Etihad krijgt dankzij een slimme constructie haar eigen Europese speeltje. De maatschappij uit Abu Dhabi krijgt het voor het zeggen in de nieuwe op te richten combinatie van NIKI, airberlin en TUIfly. Een analyse.
NIKI en TUIfly Duitsland worden samengevoegd tot een nieuwe airline. De maatschappij heeft nog geen naam, laten we die omwille van de leesbaarheid Etihad Europe noemen. De zeggenschap over deze maatschappij komt immers voor 75,2 procent in handen van Etihad. Etihad en airberlin hebben bij de vorming van de nieuwe maatschappij goed gekeken naar de constructie van Air France-KLM.
NIKI, Niki en NIKI
In 2011 verkocht grootaandeelhouder Niki Lauda zijn 50,2 procent in NIKI Luftfahrt GmbH (NIKI Air) aan airberlin. Airberlin had toen al 49,8 procent van de aandelen in bezit en heeft die nog steeds. De aandelen van Niki Lauda kwamen echter niet direct in handen van airberlin, maar werden ondergebracht in een Oostenrijkse stichting: NIKI Privatstiftung (NP). Daarmee werden de landingsrechten van NIKI Air veiliggesteld; de maatschappij bleef in meerderheid (50,2 procent) in Oostenrijkse handen.
In het persbericht uit 2011 van airberlin over deze overeenkomst staat: “NIKI Luftfahrt GmbH gaat in volle omvang samen met airberlin.” Dit terwijl airberlin ‘maar’ 49,8 procent van de aandelen heeft. De CEO van de stichting NP is Stefan Pichler. Hij is ook de CEO van airberlin. In de praktijk heeft airberlin dus volledige zeggenschap over NIKI Air. Nu wordt datzelfde NIKI verkocht aan Etihad.
KLM
De constructie vertoont sterke gelijkenissen met die van Air France-KLM en de positie van KLM daarin. Ook daar zijn Nederlandse stichtingen in meerderheid eigenaar van de maatschappij, maar Air France-KLM is defacto de baas. Daar ligt de volledige zeggenschap door een gegoochel met verschillende soorten aandelen.
Etihad en NIKI
Etihad koopt nu voor 300 miljoen euro NIKI Air van airberlin. Volgens de persberichten van airberlin en Etihad gaat daarvoor het 49,8 procentsaandeel van airberlin naar Etihad. “Direct na de koop wordt dit aandeel ingebracht in de nieuw op te richten maatschappij.” Etihad garandeert in het persbericht geen meerderheidsaandeelhouder te worden in NIKI Air. Dat klopt, want NIKI houdt als zodanig op te bestaan.
Etihad Europe
Etihad Europe wordt op papier 25 procent eigendom van Etihad. TUI heeft net iets minder aandelen (en dus zeggenschap): 24,8 procent. Etihad brengt NIKI in en TUI brengt de Duitse maatschappij TUIfly in. Daarvoor krijgen ze een deel van de aandelen (respectievelijk 25 en 24,8 procent) terug. De overige 50,2 procent is in handen van een stichting, om de Oostenrijkse landingsrechten te garanderen. Die stichting blijkt een oude bekende: NIKI Privatstiftung (NP).
NP wordt momenteel bestuurd door airberlin. Het enige wat Etihad hoeft te doen is de poppetjes in het bestuur te vervangen en ze hebben 75,2 procent zeggenschap in de nieuwe airline. Een Europese maatschappij met haar basis in Oostenrijk en een vloot van zestig toestellen. Een woordvoerder van airberlin bevestigt aan Up dat airberlin het bestuur in NP neerlegt op het moment dat het NIKI Air overdraagt aan Etihad.
Duur
Duitse analisten stellen dat Etihad (te) veel betaalt voor een minderheidsbelang in NIKI. Het zou een soort subsidiëring van de rijke suikeroom uit de Golf zijn voor het noodlijdende airberlin. Maar Etihad is niet gek natuurlijk. Ze kopen geen 49,8 procent in NIKI Air maar een eigen Europese airline -met een omvangrijke vloot- waar ze het nu eens écht voor het zeggen hebben.
Verschillend
VWO