Up in the Sky had rond de jaarcijfers van Schiphol een groot interview met de President-Directeur van de luchthaven, Jos Nijhuis. Opgesplitst per thema publiceerde Up de volgende vier artikelen.
Schiphol wil extra geluidswinst verzilveren
Dat luchthaven Schiphol tot 2020 beperkt is in haar groei, is een gegeven. President-directeur Jos Nijhuis heeft zich daar ook allang bij neergelegd en richt zich op de periode daarna. Waarin hij de extra geluidswinst van de afgelopen jaren wil verzilveren.
“We willen goede afspraken maken voor de periode van 2020 tot 2030, daar moeten we dit jaar voor gebruiken,” zegt Nijhuis in een interview met Up in the Sky.
Beloond
Ook al moet Schiphol de berekeningen voor de hinderbeperking opnieuw doen, op 20 procent komt de winst minimaal wel uit, meent Nijhuis. “Aan de Alderstafel hebben we 5 procent hinderbeperking in 2020 afgesproken. Wat doe je met die extra 15 procent, of 75.000 bewegingen?” stelt hij retorisch. “De extra inspanningen moeten natuurlijk wel beloond worden.”
Getal
De Omgevingsraad, waarin de bewoners rond Schiphol vertegenwoordigd zijn, vindt dat de geluidswinst maar voor de helft ingezet mag worden voor groei. “Staatssecretaris Sharon Dijksma van Infrastructuur en Milieu (IenM) zit op de lijn dat Schiphol tussen 2020 en 2030 met 1,5 tot 2 procent per jaar mag groeien. Ik begrijp dat getal wel. Als je dat toepast, komt je uit op 600.000 vliegbewegingen in 2030.”
Tweede Kaagbaan
De Schiphol-topman vindt het belangrijk dat de luchthaven moet kunnen groeien. “Al gaat het niet zozeer om de volumes. De doelstellingen van de afspraken met de bewoners en de sector zijn drieledig: de ontwikkeling van het netwerk, hinderbeperking en de kwaliteit van de leefomgeving. Het gaat om de doelstellingen, niet om de middelen om deze doelstellingen te bereiken”, stelt Nijhuis. “Zo kun je kijken naar de inzet van een vierde baan bijvoorbeeld en andere aanvliegroutes zijn ook een hele belangrijke.” Een tweede Kaagbaan is volgens hem zeker tot 2030 niet aan de orde.
Slotuitgifte
Om te voorkomen dat Schiphol vóór 2020 over het maximaal toegestane aantal vliegbewegingen van 500.000 gaat, is het slotuitgifteproces aangepast. Tot voorkort werden door de slotcoördinator meer slots uitgegeven dan volgens de capaciteitsdeclaratie beschikbaar waren. Nijhuis: “De veronderstelling was dat een groot deel van de uitgegeven slots later werd teruggegeven of niet gevlogen. Gezien het naderen van het plafond van 500.000 kunnen er vanaf de zomer van dit jaar geen ‘overboekingen’ meer plaatsvinden.” Voor zomer 2017 zijn ongeveer 315.000 slots beschikbaar gesteld en uitgegeven. “Extra aanvragen komen op een wachtlijst.”
Concurrent
Dat Schiphol moet doorgroeien, staat niet ter discussie. De concurrentie zit niet stil. Nijhuis maakt zich vooral zorgen om de ontwikkelingen op Frankfurt en Istanbul en in mindere mate Heathrow. “Op Frankfurt komt een hoop capaciteit beschikbaar met de nieuwe landingsbaan en terminal, die capaciteit moet gevuld worden.” De samenwerking tussen Lufthansa en Etihad, maakt van Frankfurt een nog geduchtere concurrent. Ook Heathrow krijgt er een baan bij. “En vergeet Istanbul niet. Natuurlijk hebben zij nu last van de onrust in het land. Maar de ligging in de wereld blijft uniek, vooral voor verbindingen naar het oosten. Voor vluchten naar China is het zeker een concurrent.”
[su_divider size=”2″ margin=”10″]
Schiphol op alle fronten tegen plafond
Schiphol zit niet alleen qua vliegbewegingen dicht tegen haar plafond, dit geldt eigenlijk voor de hele luchthaven. “Op alle fronten,” aldus Schiphol president-directeur Jos Nijhuis in gesprek met Up in the Sky. “Ook voor wat betreft infrastructuur.”
De luchthaven zat dit jaar voor het eerst in haar bestaan vol qua uit te geven slots. De ruimte om te groeien aan vliegbewegingen tot 2020 is beperkt en in de zomer van vorig jaar werd al pijnlijk duidelijk dat de druk op de vertrekhallen te groot wordt.
Extreem
“Tot een paar jaar geleden hadden we twee tot drie extreem drukke dagen per jaar, met zeker 200.000 passagiers per dag. Afgelopen zomer was dat al opgelopen tot dertig extreem drukke dagen, dit jaar neemt dat zeker verder toe,” zegt Nijhuis. “De passagiersaantallen groeien dit jaar met 2 tot 4 procent.” Hij tekent daarbij aan dat ook de extra veiligheidsmaatregelen als gevolg van de terroristische dreiging en stakingen vorig jaar tot extra druk op de processen hebben geleid.
Soelaas
Nijhuis had liever gezien dat de groei wat meer gespreid over de verschillende verkeersstromen had plaatsgevonden. “Het transferverkeer is veel minder hard gegroeid dan het o/d-verkeer (direct van en naar Nederland, red.). In het Schengengebied zagen we juist 17 procent meer passagiers.” Een tijdelijke vertrekhal voor het Schengengebied moet soelaas bieden.
Verlichting
De tijdelijke hal, die begin dit jaar open gaat en boven bagagehal-zuid komt, krijgt incheckbalies- en zuilen èn extra securitylanes. Vooral bij de security in vertrekhal 1 is het met regelmaat dringen geblazen. “Vergis je niet, de tijdelijke hal is echt groot en extra security-lanes zullen verlichting brengen,” verzekert Nijhuis. Maar de hal wordt eind 2019 weer opgedoekt, wanneer ook de nieuwe A-pier klaar moet zijn. Voor daarna wordt naar verschillende scenario’s gekeken. “Zoals naar een mezzanine a la vertrekhal 2.”
Noodzaak
Nijhuis geeft als voorbeeld hoe de luchthaven van Sydney is ingericht. Waar er meer gedigitaliseerd is en alle faciliteiten geconcentreerd zijn aan de zijkanten van de hal zodat in het midden veel ruimte overblijft voor de passagiers. Schiphol onderzoekt hoe de (digitale) passagiersprocessen er over vijf jaar uitzien. Nijhuis: “En dat moeten we dan proberen over drie jaar al te implementeren. De noodzaak om vertrekhal 1 aan te pakken is hoog.”
Lucht
Wel relativeert Nijhuis; de sterke groei in 2016 is ‘deels naar voren gehaalde groei’. “Doordat de slots steeds schaarser worden, airlines voldoende capaciteit hebben en de brandstofprijs laag is, hebben ze slots geclaimd en ingevuld. Anders vissen ze straks achter het net.” Om infrastructureel meer lucht te krijgen, komt aan airside meer ruimte voor vliegtuigen (wide-bodies), door het S-vrachtplatform door te trekken. Ook wordt de C-pier volledig gerenoveerd.
[su_divider size=”2″ margin=”10″]
Schiphol-topman niet blij met opschorten preclearance
Schiphol-topman Jos Nijhuis is niet blij met het opschorten van de onderhandelingen over de zogenoemde preclearance voor vluchten naar de VS. Dat zegt hij desgevraagd tegen Up in the Sky.
Eind vorig jaar werd bekend dat Nederland met de VS ging onderhandelen over Amerikaanse grens- en douanecontroles op Schiphol. Twee weken geleden werden de onderhandelingen door Nederland abrupt gestaakt, nadat de Amerikaanse president Donald Trump een inreisverbod instelde voor ingezetenen van zeven moslimlanden.
Aanzienlijk
“Wij zijn niet blij met het opschorten van de onderhandelingen,” stelt Nijhuis. “We zien mogelijkheden om deze preclearance-faciliteiten op Schiphol samen met de Amerikanen inpasbaar te maken. Ik wil dat ook graag.” Amerikaanse douanefaciliteiten op Schiphol zouden de positie van Schiphol in het trans-Atlantische verkeer aanzienlijk verstreken.
Unieks
De luchthaven van Dublin heeft dergelijke faciliteiten al. “Daar maak ik mij zorgen over,” zegt Nijhuis. “We zien dat het marktaandeel van Dublin op de trans-Atlantische markt stijgt. Een verdomd belangrijke markt, ook voor KLM.” Volgens Nijhuis zou je met de preclearance ‘iets unieks’ creëeren. “Anderen kunnen het niet, zoals Heathrow, of willen het niet, zoals Charles de Gaulle. Wij kunnen het ook beter dan andere luchthavens.”
Volatiel
Helemaal verbaasd dat de onderhandelingen zijn afgebroken, is Nijhuis niet. “Ik begrijp de beslissing van de politiek. Wellicht had je -achter de schermen- ook door kunnen gaan met de onderhandelingen.” Om preclearance mogelijk te maken, zouden Nederland en de VS het eerst eens moeten worden over de voorwaarden, daarna zou daar een verdrag over moeten worden gesloten, waar het parlement zich dan nog over mag uitspreken.
Pauze
Amerikaanse rechters hebben het inreisverbod van Trump inmiddels van tafel geveegd, maar die legt zich daar op zijn beurt niet bij neer. Een woordvoerster van het Nederlandse ministerie van Veiligheid en Justitie laat aan Up weten dat de pauze in de onderhandelingen zoals eerder aangekondigd nog steeds geldt. “In de tussentijd werken we aan beide zijden verder aan zaken die nog moesten worden uitgezocht.”
[su_divider size=”2″ margin=”10″]
Tarieven Schiphol volgend jaar omhoog
De luchthavengelden op Schiphol gaan volgend jaar weer omhoog. Dat zei Schiphol-topman Jos Nijhuis in gesprek met Up in the Sky.
De tarieven die Schiphol aan de airlines rekent, gaan dit jaar met ingang van 1 april juist flink omlaag. “Met 7,1 procent om precies te zijn,” aldus Nijhuis. Met hoeveel de tarieven volgend jaar stijgen, wil hij nog niet aangeven. Dat de luchthaven duurder wordt, is zeker.
Reëel
Schiphol is gebonden aan wettelijke regels omtrent de havengelden, de formule ervoor is dat de kosten gedeeld worden door het volume. “Daarvoor vindt jaarlijks consultatie plaats met de airlines. We hebben er allemaal belang bij om een zo reëel mogelijk beeld te geven. Het uitgangspunt bij investeringen in infrastructuur, operationele kosten en tarieven is dat de concurrentiepositie van Schiphol wordt versterkt.”
Mezzanine
Nijhuis: “Met de toenemende drukte, moeten we er alles aan doen om Europe’s prefered airport te blijven.” In 2016 zag de luchthaven 9 procent meer passagiers, voornamelijk in het Schengengebied in vertrekhal 1 nam het aantal reizigers toe. Vertrekhal 2 is in 2015 al volledig op de schop gegaan, waarbij er een verdieping -mezzanine- boven de incheckbalies kwam. Om op korte termijn in vertrekhal 1 de druk te verlichten, opent begin april een tijdelijke vertrekhal. “Daarmee moeten we het een paar jaar zien te redden.” Daarna is het tijd voor een structurele oplossing.
Vertekend
In de maand januari groeide het aantal passagiers dat via Schiphol reisde met iets meer dan 11 procent. “Die cijfers geven een vertekend beeld,” stelt Nijhuis. “Omdat de kerstvakantie voor een groot deel in januari viel dit jaar.” Evengoed wordt het ook dit jaar ronduit druk op de luchthaven.
Verschillend
VWO