KLM heeft in een extra uitgave van de interne nieuwsbrief haar toekomstvisie voor de cabine en de functies van de medewerkers neergelegd. Up in the Sky heeft deze ingezien. Het beeld dat geschetst wordt, is dat van een efficiëntere KLM, wat zowel kansen als bedreigingen inhoudt voor het cabinepersoneel
Eén leidinggevende
KLM wil naar één leidinggevende in de cabine. Nu is het nog zo dat op intercontinentale (ICA) vluchten de businessclass (WBC) en de economy een eigen leidinggevende hebben, de purser. De WBC-purser is geen gewone purser maar ‘senior purser’ en hij/zij staat boven de economy- of assistent-purser. Naast deze twee rangen zijn er ook cabin attendants, zij staan ‘achter de kar’. ‘In de sterkte’, noemt KLM dat. Ook hier zijn weer twee rangen: éénbanders en tweebanders. KLM wil af van vier rangen in één cabine en het cabinepersoneel meer ‘klantcontact’ laten hebben.
De leidinggevende runt in de toekomst de hele cabine en heeft zijn/haar handen daarvoor vrij en staat dus niet in de sterkte. De diverse teams (WBC en economy) zijn meer self-supportive dankzij bijscholing en het gebruik van iPads. Een KLM-woordvoerder stelt dat KLM de enige maatschappij ter wereld is waar nog twee leidinggevenden op een vlucht zijn.
Zelfde totale bezetting
Het afschaffen van de purser in economy betekent theoretisch dat er één iemand minder per vlucht staat. Op bepaalde bestemmingen komt er in de businessclass echter een cabin attendant bij. In de nieuwsbrief heeft KLM het letterlijk over: “Eén extra CA (cabin attendant, red.) in de WBC op gerichte bestemmingen”. Dit houdt in dat er op die “gerichte bestemmingen” een extra cabinelid bijkomt, waarbij het totale aantal cabineleden daar dus gelijk blijft. Dat zou er wel op kunnen duiden dat op andere vluchten een cabinelid minder is. De KLM-woordvoerder zegt daarover: “Sowieso blijft de totale bezetting op elke vlucht gelijk. Het is wel zo dat werknemers flexibeler kunnen worden ingezet.”
Bezetting per vlucht blijft gelijk
-KLM woordvoerder tegen Up
FNV denkt overigens wel dat de bezetting op vluchten omlaag gaat. “Het aantal extra posities in de WBC moet niet overschat worden”, aldus de bond. “Op veel ICA vluchten gaan we gewoon -1 vliegen en dat terwijl wij nu al de carrier zijn met het meeste aantal passagiers per cabin attendant.”
Europa
Op korte en middellange Europese vluchten komt geen extra leidinggevende. Hier is een senior cabin attendant (met WBC kwalificaties) voldoende om de cabine te runnen. Op de lange Europese vluchten zal wel nog een leidinggevende meevliegen. In beide varianten werkt deze persoon mee in de sterkte; volgens KLM een meewerkend voorman.
Europa versus ICA
Nu is het nog zo dat KLM Europa flight attendants en ICA-attendants kent. De flight attendant die Europa vliegt, werkt niet op ICA-vluchten en andersom. Dat verandert ook; er komt één team. Elk cabinelid kan op Europa of ICA worden ingezet, mist ze de juiste toestelkwalificaties hebben. Met de nieuwe toestellen en uitwisselbare kwalificaties (777/787) kan één cabin attendant op bijna de hele vloot vliegen. KLM is zo flexibeler en zegt dat de klant zo een eenduidigere ‘beleving’ krijgt. Voor veel van de 9.299 cabin attendants is ICA-vliegen een belangrijk (promotie)doel. Voor een deel van de werknemers biedt deze verandering de kans om ICA te gaan vliegen. De ICA’ers kunnen het ervaren alsof ze teruggezet worden.
Boventallig versus Ontwikkelen
FNV heeft uitgerekend dat door het terugdringen van het aantal pursers 1.100 mensen worden teruggezet in functie. De mensen hoeven niet KLM te verlaten, maar de purser-functies zijn wel boventallig. Aan de andere kant biedt de verandering de ‘gewone’ cabin attendant juist een kans door te groeien. Er moet gesolliciteerd worden op de functies. Door het afschaffen van het één- en tweebandsysteem komen er cabin attendants waarvan een deel meer scholing heeft, ze ontwikkelen zich door. Deze mogelijkheden liggen volgens KLM nu meer open. Automatisch doorstromen wordt afgeschaft, promoveren zal, als het aan KLM ligt, in de toekomst gaan op basis van prestatie en scholing. FNV zegt dat er door de veranderingen minder mensen mogelijkheden hebben tot promotie, omdat er minder hogere functies te vergeven zijn.
Meer werken
Het hele plan is gebaseerd op Perform 2020 van Air France-KLM. Personeel moet 4 procent meer gaan werken. “Doordat het aantal vluchten wordt uitgebreid moet het personeel harder werken”, aldus een woordvoerder van FNV tegenover Up. “Er worden geen extra mensen aangenomen. In concreto moeten 250 fte worden opgevuld door het huidige cabine crew corps.” FNV noemt de visie een aanval op arbeidsvoorwaarden, VNC vindt het een kaalslag. Beide vakbonden houden ledenraadplegingen om hun verdere strategie te bepalen.
KLM op haar beurt zegt in de nieuwsbrief klantgerichter, sneller, goedkoper en eenvoudiger te willen worden. Er moet 700 miljoen euro bespaard worden omdat de concurrenten er beter voor staan dan KLM.
Verschillend
VWO