Wat zit er in het vat voor 2018? Wij keken in onze glazen bol en doen een aantal voorspellingen.
Nieuwe poppetjes op Schiphol
Jos Nijhuis heeft aangekondigd in het eerste kwartaal van het nieuwe jaar terug te treden als ceo van Schiphol Group. Daarmee komt er in ieder geval een tweede nieuw ‘poppetje’ op het Schiphol-toneel. Eerder maakten we kennis met Cora van Nieuwenhuizen, de nieuwe minster van Infrastructuur en Verkeer, die zich persoonlijk bemoeit met de luchthaven. Wij denken dat een ‘oud poppetje’ ook weer terugkeert op het toneel: Hans Alders, met zijn tafel onder de arm natuurlijk.
Anyway, Schiphol. Nijhuis zou aanvankelijk in 2019 stoppen als ceo. Dat hij voortijdig weggaat, is logisch. Schiphol maakt zich op voor grootschalige uitbreiding. Nijhuis heeft alles in stelling gebracht. Er wordt druk gebouwd aan de nieuwe pier en de nieuwe terminal komt in zicht. De lobby voor meer vluchten op Schiphol draait op volle toeren. Lelystad heeft de laatste tijd last van tegenwind, maar daar landt op 1 april 2019 ongetwijfeld het eerste toestel. Alles is dus in gang gezet, een mooi moment voor een nieuwe ceo om aan het volgende vijfjarenplan (of langer) te bouwen en uit te voeren.
SkyTeam wapent zich
2017 was een goed jaar voor Air France-KLM en SkyTeam. Delta en China Eastern namen een belang in AFKL en de o zo belangrijke samenwerking met Jet Airways werd uitgebreid en draait lekker. Virgin wordt en passant ingelijfd, wat de positie op de belangrijkste -trans-Atlantische- markt verstevigt. Dat is ook nodig, want de concurrentie zet vol de aanval in. Norwegian zit al in Parijs en Level (van IAG) opent daar ook een basis. Norwegian vliegt vanaf mei van Amsterdam naar JFK. Daar blijft het vast niet bij. Fort Lauderdale lijkt de volgende bestemming te worden. KLM zal zich genoodzaakt zien het hele jaar door naar Miami te vliegen, in plaats van alleen in de winter. En Emirates staat in de startblokken voor een derde dagelijkse vlucht naar Amsterdam.
Alitalia wordt opgedeeld
SkyTeam-partner Alitalia wordt verkocht. Wij verwachten een ‘airberlin-scenario’, waarbij Lufthansa er met het grootste stuk van de taart vandoor gaat. De Duitsers hebben dan heel Centraal-Europa in handen. EasyJet en/of Ryanair koopt een kleiner deel. IAG is net als bij arberlin de slimme derde, ze wachten even af en kopen dan voor een prikkie de restanten. Waarschijnlijk wat A330’s en slots op Rome voor Level. Hebben ze meteen hun al langer begeerde Rome-basis. Mogelijk krijgt Vueling er nog wat ex-Alitalia A320’s bij. Alitalia brak eerder al met AFKL en stapte uit de Europese joint-venture. Daardoor moesten Air France en KLM slots op het populaire Milaan Linate opgeven. Na verkoop is het voor de Italianen (op termijn) ook klaar met de Air France-KLM-Delta trans-Atlantische joint venture en het Skyteam lidmaatschap.
China Southern stapt uit SkyTeam
Ook vanuit het oosten doemen donkere wolken op. China Southern stapt over van SkyTeam naar oneworld, denk wij. In augustus kocht oneworld-aanvoeder American Airlines iets minder dan 3 procent van de aandelen van China Southern. Het lijkt een match made in heaven.
Oneworld heeft minder van de Chinese markt in handen dan de andere twee allianties. En China Southern wil meer toegang tot de Verenigde Staten. Het land China spreidt dan de kansen over drie allianties met China Eastern als belangrijke partner van SkyTeam en Air China als Star Alliance-lid. Twee maanden later kocht Qatar Airways (ook oneworld-lid) 10 procent van Cathay Pacific uit Hong Kong. Zo heeft oneworld twee grote partners in China. Cathay heeft het al langer moeilijk. Het zou dan ook niet raar zijn als China Southern ook een aandeel in Cathay neemt.
Delta neemt een belang in Korean om de grip op de regio (inclusief China en Japan) te verstevigen. De eerste grote stap, een joint venture, werd in 2017 al een feit. Wellicht komt er ook meer samenwerking met China Airlines.
Consolidatie Europa zet door
IAG neemt een aandeel in Finnair om dit uiteindelijk uit te breiden tot een volledige overname. Pekka Vauramo, ceo van Finnair, heeft meer dan eens in interviews gezegd dat Finnair te klein is om zelfstandig te overleven. Vauromo maakt zich op voor een overname. De meest waarschijnlijke koper is IAG. De twee bedrijven werken samen in oneworld en hebben een grotendeels complementair netwerk. IAG zou een veel fijnmaziger netwerk in Azië krijgen dankzij de overname. En dat sluit weer aan bij China Southern, als die zich bij oneworld nestelen. Mogelijk werkt IAG samen met Qatar Airways bij een Finnair-aandelenkoop. Na de verkoop van airberlin en Alitalia zijn er dan nog weinig (wat grotere) zelfstandige maatschappijen over in West- en Centraal-Europa. IAG en Lufthansa hebben Europa in hun greep. Mogelijk zijn SAS, Air Europa en een handvol Oost-Europese maatschappijen de volgende prooien.
Golfcarriers houden zich koest
We verwachten weinig veranderingen bij Qatar Airways. Bij Emirates is een wel interessante ontwikkeling gaande in de toenemende samenwerking met flydubai. Die zal zich verder ontwikkelen en het zou niet vreemd zijn als de maatschappijen op een goed moment definitief samengaan. 2018 is daar waarschijnlijk nog wat vroeg voor. Moeilijker te voorspellen is wat er bij Etihad zal gebeuren. De maatschappij heeft in 2017 grote klappen gehad (en opgevangen) met onder andere grote financiële verliezen en de verkoop van airberlin, Etihad Regional en binnenkort ook Alitalia. De maatschappij lijkt wat te moeten doen om te overleven, oliedollars of niet. Misschien wordt de maatschappij door SkyTeam binnengehaald.
Met verbindingen naar India en Oceanië kan dat interessant zijn. Daarbij heeft Etihad een aandeel in Virgin Australia. Australië is het enige continent waar nog geen SkyTeam-maatschappij gevestigd is. Etihad heeft al SkyTeam-banden door de codeshares met Air France-KLM. Deze relatie lijkt echter een beetje aan slijtage onderhevig. Een van de andere opties is dat Etihad bij de Emirates group wordt betrokken. Of bij Star Alliance. Kortom het kan alle kanten op.
De Up-stapel
Het blijft een glazen bol waar we in kijken. Het gebeurt ongetwijfeld weer net anders dan we nu denken, of pas in 2019 of 2020. Of helemaal niet. Dat is het leuke van de luchtvaart en daarom hebben we bij Up ook weer zin in 2018! O ja, bij Up staat er voor 2018 ook het één en ander op stapel. Maar daarover op een ander moment meer.
Een heel goed 2018 gewenst!
Namens het hele Up-team, Joeri – hoofdredacteur
Pre-order nu: schaalmodel van de gloednieuwe KLM A321neo
Nu te bestellen in de webshop! Let op: limited edition.
Verschillend
VWO