Vrijwel geruisloos werd op 8 juni door de Europese Commissie de uitwerking van een “ambitieuze” luchtvaartstrategie gepresenteerd. Wat een deceptie, nadat met veel klaroengeschal de langverwachte luchtvaartstrategie vlak voor het Nederlandse EU Voorzitterschap in het eerste halfjaar van 2016 werd ontvouwd. Maintain leadership in international aviation, stelt de Europese Commissie. Wie verzint het en wat een arrogantie.
De pers heeft, en mijns inziens terecht, nauwelijks aandacht besteed aan de voorstellen van de Commissie. Wie zit te wachten op interpretatieve richtsnoeren voor het bepalen wie eigendom en zeggenschap mag hebben over Europese luchtvaartmaatschappijen, als aan de maximumgrens van 49% (buitenlands kapitaal en zeggenschap) niet wordt getornd. Hetzelfde geldt voor het voorstel voor (nieuwe) richtlijnen met betrekking tot het verrichten van openbare dienstverlening verplichtingen. Dat is wel een opsteker voor het verbeteren van de connectiviteit. Wel enige aandacht in de pers voor de vermeende oneerlijke concurrentie waarmee de Europese luchtvaartsector wordt geconfronteerd.
Na een olifantsdracht van een jaar, komt de Commissie eindelijk met het voorstel voor de vervanging van Verordening 868/2004. In dit voorstel voor deze nieuwe verordening bindt de Europese Unie nu echt de strijd aan met de “oneerlijke concurrentie” ten aanzien van die landen die naar het oordeel van de EU en haar lidstaten het gelijke speelveld beïnvloeden door het verschaffen van subsidies, onaanvaardbare privileges aan de eigen sector en prijsdumping.
Eigenlijk mag het heel bijzonder heten dat de Europese Unie een instrument creëert dat louter en alleen bedoeld is voor een specifieke regio. Wat zullen de Fransen, Duitsers (en daarmee Air France en Lufthansa) en lobbygroepen zoals E4fc blij zijn dat de lange en intensieve lobby bij de Europese Commissie tegen de Gulfcarriers eindelijk vruchten afwerpt. Tegelijkertijd zet diezelfde Europese Unie in om met de landen uit de Golfregio luchtvaartakkoorden af te sluiten. De eerste ronden besprekingen met Qatar hebben al plaatsgevonden en een nieuwe ronde is aanstaande. Aanvallen van twee kanten lijkt de strategie van de Europese Unie. De boom staat al klaar en de strop hoeft alleen nog maar over de dikke tak geworpen te worden. Ik zou het wel weten, want veel te winnen lijkt er niet voor Qatar Airways bij deze overeenkomst met Europa.
Overigens lijken de Qatari op dit moment wel andere zorgen aan het hoofd te hebben. Nadat eerder de VS administratie vanuit security overwegingen de laptops al in de ban had gedaan en daardoor het vervoeraandeel van de Gulfcarriers al daalde op de Atlantische routes, zijn door de recente maatregelen van een aantal buurlanden Qatar en Qatar Airways in een compleet isolement belandt. Wat de gevolgen op langere termijn zijn is nog ongewis, maar een verbod tot de uitoefening van derde en vierde vrijheidsrechten met de betrokken buurlanden zal zeker zijn weerslag hebben op de positie van Qatar Airways en de sociaal economische relaties met de buurlanden. Voor wat betreft het overvliegen zullen met name de Europese en VS routes lijden onder het verbod. Toenemende congestie in het Turkse en Iraanse luchtruim lijkt slechts een kwestie van tijd. Interessant leesmateriaal is te vinden in de recente studie van CAPA over de toenemende rol van low cost carriers in het long haul verkeer. Hoe lang zal het nog duren voordat de Europese Commissie met een beleid komt om low cost carriers aan te kunnen pakken op basis van klachten van de gevestigde orde?
Ook nog even een uitstapje naar de recente verkiezing in het VK. Wat zal mevrouw Theresa May met een kater wakker geworden zijn. De strategie (of gok liever gezegd) om sterker uit de strijd te komen door het uitschrijven van vervroegde verkiezingen heeft niet helemaal gewerkt zoals gehoopt. Een tweede strategische blunder van de conservatieve regering. Daarmee wordt mijns inziens ook het harde Brexit scenario ongewis want de potentiële kandidaat, de Noord Ierse UDP, om de conservatieven aan een meerderheid te helpen, heeft zich eerder uitgelaten voor een zachtere vorm van scheiding met de EU. In ieder geval is ook deze “iron lady” vastbesloten de over ruim een week geplande besprekingen door te laten gaan. Het volk heeft echter gesproken en in een democratie heeft de kiezer altijd gelijk. Elk volk krijgt de regering die ze verdient zullen we maar zeggen. De luchtvaartsector lijkt niet echt bij gebaat bij langdurige onzekerheid maar we zien wel waar het spreekwoordelijke schip strandt.
Verschillend
