De nieuwe topman van Air France-KLM, de Canadees Ben Smith, mag direct na zijn aantreden aan de slag met de ‘organisatorische structuur’ van de holding.
Failliet
Het failliet van de structuur zoals die was, blijkt wel uit het aftreden van de vorige ceo van de groep, Jean-Marc Janaillac. Een arbeidsconflict met de piloten van Air France kostte hem de kop. Een conflict met de piloten van KLM zou niet ten koste gaan van de hoogste baas van de holding. Diezelfde Janaillac had in februari van dit jaar al een eerste stap gezet op weg naar een nieuwe structuur.
Met het creëeren cq samenvoegen van divisies en die direct aan de hoogste baas van de holding te laten rapporteren.
Elbers
Bij de benoeming van een tijdelijk dagelijks bestuur van Air France-KLM medio mei -waar ook KLM-ceo Pieter Elbers zitting in kreeg- meldde de onderneming dat de zogenoemde Appointments and Governance Committee al op weg was met de formaliteiten die nodig zijn om de toekomstige structuur vorm te geven. Waarbij benadrukt werd dat het driekoppige bestuur met Elbers, daar geen blauwdruk voor is.
Overname
Bij de overname van KLM door Air France, in Nederland liever de fusie genoemd, werd een nieuwe entiteit opgericht: Air France-KLM. Dat is de holding, ofwel houdstermaatschappij. Dit betekent dat het bestuur van de holding de baas is over de groep, waar de verschillende werkmaatschappijen onder hangen. Die staan ten dienste van de holding.
Maar bij Air France-KLM werd ervoor gekozen dat de hoogste baas van de holding ook de baas was van één van de werkmaatschappijen; Air France. Dat leidde tot een vreemd soort belangenverstrengeling. Want laat duidelijk zijn dat de Fransen in de overname dan wel fusie sowieso de bovenliggende partij waren. Alles wat Air France raakte of kon raken, raakte automatisch Air France-KLM. Dat is raar, want Air France is immers maar één van de werkmaatschappijen die onder de holding vallen. We hebben inmiddels naast KLM en Air France ook Transavia, HOP! en Joon.
IAG
De voorganger van Janaillac, Alexandre de Juniac, nam eigenlijk al een voorschotje op een andere structuur. Tijdens zijn bewind werd Frédéric Gagey aangesteld als hoogste baas bij Air France. Daarmee brekend met de traditie van zijn voorgangers die beide rollen bekleedden.
Bij het aantreden van Janaillac nam die dat stokje weer over, zij het maar voor een paar maanden, want toen werd de weinig kleurrijke Frank Terner benoemd in die functie. Daarmee werd de ingeslagen weg naar een voor een holding normale structuur verder doorgezet. Maar de topman van de holding bleef wel de chairman van Air France.
Air France-KLM hoeft niet ver te kijken om te zien hoe het ook kan. Slechts het Kanaal over en dan komen ze uit bij IAG. Na het samengaan van British Airways en Iberia in 2011 werd deze holding opgericht. Met een naam waarin de namen van de airlines niet terugkomen.
Vueling
IAG stelt de gezamelijke langetermijnstrategie vast. Bijvoorbeeld dat er een long-haul LCC moet komen of de aankoop en uitbreiding van Vueling. Daar werd niet om gestaakt bij BA. Bij de oprichting van Joon was dat wel anders; de piloten van Air France lagen weer eens dwars en Joon kwam er bijna niet. Bij IAG werkt het anders, daar houden de afzonderlijke maatschappijen zich bezig met hun eigen business. Dat staat duidelijk in het jaarverslag. Daarnaast implementeren ze de overkoepelende strategie zoals IAG die bepaalt. Iberia-piloten staken niet omdat IAG besluit met Level vanuit Barcelona te vliegen.
Smith
De afzonderlijke IAG-dochters doen er alles aan de winst te maximaliseren. Alle maatschappijen hebben een eigen ceo. Ze hoeven maar beperkt met elkaar rekening te houden. Ondertussen kan IAG zich focussen op het grotere plaatje en de ontwikkelingen in de wereldwijde luchtvaart. De weg naar de nieuwe structuur waar Janaillac al grote stappen in heeft gezet, lijkt hier erg op. Tijdens zijn laatste persconferentie over de halfjaarcijfers nam hij ook nadrukkelijk afstand van vragen over Air France. Hij was van de groep, voor Air France-vragen moest de journalist bij de ceo van Air France zijn. Met de benoeming van de Canadees Ben Smith neemt de eerdergenoemde Appointments and Governance Committee de volgende reuzenstap. De kans dat hij ook chairman van Air France wordt, lijkt non-existent.