Precies vandaag, maar dan in 1896, werd Anastase Dragomir geboren. In Roemenië of all places. Volgens de meeste bronnen is hij de uitvinder van de schietstoel.
De Duitsers perfectioneerden de schietstoel. Niet uit compassie met hun piloten, maar omdat ze dan hun best and brightest onmiddellijk weer omhoog konden sturen om verder te vechten.
In de VS sprak ik een paar jaar terug een zeer oude piloot die er trots op was als de laatste mens met een neerwaarts vurende schietstoel een vliegtuig verlaten te hebben. Een Starfighter, nog wel. Hij vertelde lachend dat hij aan zijn parachute tussen de bierblikjes in de afvalhoop van Pancho’s Place terecht kwam. U weet wel: de kroeg waar de mannen uit The Right Stuff aan het einde van de vliegdag altijd een biertje kwam drinken. De man vloog by the way ook bij wijze van proef met een straaljager door de paddenstoelwolk van een waterstofbom. Schreef er een leuk boek over: A tenth of a second to live. Aanrader.
De neerwaarts schietende stoel (niet door de cockpit omhoog, maar door een luik in de romp omlaag) werd snel ingehaald door de schietstoel die al vanaf de grond effectief is. Een neerwaarts schietende stoel zou dan extreem vervelende neveneffecten hebben. Met een normale schietstoel gaat het trouwens ook niet altijd goed. Dat hoorde ik weer van een Irakese piloot in de Utrechtse Hoogstraat in de jaren negentig. Zie stukje NRC.
Heb je er geen schietstoel, maar wel een parachute, dan word je geacht op een slimme manier uit je toestel te klauteren. Eén van de twee officiële POH-procedures voor de Yak-52 is de riemen (en je headset!) los te koppelen, de kap open te schuiven, inverted te gaan vliegen, en door een agressieve knuppelbeweging naar voren jezelf uit het toestel te katapulteren. Zo is de kans het kleinst dat je de staart raakt.
Ach, die schietstoel! Mijn buurvrouw-met-vliegangst zag ooit een filmpje op Discovery, en kwam me meteen vragen waarom zij niet zo’n ding van de KLM kreeg. Mijn argument dat het te duur zou worden vond ze flauwekul.
Verschillend
VWO