Wat anderhalf jaar geleden niemand voor mogelijk had gehouden is op 8 november waarheid geworden. Donald J. Trump wordt president van de Verenigde Staten van Amerika. Er is heel wat afgejankt bij de Democratische achterban de afgelopen dagen. Wonden worden gelikt en scapegoats gezocht. Op 20 januari 2017 zal hij als 45e president zijn intrek nemen in het White House. Make America great again, dus de vraag is in de eerste plaats of dat kleine stulpje in het hart van DC wel groot genoeg zal zijn voor hem. Ik zie hem er toe in staat om er twee etages boven op te bouwen. Je moet toch een legacy achterlaten nietwaar.
Wat betekent zijn verkiezing voor de luchtvaart? Nou hebben de Republikeinen, zo weet ik uit ervaring toen ik zelf actief was in DC, niet heel veel met vrijhandel en Donald heeft al aangegeven dat wat hem betreft protectionisme het mantra gaat worden van zijn beleid. Met een meerderheid in zowel de Senaat als in het Huis van Afgevaardigden moet dat dus een fluitje van een cent worden. In algemene zin heeft luchtvaart, onder welke administratie dan ook, geen hoge politieke prioriteit, maar de ontwikkelingen in de luchtvaart maken dat er wel degelijk keuzes gemaakt moeten worden. Bovendien heeft Trump zelf een luchtvaartmaatschappij gehad dus hij is ervaringsdeskundige. Dat scheelt een slok op een borrel, al kan hij niet protsen met een succes op dat terrein.
De lopende aanvragen van Norwegian International verhuizen, zo is mijn inschatting, de komende jaren naar de vriezer. De Democraten maakten er al niet veel haast mee, vanwege de hete adem van de vakbonden, maar nu lijkt het er op dat met de beloften aan zijn electoraat hij het niet kan waarmaken om goedkeuring te verlenen aan een carrier die, naar het oordeel van de Amerikaanse vakbonden alle sociale wetten en regelingen met voeten treedt.
Ook voor de Gulf carriers breken er interessante tijden aan. Het moet maar eens afgelopen zijn met die door staatssubsidies onderhouden luchtvaartmaatschappijen. Weg open skies en waarschijnlijk weer terug naar een meer gereguleerd luchtvaartregime. De wederopstanding van het Bermuda 2-type overeenkomst. Kunnen ze mooi oefenen met het VK, dat na de Brexit ook moet omzien naar een nieuw platform voor hun luchtverbindingen met de VS. Maar misschien krijg ik ongelijk en worden de woorden van Qatar CEO Akbar al Baker bewaarheid. “I don’t think Trump means what he says”.
Onder hoge druk van de VS (de Democraat Obama) lijkt China geleidelijk aan open te staan voor een open skies-relatie. Die druk gaat van de ketel want als het aan Trump ligt worden alle open overeenkomsten op het terrein van de handel nog eens onder een vergrootglas gelegd (ook hier komt het ongelijke speelveld weer om de hoek kijken), dus waarom zou dat mutatis mutandis niet gelden voor de luchtvaart relaties. Een open akkoord voor charter operaties met Mexico ligt wel in de rede vanwege alle illegale Mexicanen die het land zullen worden uitgestuurd. Grote vraag wordt dan hoe al die lege stoelen op de terugweg op te vullen. Misschien dat de nieuwe administratie daar wat subsidie op kan geven.
Dat Trump niet veel op heeft met het milieu, heeft hij in zijn verkiezingsretoriek ook niet onder stoelen of banken geschoven. Met veel zweet en uithoudingsvermogen is er in begin oktober een compromis over GMBM’s uitgekomen in ICAO. Het inkt is net droog en ook de VS heeft aangegeven bij de eerste groep te willen zitten. Met deze president geloof ik daar eerlijk gezegd geen pest (meer) van.
Waar de Obama administration zich de nodige inspanning heeft getroost om Iran weer op te nemen in het rijtje van landen waar politiek en economisch zaken mee te doen valt, moeten we maar afwachten hoe de Republikeinen tegen de nieuwe relatie aankijken. Met een beetje pech heeft Boeing straks het nakijken op Airbus als ook hier de restricties niet opgeheven gaan worden, tenzij de lange arm van Washington D.C. ook de levering van Airbus toestellen belet. Misschien dat de felicitaties van Boeing aan de nieuw gekozen president in dit licht moeten worden gezien; een beetje goodwill kweken kan nooit kwaad.
Tenslotte één lichtpuntje aan de horizon. Met de herverkiezing van de Republikeinse voorzitter Bill Shuster van het Transport Comité van het Huis van Afgevaardigden blijft de privatisering van de ATC waarschijnlijk wel op de agenda staan in 2017.
Ik hoop dat het allemaal niet zover komt, maar het belooft – als de voortekenen niet bedriegen – niet veel goeds.
Uddel
MBO