Uit een onderzoek naar secundaire slothandel op Schiphol blijkt dat het voor consument en omgeving weinig voordelen oplevert. Slots zullen vaker van eigenaar wisselen, maar dit levert de samenleving weinig op. Er zijn wel kleine voordelen te vinden.
Slothandel
Secundaire slothandel gaat uit van het verkopen van een slot door de ene maatschappij aan een andere. Momenteel is handel in slots niet toegestaan in Nederland. Voor slots op Heathrow en Gatwick gebeurt het wel. Op verzoek van de minister heeft onderzoeksbureau SEO de effecten van secundaire slothandel in kaart gebracht. Het is zeer waarschijnlijk dat het toestaan leidt tot meer slotmobiliteit. Maar wat levert dat op?
Afname
Er zijn jaarlijks meer aanvragen voor slots dan er beschikbaar zijn. Groei van Schiphol is tot en met 2020 alleen mogelijk als er meer mensen ‘per slot’ vervoerd worden. Slothandel is volgens het onderzoek geen garantie voor een toename van passagiers. Het zou zelfs af kunnen nemen. Er is weinig te verwachten wat betreft het aantal bestemmingen of ticketprijzen.
Kopers en verkopers
Als belangrijkste kopers worden de maatschappijen gezien waar Schiphol een belangrijk onderdeel vormt van de businesscase. KLM, easyJet, Transavia en TUI worden vooral genoemd. Van easyJet is duidelijk dat ze graag slothandel willen. KLM zou de andere groter koper kunnen zijn, volgens het onderzoek. Verkopers zouden met name maatschappijen zijn die een uitwijkmogelijkheid hebben. Vooral vakantie- en vrachtvliegers worden dan genoemd. De grote partijen worden dus groter.
Dicriminatie
Er is een risico op discriminatie. Dat maatschappij A haar slots niet aan partij B wil verkopen. In de interviews die SEO heeft gehouden wordt dan ook vaak gepleit voor een onafhankelijke toezichthouder, zoals de ACM. Een ander nadeel is dat de verwachting is dat ongebruikte slots niet meer in de slotpool terugkeren, maar verkocht worden. De onafhankelijke slotcoördinator verdeelde slots uit de slotpool, waarbij de helft naar nieuwe toetreders ging. Dit zal dus niet meer gebeuren. Voordeel is wel dat een nieuwe toetreder een slot kan kopen en niet afhankelijk is of de verdeelde slot hem toevalt. SEO verwacht niet dat er marktmisbruik door grote partijen komt.
Luchthavencapaciteit
Handel betekent niet automatisch dat de luchthavencapaciteit efficiënter wordt gebruikt. De grote partijen zijn de gedoodverfde kopers van slots. Het zou goed kunnen zijn dat op de gekochte slots kleine toestellen worden ingezet ten behoeve van de huboperatie. Er wordt wel veel voordeel gezien in het opvangen van seizoensschommelingen door de koop en verkoop van slots.
Routes
Het aantal routes zou weleens af kunnen nemen, als kleinere partijen hun slots van de hand doen. Het is verre van zeker dat dit ook gebeurt. Ook is het mogelijk dat koper en verkoper afspraken maken over routes, waardoor de concurrentie dus juist afneemt. Een direct verband tussen veranderingen in het aantal routes en slothandel is er echter niet.
Ticketprijzen
“Op basis van economische theorie zullen luchtvaartmaatschappijen een geruild slot zo winstgevend mogelijk exploiteren”, aldus het rapport. “Een luchtvaartmaatschappij zal het verkregen slot gebruiken op een route waar veel vraag naar is en ook de betalingsbereidheid van consumenten hoog is.” Geïnterviewden verwachten dat maatschappijen het verkregen slot inzetten op routes waar consumenten veel voor willen betalen. De gemiddelde prijs voor een ticket vanaf Schiphol gaat dan omhoog. De verwachting is dat ook het aangeboden product verandert. SEO denkt niet dat de verhouding tussen prijs en aangeboden product slechter wordt voor de consument. Er zijn geen aanwijzingen dat op London Heathrow de ticketprijzen zijn veranderd.
De Queen of the Skies is terug!
Dertig jaar lang vloog de PH-BFG in het KLM-blauw de wereld over. In 2019 ging ze met pensioen, maar nu is ze terug..
Een uniek stukje luchtvaartgeschiedenis. Bestel nu in de webshop van Up in the Sky - gratis verzonden!