet kunnen verhinderen dat Spanje nog steeds aanspraak maakt op de strategische berg op de zuidpunt van Spanje, hoewel de bewoners in een aantal referenda duidelijk te kennen hebben gegeven niet bij Spanje te willen horen.
Voor een groot aantal EU (transport) dossiers heeft deze controverse verstrekkende gevolgen voor wat betreft de besluitvorming. Hoewel meestal inhoudelijk geen enkele relatie tot de materie, wordt totstandkoming van de regelgeving in Brussel door deze soevereiniteitskwestie gegijzeld. Als voorbeelden zijn te noemen de EASA basisverordening, passenger rights, maar ook internationale overeenkomsten zoals het luchtvaartakkoord tussen de EU en de Oekraïne. Beide partijen zijn vooralsnog niet in staat of willen dat niet (net als in het verleden) rondom deze materie bewoordingen te vinden die de besluitvorming op relevante dossiers mogelijk maakt.
In een recente brandbrief van de AEA aan de Europese Commissie wordt er bij alle betrokkenen op aangedrongen om een spoedige oplossing te vinden vanwege de verlammende effecten op de implementatie van het Europese luchtvaartstrategie. Het wachten is kennelijk op een nieuwe regering in Spanje om dit “bootje” vlot te trekken, maar met de coalitie besprekingen in Spanje wil het ook al niet zo best vlotten. Al met al een onverkwikkelijke zaak dat het niet mogelijk blijkt, net als in het verleden het geval was, een politieke oplossing te vinden om op z’n minst de totstandkoming van EU regelgeving niet in de weg te staan.
Gelet op de interne Brexit discussie zal de huidige Britse regering niet staan te trappelen om het initiatief te nemen om spoedig een oplossing te vinden en ik verwacht, gelet op de Spaanse houding tot nu toe, ook niet veel toeschietelijkheid van die kant. Het komt ook de Europese sceptici wel goed uit veronderstel ik en daarmee stijgt het water sneller tot de lippen van de Europese luchtvaart dan menigeen lief is.