De jaarlijkse luchtmachtoefening ‘Frisian Flag’ is op dit moment in volle gang. Afgelopen maandag begon de internationale oefening, die in totaal twee weken duurt. Enkele weken geleden kwamen de deelnemende toestellen uit Amerika al aan op de vliegbasis Leeuwarden, eind vorige week landden de overige deelnemers.
Verdediging
Dit jaar doen er luchtmachttoestellen mee uit Duitsland, Frankrijk, Polen, Spanje, Verenigde Staten en Nederland. De USAF stuurt voor het vierde achtereenvolgende jaar F-15C Eagle jachtvliegtuigen van de ‘Air National Guard’ (ANG). Deze ‘reserveluchtmacht’ is per staat georganiseerd en is doorgaans belast met taken als verdediging van het Amerikaanse luchtruim. Ter ondersteuning van de actieve eenheden van de USAF, worden de ANG squadrons steeds vaker ook uitgezonden naar het buitenland. Dit jaar zijn er toestellen uit Oregon en Massachusetts naar Leeuwarden gekomen.
Uitzending
Luitenant-kolonel Aaron Mathena, commandant van het 123e Fighter Squadron (Oregon ANG) licht toe: “Omdat de USAF de afgelopen jaren in omvang is afgenomen, vormt de Air National Guard een soort ‘operationele reserve’. Maar we doen zeker niet onder voor onze collega’s van de actieve eenheden. De afgelopen anderhalf jaar zijn we verschillende keren uitgezonden naar oefeningen in binnen- en buitenland, zoals ‘Desert Flag’ in de Verenigde Arabische Emiraten. Ter voorbereiding op onze uitzending naar Europa, hebben we begin dit jaar nog deelgenomen aan de grootschalige ‘Red Flag’ oefening op Nellis AFB, Nevada.”
Red Flag
‘Red Flag’ is voor veel luchtmachtpiloten een bekende naam, te vergelijken met ‘Top Gun’ voor marinevliegers. Midden in de woestijn van Nevada ligt de vliegbasis Nellis, omringd door een uitgestrekt oefengebied. Meerdere keren per jaar worden daar grootschalige luchtmachtoefeningen gehouden, onder de naam Red Flag. De naam van de oefening in Friesland is hiervan afgeleid. Kolonel George Downs is F-15 piloot en tijdelijk gedetacheerd op het USAF hoofdkwartier in Duitsland als adviseur namens de Air National Guard. Als gevechtsvlieger kent hij zowel Red Flag als Frisian Flag van dichtbij: “De opzet van Frisian Flag is heel vergelijkbaar met die van Red Flag. Verschillende squadrons doen mee uit verschillende landen, waarbij samen wordt geoefend in het uitvoeren van missies in coalitieverband. Zelfs de omvang van het oefengebied is redelijk vergelijkbaar – alleen vliegen we hier boven zee in plaats van boven land.”
Operatie
De Amerikaanse aanwezigheid op Leeuwarden vindt plaats in het kader van een grotere militaire operatie. Sinds het Russische conflict met Oekraïne, is Amerika operatie ‘Atlantic Resolve’ gestart. Door een versterkte militaire aanwezigheid in Europa wil Amerika steun betuigen aan de NAVO bondgenoten. De naam die de USAF geeft aan deze tijdelijke stationeringen van squadrons in Europa is ‘Theater Support Package’ (TSP). Als TSP 18-02 zullen de F-15 Eagles na Nederland nog naar Roemenië en Bulgarije gaan. Totaal zullen de toestellen zes maanden van huis zijn, maar dat geldt niet voor het personeel. Lt.kol Mathena: “De eerste drie maanden leveren wij van de Oregon ANG het meeste personeel. Daarna gaan wij weer naar huis en nemen onze collega’s van de Massachusetts ANG het van ons over.”
Polen
De Poolse luchtmacht neemt dit jaar deel met een grote delegatie. Al eerder waren Poolse F-16’s te gast op Leeuwarden tijdens Frisian Flag, maar het is dit jaar voor het eerst dat er ook MiG’s meedoen aan de oefening. Drie MiG-29 Fulcrums van de Poolse luchtmacht, afkomstig van Miñsk Mazowiecki, zijn voor Frisian Flag naar Leeuwarden gekomen. Vliegtuigtypen die ooit ontworpen zijn om elkaar te bestrijden, opereren nu vanaf één en hetzelfde vliegveld. Ongetwijfeld zullen de Amerikaanse vliegers het in de lucht op willen nemen tegen de MiG’s. Majoor Bartosz Kida, MiG-29 piloot van de Poolse luchtmacht: “Wij als Poolse MiG-29 vliegers doen graag mee aan een oefening als deze. Het klopt dat we voornamelijk worden ingezet als ‘Red Air’, dus als tegenstanders in de lucht. Maar dat vinden we helemaal niet erg. Net als onze F-16 vliegers die hier ook zijn, moeten wij ook oefenen om onze vaardigheden in het luchtgevecht op peil te houden.”
Verschillend
VWO