Toen ik jong was, kostte een retourtje Rome negenhonderd gulden. Dat is eigenlijk negenhonderd euro, want een bakje patat en een pilsje kostten toen ook één-vijftig.
Een retourtje New York werd door prijsvechters (Royal Jordanian, Freddy Laker) destijds óók aangeboden voor rond de negenhonderd. Dat vond niemand raar. Die negenhonderd kost dat retourtje NY nu nog. Alleen is het retourtje Rome gereduceerd tot driehonderd. Nu in verhouding dus.
We zijn dus getild, destijds. Achteraf gezien is er maar één conclusie moeten we met een gigantisch Europees kartel te maken hebben gehad. Een stel in blazer-met-choker en uniform gestoken lieden, heeft ons dertig jaar lang in Europees verband allemaal getild. Die wonen nu nog allemaal in vrijstaande villa’s in het Gooi, of in woonboerderijen langs de Vecht. Sabena, Swissair, KLM, Air France, de SAS, Lufthansa, ze moeten allemaal in het kluppie gezeten hebben. Ik kan het niet bewijzen, maar alles wijst in die richting. Een goeie onderzoeksjournalist moet daar een leuk boek over kunnen schrijven. Een paar half-demente bejaarden in de villa’s in het Gooi interviewen is voldoende.
Want dat geld ging niet naar de aandeelhouders. Piloten èn bobo’s verdienden gigantisch; tegen de drie ton per jaar was heel normaal. Idioot veel geld. Want laten we wel wezen: piloot is in wezen een baan op MTS-nivo. Met een dergelijke opleiding kun je bijvoorbeeld Hoofd Afdeling Elektrische Schakelkasten bij de gemeente Bussum worden. Dan verdien je misschien veertigduizend. Bij de KLM als piloot verdiende je bijna tien keer zo veel. Wrang als je de zielige salarissen ziet waarvoor jonge piloten heden ten dage moeten buffelen.
En die dikbetaalde bobo’s? De bobo’s, daar heb ik minder kijk op. Ik weet wel: een maatschappij als Sabena had er honderden in dienst, waarvan later bewezen is dat ze niet weìnig deden: ze deden niets. Bij de KLM liepen ook veel non-valeurs in blazers rond, die ook vrijwel niets deden, heb ik uit betrouwbare bron vernomen. Een vrindje van een vrindje zijn, was voldoende.
Dat is allemaal anders, nu. O’Leary en Stelios Haji maakten er twintig jaar geleden een eind aan. Misschien moeten we toch wat meer respect voor die lieden hebben dan ze doorgaans krijgen.
Goof Bakker
Verschillend
VWO