Een nieuw jaar en een nieuwe mini-serie interviews bij Up in the Sky. Centraal staan een of meer leden van een familie of gezin, die besmet zijn geraakt met het luchtvaartvirus. Dat kan zijn qua beroep, hobby of allebei. Het spits wordt afgebeten door de familie Jochems uit Voorhout, met vader Ton (55) en moeder Petra (58) als ‘aanstichter’. Verder komen hun kinderen Oscar (24) en Philippe (20) aan het woord.
Toerisme
Ton Jochems is vliegtuigspotter en fotograaf sinds zijn 12e. Toch koos hij na de middelbare school niet direct voor een gerichte luchtvaartopleiding in de techniek of als vlieger. Hij is afgestudeerd aan het NWIT, het Nederlands Wetenschappelijk Instituut voor Toerisme (thans NHTV in Breda). In zijn werkzame leven is het wel weer een en al luchtvaart wat de klok slaat: Rotterdam Airport (marketing) , Alitalia en TAP (sales) en KLM (sales en manager Euregio Maastricht Airport). Ton is nu al weer jaren senior manager Groundservice Outstations bij KLM Cityhopper en vliegt voor deze functie heel Europa door.
Stewardess
Petra Jochems-Verschuren is momenteel niet (meer) werkzaam in de luchtvaart, maar ziet zichzelf wel als medeaanstichter: ‘Het is begonnen met mijn baan als stewardess in 1986. Ik leerde Ton kennen vlak voordat ik met de opleiding voor stewardess begon. Toen ik hem dat vertelde was zijn antwoord: gaaf! Hij bleek al jaren geïnteresseerd in de luchtvaart. Daarna was de luchtvaart een groot onderdeel van ons leven. Ik heb ook nog een periode als grondstewardess gewerkt.’
Luchtvaartkinderen
Het kan bijna niet anders dat uit zo’n luchtvaarthuwelijk ook luchtvaartkinderen voortkomen. En dat is bij Ton en Petra het geval. Oudste zoon Oscar heeft zijn pilotenopleiding gevolgd aan de Nationale Luchtvaart School (NLS, later CAE). Hij is nu first officer op een Boeing 737-800 bij Ryanair en heeft Palma de Mallorca als thuisbasis. Philippe studeert bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit. Naast zijn studie heeft hij een consultancyproject gedaan voor een afhandelaar en een Ground Support Equipment supplier. Hiervoor reisde hij af naar Colombia, waar hij met airlines, afhandelaars en luchthavens heeft gesproken.
Spotten
Op de vraag hoe het luchtvaartvirus zich genesteld heeft in het jonge gezin geeft Ton een mooi voorbeeld: ‘Als mijn vrouw in de weekends moest vliegen, nam ik de kleine Oscar en Philippe gewoon mee naar Maastricht Airport of Schiphol. De jongens vonden het prachtig en ik kon tegelijkertijd spotten en fotograferen. Op zijn tweede zat onze jongste al in de cockpit van een Fokker 50 en wist toen al dat hij piloot wilde worden.’ Oscar vult aan: ‘Wij konden als gezin goedkoop vliegen via het IPB-principe (indien plaats beschikbaar). Ik ging als peuter al mee met mijn vader als mijn moeder moest werken en hij vrij was. Zo ben ik als klein kind naar Curaçao en Aruba gevlogen met mijn moeder als stewardess. Ik mocht haar dan geen mama noemen maar ik moest stewardess zeggen.’
Stopwoord
Thuis en aan tafel ging het bij de familie Jochems toch vooral over luchtvaart. Het zijn taferelen die andere luchtvaartfamilies bekend zullen voorkomen: spelen met vliegtuigmodellen, uren doorbrengen achter de flight simulator. Philippe: ‘Er kan geen diner voorbijgaan zonder dat het naar boven komt. Zeker wanneer mijn broer en vader allebei thuis zijn, is er geen speld tussen te krijgen. Een aantal jaren geleden hebben een vriend van mijn broer en ik het woord ’vliegtuig’ op een verjaardag proberen in te voeren als stopwoord als het te lang over de vliegerij ging. Ik denk dat die anekdote de situatie wel aardig typeert.’
Dynamiek
De vraag is natuurlijk waarom het luchtvaartvirus zo besmettelijk is. Eén woord komt bij alle vier gezinsleden meteen bovendrijven: dynamiek. In de luchtvaart is geen dag hetzelfde, omdat veel van invloed is op de operatie: het weer, de techniek en de mensen. Ook het vele reizen heeft zijn aantrekkelijke kanten. Ton merkt wel op dat de luchtvaart in de loop der jaren minder sexy is geworden: ‘Vroeger wilde iedereen wel in de luchtvaart werken en keek men niet op een uurtje langer doorwerken. Tegenwoordig is het toch moeilijker om aan goed personeel te komen, omdat mensen geen zin hebben in onregelmatige werktijden of omdat het salaris achterblijft in vergelijking met andere branches.’
Conjunctuur
De luchtvaart is een sterk conjunctuurgevoelige branche. Ook de familie Jochems heeft daarmee te maken gehad, zij het in beperkte mate. Toen Oscar begon aan zijn vliegopleiding, was er een groot overschot aan vliegers. Toch had hij een dik half jaar na het behalen van zijn brevet al een baan. In die korte tijd tussen afstuderen en werk hield hij zijn flying skills goed bij door het testen van simulators bij SIM Industries in Sassenheim. Ton was in tijden van laagconjunctuur ook niet voor één gat te vangen en organiseerde zelfs spottertrips om de vliegtuigen van zijn werkgever te vullen.
Paarden
Tijdens het interview herinnert Petra zich een grappig voorval: ‘Tijdens mijn werk als stewardess hadden we eens een echtpaar aan boord uit het Oosten van het land. Ze reisden heel weinig en vlogen voor het eerst naar Amerika. Ze hadden uit de boomgaard een tas met appels meegenomen aan boord. Maar in Amerika mag je geen fruit invoeren. De appels moesten worden weggegooid. Dat vonden we zonde. Gelukkig hadden we paarden aan boord. Die lustten wel een appeltje uit de boomgaard. We hebben samen de appels aan de paarden gevoerd.’
Genieten
Hoe ziet de toekomst op luchtvaartgebied eruit van de familie Jochems? We laten de gezinsleden één voor één aan het woord.
Ton: ‘Ik wil lekker bij KLM Cityhopper blijven, een prachtig bedrijf, no nonsense, flexibel, can do mentality! Denk dat ik ook de leukste baan heb: verantwoordelijk voor de afhandeling en airport contracten van 70 luchthavens waarop wij vliegen. Naast het contracteren ben ik ook verantwoordelijk voor de kwaliteitcontrole op deze luchthavens. Dat betekent dat als ik verkeerd inkoop, ik ook de ellende mag oplossen.’
Petra: ‘Naast het genieten van mijn luchtvaartmannen wil ik met veel plezier blijven reizen als passagier. Ik vind het nog steeds fascinerend om je per vliegtuig te verplaatsen en zo de wereld te ontdekken.’
Oscar: ‘Ik werk nu drie jaar voor Ryanair en heb er veel ervaring opgedaan en echt een leuke tijd gehad. Ik geniet ook heel erg van Mallorca en de zon. Maar ik vind het nu wel tijd voor iets anders. Ryanair is geen carrière airline waar je 5 of 10 jaar wilt werken, laat staan tot je pensioen. Misschien verandert dat met wat er op dit moment gaande is tussen het management en de vliegers. Ik hoop op het beste maar kijk ondertussen wel naar andere mogelijkheden.’
Philippe: ‘Na mijn bachelor wil ik graag een operations stage lopen bij Swiss in Zurich. Daarna de consultancy in om ervaring en veel kennis over het bedrijfsleven op te doen. Uiteindelijk zie ik mezelf toch wel in de luchtvaart terecht komen, hetzij in de C-suite of consulting, maar dat zien we tegen die tijd wel.’
Suikerbrood
Aan het eind van het interview benadrukken Ton en Petra dat luchtvaart een prachtige business is: ‘Er is niets mooiers dan over de Alpen te vliegen of een rondje om het Suikerbrood in Brazilië. En ook boven ons eigen land is er nog genoeg van bovenaf te ontdekken. Maar pas op, als je gegrepen wordt door het luchtvaartvirus ben je verloren….. het gaat nooit meer weg… .en het slaat over op de familie!’
Verschillend
VWO