Up in the Sky mocht een kijkje nemen bij de Afdeling Luchtvaart van de Nationale Politie. De mannen en vrouwen die werkzaam zijn bij de afdeling Luchtvaart op Schiphol heetten ons van harte welkom en gaven ons een rondleiding door het gebouw en de hangar.
Toen
Om te beginnen een klein stukje achtergrondinformatie. Op 1 maart 1953 werd door de toenmalige Rijkspolitie de Dienst Luchtvaart opgericht op Schiphol. Het eerste vliegtuig dat in gebruik genomen werd, was een Taylorcraft Auster Mk3 en werd voor één gulden van de Koninklijke Luchtmacht overgenomen. Het toestel werd op 18 april 1955 in gebruik genomen, maar raakte door een ongeval op vliegveld Ypenburg, 10 dagen later, total-loss. Een tweede Mk3 werd gekocht en deze deed dienst van juni 1955 tot en met juni 1963.
Taylorcraft Auster Mk3 ©Afdeling Luchtvaart
Helikopters
Anno 2019 heeft de Dienst Luchtvaart geen vliegtuigen meer in dienst. De laatste drie Cessna 182 Skylane II’s zijn in 2014 verkocht en hebben helikopters de taken overgenomen van de vliegtuigen. De eerste helikopter, een Sud Aviation Gazelle, werd op 15 april 1977 in dienst genomen. Op dit moment heeft de politie twee verschillende type helikopters waar zij mee vliegen, namelijk zes Eurocopter EC 135’s en twee Augusta Westland AW 139’s, waarvan er binnenkort een derde bijkomt. Beide helikoptertype’s zijn sinds 2009 in dienst bij de politie.
Nu
Die helikopters doen vandaag de dag goed dienst. Op Schiphol staat er altijd standaard één helikopter stand-by en op de luchthavens van Rotterdam en Volkel staat er zo vaak als mogelijk een helikopter gestationeerd. De helikopters worden dagelijks meerdere malen ingezet voor allerhande opdrachten. De toestellen zijn uitgerust met een geavanceerd camerasysteem met warmtebeelden, nachtkijkers en gps waarbij de camera gyroscopisch gestabiliseerd wordt, waardoor zelfs op grote hoogte ingezoomd kan worden.
Doel
De EC 135’s en AW 139’s worden voor verschillende doeleinden ingezet zoals zoekacties, van bijvoorbeeld een vluchtende auto of criminelen die te voet aan de politie willen ontspannen, maar ook het lokaliseren van wietplantages, vermiste personen, het assisteren van de brandweer tijdens of na het blussen van brandhaarden, het assisteren van de kustwacht, het in de gaten houden van grote evenementen of betogingen en het verrichten van speciale opdrachten. De missie van de Afdeling Luchtvaart is dan ook ‘het ondersteunen en beveiligen van de collega’s op de grond door middel van helikopterview en technologie.’
EC 135
Als de helikopters worden ingezet wordt er gekeken naar de aard van de opdracht en welke helikopter er voor gebruikt kan worden. Er zit namelijk een verschil tussen de beide types. Zo is er in de EC 135 ruimte voor maximaal 2 piloten, 1 Tactical Flight Officer en eventueel 1 passagier. De Tactical Flight Officer (TFO) is degene die de collega’s op de grond aanstuurt, de camera bedient, foto’s maakt, de piloot ondersteunt met navigeren en in contact staat met de meldkamer in Driebergen. Ook is de TFO verantwoordelijk voor de passagiers aan boord. De EC 135 heeft een kruissnelheid van 220 kilometer per uur, een topsnelheid van 272 kilometer per uur en heeft een maximale bereikbaarheid van 560 kilometer.

AW 139
De AW 139 is een grotere helikopter die plaats heeft voor 2 piloten, 1 TFO en maximaal 10 passagiers. De kruissnelheid van de AW 139 is 268 kilometer per uur en de maximale snelheid komt op 309 kilometer per uur. De maximale bereikbaarheid van het toestel is 960 kilometer en is ook maritiem inzetbaar. Beide type helikopters staan door het C2000-communicatiesysteem in verbinding met de meldkamer van de Landelijke Eenheid in Driebergen en de meldkamer van de regio waarin de helikopter zicht bevindt. Ook een satelliettelefoon en een marifoon bevinden zich in de toestellen. Overdag kan er met de EC met één vlieger en een TFO gevlogen worden, na sunset moet er een tweede vlieger bij. De grotere AW vliegt altijd met twee vliegers en een TFO.
Vliegen
De helikopters worden verschillende keren per dag ingezet. Verdeeld over de dag worden er verschillende vluchten ingepland. Dat zijn de reguliere vluchten, maar uiteraard kan er vaker gevlogen worden als er een noodsituatie of urgente oproep binnenkomt. Per vlucht wordt er voor meerdere meldingen gevlogen. Die aanvragen komen van de verschillende Politie Eenheden, en worden door de Meldkamer van de Landelijke Eenheid in Driebergen getoetst en eventueel doorgegeven aan de bemanning van de heli.
Snelheid
De snelheid waarmee een helikopter in de lucht kan zijn hangt af van enkele onderdelen. Als een aanvraag niet urgent is kan de helikopter, afhankelijk van de drukte op Schiphol, met zo’n 10 minuten van Schiphol vertrokken zijn. Als de aanvraag wél echt urgent is dan kan de uitrukkende politiehelikopter een zogeheten ‘Scramble aanvraag’ doen. Dat houdt in dat al het verkeer op Schiphol wordt tegengehouden en de helikopter zich ook niet aan het banenstelsel hoeft te houden. Het toestel kan dan in één keer opstijgen en wegvliegen, hier wordt echter zo min mogelijk gebruik van gemaakt in verband met de verstoring die het geeft op het overige luchtverkeer.

Onderhoud
De helikopters worden door eigen technici van de politie onderhouden. De eigen technische dienst kan alle onderhoudsbeurten zelf uitvoeren door de opgeleide vliegtuigmonteurs die de politie in dienst heeft. De helikopters krijgen een standaard ‘urenbeurt’, na bijvoorbeeld 50, 100, 300, 600 en 900 vlieguren.
Afdeling Luchtvaart
De Afdeling Luchtvaart staat 24 uur per dag, 7 dagen per week paraat op Schiphol. Er werken rond de 40 piloten en 30 TFO’s. Daarnaast beschikt de afdeling over diverse ondersteunende afdelingen zoals een eigen afdeling Flight Operations, alsook een eigen opleidingscentrum. Daar worden zowel politiemensen opgeleid als oud-luchtmacht piloten ‘blauw geverfd’ om bij de Afdeling Luchtvaart aan de slag te gaan.