Nederland heeft een bloeiende luchtvaartindustrie. Met een omzet van bijna 16 miljard en ruim 115.000 mensen werkzaam te groot voor alleen de Nederlandse markt. Vandaar dat er van over de hele wereld gekeken wordt naar luchtvaartbedrijven uit Nederland. Om die interne Nederlandse luchtvaart- en luchthavensector te stroomlijnen en daarnaast in het buitenland te promoten bestaat de NAG (http://www.nag.aero). De NAG is een belangrijke en gerespecteerde partner van het Nederlandse luchtvaart bedrijfsleven. Up in the Sky ging op bezoek bij de NAG en sprak met Frank Jansen, NAG Managing Director.
Landschap
Nederland is een gerenommeerd luchtvaartland met in 2019 de 100-jarige jubilea van de KLM en het NLR. Ook de activiteiten van het huidige Fokker/GKN rusten op initiatieven die Anthony Fokker al startte in 1911, met de oprichting van Fokker in 1919. “Nederland is een groot logistiek centrum in de wereld voor passagiers en vracht. Schiphol is hierin het centrum met een duizelingwekkend aantal van 322 directe bestemmingen. Een positie waar we gezamenlijk trots op mogen zijn”, aldus Frank.
Deze positie vraagt ook om een organisatie die de Nederlandse luchtvaartbedrijven vertegenwoordigt, in binnen- en buitenland. De NAG is de brancheorganisatie voor luchtvaart- en luchthavenbedrijven gevestigd in Nederland en vertegenwoordigt momenteel 100+ aangesloten bedrijven.
De NAG is een van de belangrijkste brancheorganisaties die de Nederlandse luchtvaart- en luchthavenbedrijven promoot. Up in the Sky vroeg hoe het landschap aan belangenorganisaties er verder uit ziet in Nederland. Frank schetst het volgende beeld:
- NIDV (Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid): gericht op belangenbehartiging van Nederlandse defensiebedrijven, zowel lucht, zee en land.
- DAG (Dutch Aviation Group): een netwerkorganisatie, vooral gericht op ontmoetingen en kennisuitwisseling tussen Nederlandse luchtvaartbedrijven die aangesloten zijn.
- NAG (Advancing your Aerospace and Airport Business): vertegenwoordiging en promotie van aangesloten Nederlandse luchtvaartbedrijven (civiel en militair) in binnen- en vooral buitenland.
- SpaceNed: de brancheorganisatie voor de Nederlandse ruimtevaartsector met als doel de positie van de Nederlandse ruimtevaartsector te versterken en zo bij te dragen aan een dynamische en competitieve sector.
- DGTA (Dutch Gas Turbine Association): de vereniging voor de gas turbine industrie in Nederland met als doel de technologische en commerciële positie van deze industrie te versterken.
- DARPAS (Dutch Association for Remotely Piloted Aircraft Systems): de branchevereniging voor onbemande vliegtuigen, helikopters en multi-rotors.
- LRN (Lucht- en Ruimtevaart Nederland): overkoepelende belangenorganisatie voor de Nederlandse industriële luchtvaartsector voor met name de communicatie richting de politiek en besluitvormende organen bij de Nederlandse overheid.
Activiteiten NAG
Frank: “De NAG kent drie belangrijke activiteiten om de aangesloten Nederlandse luchtvaart- en luchthavenbedrijven te ondersteunen: belangenbehartiging richting de Nederlandse overheid, vergroten van kennis bij leden en internationale positionering”.
In meer detail betreft dit de volgende activiteiten:
- Belangenbehartiging richting de Nederlandse overheid. De NAG staat in nauw contact met ministeries over bijvoorbeeld (nieuwe) luchtvaart regelgeving, landelijke en regionale stimuleringsmogelijkheden (zoals Topsectorenbeleid, Zuid-Holland InnovationQuarter) en handelsmissies.
- Vergroten kennis. De NAG heeft de kennisbehoefte onder de leden geïnventariseerd. Hieruit bleek dat het merendeel van de kennisbehoefte lag op niet-technische zaken zoals kwaliteitsmanagement, human resource management en leiderschapsontwikkeling. Inspelend op de wensen van leden, organiseert de NAG daarom nu cluster meetings, workshops en trainingen voor de leden op deze gebieden.
- Internationale positionering. De organisatie van en deelname aan beurzen en handelsmissies is de meest zichtbare activiteit van de NAG, waarbij de organisatie probeert het collectieve Nederlandse luchtvaart bedrijfsleven te presenteren en promoten.

De internationale handelsmissies worden door de NAG jaarlijks in september onder de leden uitgevraagd. Frank: “Bij interesse in een bepaald gebied of land gaan we aan de slag en organiseren we een missie. Vooraf praten we met elk deelnemend bedrijf individueel om de juiste contacten te leggen op locatie.”.
Frank schetst de belangrijke (bij-)effecten van gezamenlijke handelsmissies: “Op internationale handelsmissies gaan grote en kleine Nederlandse bedrijven mee. Hoewel het primaire doel gericht is op contacten met de buitenlandse partijen die we bezoeken, zien we dat de deelnemende Nederlandse bedrijven ook en juist onderling goede zaken doen. De grote spelers willen weten wat er onderin de keten gebeurt, en kleine partijen zitten opeens in de bus naar een bezoekend bedrijf 2 uur naast de CEO van een groot Nederlands bedrijf. Partijen ontdekken elkaar, dat is meerwaarde!”.
Trends en uitdagingen
De NAG is vorig jaar verhuisd naar het pand van YES!Delft in Delft. Frank: “Toen we gingen verhuizen wilden we een plek die associeert met innovatie. Nederland heeft de grootste universitaire Lucht- en Ruimtevaart faculteit van Europa, maar er zijn nog maar weinig start-ups in die richting. Dat kan en moet beter en onze fysieke plek bij YES!Delft als incubator voor start-ups helpt hierin.”. De dynamiek van de start-ups is interessant voor de NAG. Frank: “Innovatie en dan met name de disruptieve innovatie komt tegenwoordig steeds meer van kleine bedrijven en start-ups.”.
Frank ziet de toekomst van de luchtvaart zonnig: “Komende 20 jaar worden er wereldwijd 34.000 nieuwe vliegtuigen gebouwd en geleverd. De maak-industrie toont, ook ondanks de crisis van afgelopen jaren, een continu stijgende lijn. In de onderhoudsindustrie zijn wel veel veranderingen gaande met nieuwe materialen, meer ICT en concurrentie vanuit andere werelddelen, maar ook deze industrie laat een 3% groei per jaar zien.”.
Sinds een aantal jaren behartigt de NAG ook expliciet de belangen voor luchthaven gerelateerde bedrijven. Frank: “Hier hadden we grotere belangstelling verwacht van Nederlandse bedrijven, daar gaan we ons komende jaren nadrukkelijker op richten. Ook in deze industrie is internationaal veel groei en dus kansen voor het Nederlandse bedrijfsleven.”.
NAG over vijf jaar
De NAG voorziet dat de Nederlandse luchtvaart bedrijven een bijdrage van 3% moeten kunnen behouden of veroveren op elk luchtvaartplatform dat komende jaren ontwikkeld of gebouwd wordt in de wereld. Frank: “Hierbij zullen we de onderliggende maatschappelijke uitdagingen goed moeten begrijpen en hiernaar handelen.”.
De NAG zoekt uitdrukkelijk de link met start-ups en innovatie met het nieuwe kantoor bij YES!Delft. Frank: “De NAG zal komende jaren zelf ook moeten blijven innoveren in de service die we verlenen aan onze leden. We moeten een duidelijke meerwaarde kunnen blijven leveren aan onze klanten, daar werken we aan.”.
Op Europees niveau is de European Aerospace Cluster Partnership (EACP, http://www.eacp-aero.eu/) opgericht, een cluster van nationale en regionale luchtvaart brancheorganisaties. Frank: “We zullen via EACP meer en meer gezamenlijk optrekken met onze Europese zusterorganisaties en daarmee weer nieuwe connecties leggen.”.
Belangrijke ontwikkelingen Nederlandse luchtvaart
Op de vraag hoe de NAG de Nederlandse luchtvaartsector ziet ontwikkelen, geeft Frank het volgende beeld: “We moeten blijven werken aan innovatie, vanuit universiteiten, kennisinstellingen, industrie en start-ups. Voor de maak-industrie is de ontwikkeling van thermoplasten interessant. Het is goedkoop, produceerbaar en repareerbaar. Voor de onderhoudsindustrie zie ik interessante ontwikkelingen bij KLM Engineering & Maintenance (KLM E&M), waar samen met het NLR aan proeftuinen voor Virtual en Augmented Reality wordt gewerkt. Ook op luchthavengebied zijn er goede vorderingen, bijvoorbeeld bij AviaVox. Zij maken digitale spraaksystemen voor luchthavens. Je hoort het verschil tussen een computerstem en echte stem gewoon niet meer. Naast de genoemde ontwikkelingen werkt men bij Fokker en KLM E&M aan predictive maintenance. Het kunnen voorspellen wanneer een vliegtuig onderhoud moet krijgen op basis van gegevens die uit het vliegtuig komen biedt veel besparingen.”.
Propositie
De NAG heeft een indrukwekkende propositie van de Nederlandse luchtvaartsector gemaakt, vers van de pers: