Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat onderzoekt of secundaire slothandel in de toekomst wordt toegestaan op luchthaven Schiphol. Dat zegt een woordvoerster van het departement desgevraagd tegen Up in the Sky.
Heathrow
Schiphol zou daarmee de derde Europese luchthaven worden waar slots worden verhandeld; dat gebeurt nu al op de Londense luchthavens Heathrow en Gatwick. Bij secundaire slothandel kunnen luchtvaartmaatschappijen tegen betaling posities voor starts en landingen overnemen van andere maatschappijen.
Vliegbewegingen
De handel in slots is een middel om de infrastructuur van een luchthaven optimaal te benutten in het geval van krapte. Daar is bij Heathrow en Gatwick al langer sprake van en sinds kort ook op Schiphol. De luchthaven van Amsterdam zit zo goed als tegen het plafond van het aantal toegestane vliegbewegingen van 500.000 per jaar tot en met 2020. Ruimte voor meer vliegbewegingen is er voorlopig niet.
Slotcoördinator
Bij secundaire slothandel gaat het om het doorverkopen van slots na het normale proces van slotuitgifte, door de slotcoördinator. De Nederlandse slotcoördinator, Caroline Ditvoorst, zinspeelde al eens op deze mogelijkheid. “Net als op Heathrow zou het verkopen van slots in de toekomst wel kunnen, als er vraag naar is en de overheid het toestaat”, zei Ditvoorst eerder tegen Up in the Sky.
EasyJet
Nu Schiphol vol zit, is daar zeker vraag naar. Zo is easyJet een duidelijke voorstander van secundaire slothandel. “Daarmee kan de markt zijn werk doen binnen het huidige schaarse aanbod,” aldus William Vet, de regiomanager voor easyJet in de Benelux. De Europese regels staan het toe. De wereldwijde brancheorganisatie voor de luchtvaart, IATA, staat ook welwillend tegenover het fenomeen van secundaire slothandel.
IATA
“We zijn daar niet tegen,” zegt Lara Maughan, hoofd van IATA Worldwide Airport Slots, in gesprek met Up in the Sky. “Bij secundaire slothandel doet marktwerking zijn intrede. Na het proces van slotallocatie,” benadrukt Maughan. Volgens de IATA-expert sprak de Europese Commissie zich een paar jaar geleden duidelijk uit voor het verhandelen van slots. “Het bevordert de mobiliteit. Elke transactie op Heathrow en Gatwick heeft tot meer mobiliteit geleid.”
A380
Het is niet zo dat bij secundaire slothandel een slot om het even door elke airline voor elke route gekocht worden. IATA: “Je moet bijvoorbeeld kijken of er infrastructurele belemmeringen zijn. Zo is het heel wat anders wanneer een A380 moet landen dan een Boeing 737, dat vergt andere voorzieningen op de luchthaven. De maatschappij moet goed kijken of ze op het bepaalde tijdstip met hun vliegtuig kunnen landen.”
Rechten
Slotwissels vinden nu al wel plaats, waarbij maatschappijen alleen tijdstippen ruilen van starten of landen, maar de slots behouden. Bij slothandel is het nadrukkelijk niet de bedoeling dat de slots handelswaar worden. “Alleen slots die minimaal twee seizoenen gevlogen zijn, komen in aanmerking,” weet Maughan. Luchtvaartmaatschappijen die slots verkopen, zijn hun opgebouwde historische rechten voor altijd kwijt.
Geluid
Een extra waarschuwing geldt voor de handel in slots op luchthavens -zoals Schiphol- met strenge eisen aan geluid en nachtvluchten. “Die regels kunnen altijd verder aangescherpt worden en dan zit je misschien alsnog met een waardeloos slot waar je veel voor betaald hebt.”
Het onderzoek van het ministerie van Infrastructuur en Verkeer naar secundaire slothandel op Schiphol moet komend voorjaar zijn afgerond.