De eerste F-35 komt eind 2019 naar Leeuwarden. Voor die tijd worden al Nederlandse F-35 vliegers getraind. Steeds meer in flight simulators.
F-35 stand van zaken
Op de internationale trainingbeurs ITEC 2017 in Ahoy in Rotterdam gaf Kolonel Rab van de Koninklijke Luchtmacht een update van de ontwikkelingen rond de F-35 en een doorkijkje naar het trainingsprogramma van F-35 vliegers.
Nederland heeft zevenendertig F-35’s aangeschaft. Momenteel vliegen er twee Nederlandse F-35’s, met vier Nederlandse F-35 vliegers en een veertigtal support medewerkers, op Edwards Air Force Base in de VS voor het uitgebreide testprogramma van de F-35.
Deze twee F-35’s zijn vorig jaar mei in Nederland geweest voor kennismaking en geluidsmetingen.
F-35’s naar Nederland, mei 2016 | © Ministerie van Defensie
F-35 logistiek
Bij Lockheed Martin in Dallas Forth Worth zullen nog zes F-35’s voor Nederland gebouwd worden. Deze zes vliegtuigen zullen, samen met de twee F-35’s die nu op Edwards vliegen, de trainingsvliegtuigen vormen voor de Nederlandse F-35 vliegers op Luke Pilot Training Center, Glendale, Arizona. De eerste Nederlandse F-35 wordt begin 2019 op Luke verwacht, waarna training van de Nederlandse F-35 vliegers daar zal plaatsvinden tot 2023 met acht Nederlandse F-35’s. Na 2023 zullen er drie vliegtuigen naar Nederland komen en vijf vliegtuigen permanent op Luke beschikbaar blijven voor training.
De overige negenentwintig F-35’s voor Nederland zullen gebouwd worden in Italië en van daaruit direct naar Leeuwarden en Volkel komen. De eerste F-35 komt eind 2019 naar Leeuwarden.
F-35 trainingsprogramma
De Koninklijke Luchtmacht past het trainingsprogramma ten opzichte van het bestaande F-16 programma nauwelijks aan. Initiële selectie en training zal plaats blijven vinden op de Pilatus PC-7 in Woensdrecht.
Daarna volgt de Euro Nato Joint Jet Pilot Training op de T-6/T-38 op Sheppard Air Force Base in de VS.
Na Sheppard volgt voorlopig nog de conversie training naar de F-16 op Tucson Air Force Base in de VS. Vanaf 2020 verwacht de Luchtmacht direct leerling-vliegers van Sheppard naar Luke te sturen voor de F-35 opleiding, zij slaan de F-16 dus over en komen direct op de F-35 te vliegen.

Tot 2023 zal de Luchtmacht vijftien vliegers per jaar opleiden op de F-35. Als alle huidige F-16 vliegers omgeschoold zijn op de F-35, zullen vanaf 2023 nog zes vliegers per jaar op de F-35 opgeleid worden.
Terug in Nederland krijgt de verse F-35 vlieger honderdtachtig uur operationele training per jaar plus (meer en meer) flight simulator uren in een F-35 Full Mission Simulator. Nederland ontvangt acht F-35 Full Mission Simulators, vier op Leeuwarden en vier op Volkel.
F-35 Full Mission Simulator | © AiirSource
F-35 uitdagingen
Kolonel Rab gaf aan dat er nog voldoende uitdagingen zijn voor het F-35 trainingsprogramma en de operationele inzet. Zo mist de Luchtmacht een goed trainingsgebied voor elektronische oorlogsvoering en een opponent (Red Air) voor de F-35. Initieel zullen de nog aanwezige F-16’s de rol van Red Air op zich nemen, maar na uitfasering van de F-16 moet de Luchtmacht op zoek naar een (commercieel?) alternatief. Ook is de omschakeling van de 4e generatie gevechtsvliegtuigen als de F-16 naar de 5e generatie gevechtsvliegtuigen met de F-35 een uitdaging, zeker omdat beide operaties gedurende ongeveer 5 jaar overlappen.
F-35 tot slot
Kolonel Rab bevestigde dat de grote internationale Frisian Flag oefening op Leeuwarden blijft en wellicht zelfs uitgebreid wordt naar twee keer per jaar. Ook gaf hij aan dat de Luchtmacht uitgaat van het “zevenendertig stuks F-35 scenario”, maar ondertussen hoopt op een optimaler scenario met zevenenzestig F-35’s.