Voor het eerst sinds drie jaar organiseerde de Koninklijke Luchtmacht weer Luchtmachtdagen. De vliegbasis Volkel verwelkomde op 14 en 15 juni in twee dagen tijd 240.000 bezoekers. Peter Steehouwer en Leonard van den Broek legden voor Up in the Sky de hoogtepunten vast.
F-35
In de week voorafgaand aan de show kondigde de luchtmacht aan, dat twee F-35’s vanuit Amerika naar Nederland zouden overkomen. Deelname aan de Luchtmachtdagen werd gecombineerd met een ‘covert long range strike-operation’. Een dergelijke ‘ongeziene’ bombardementsoperatie van grote afstand werd uitgevoerd toen de toestellen op de donderdagavond voor de show in Nederland aankwamen. Voorafgaand aan de landing op Volkel wierpen beide F-35’s enkele oefenbommen af boven de oefenrange op Vlieland.
Aanwinst
Een andere nieuwe aanwinst van de luchtmacht was ook op Volkel te zien. De A330MRTT is het nieuwe tankvliegtuig van de luchtmacht, dat de verouderde KDC-10 zal vervangen. Samen met enkele andere Europese landen heeft Nederland acht van deze toestellen aangeschaft. Airbus A330MRTT ‘M-01’ was vanuit de fabriek in Madrid naar Volkel gevlogen. Het toestel was nog niet gespoten in de uiteindelijke kleuren en markeringen, omdat het pas volgend jaar in dienst komt.
Niet alleen de nieuwste vliegtuigen van de luchtmacht waren aanwezig, maar ook de ‘veteranen’. Naast genoemde KDC-10, lieten C-130 Hercules, CH-47D Chinooks en F-16’s van zich horen en zien tijdens de ‘Air Power demo’. Eén van de F-16’s die vloog, had een speciale beschildering op de staart vanwege ’40 jaar F-16 in Nederland’. De eerste F-16 kwam begin juni 1979 aan in Nederland.
Demoteam
De Koninklijke Luchtmacht heeft sinds enkele jaren geen F-16 demoteam meer, maar deze leemte werd prima opgevuld door onze buurlanden. De Deense en Belgische demovliegers lieten beide zien waar een F-16 toe in staat is, ook al is het toestel zo’n 40 jaar oud. De ‘flares’ (hittefakkels) die gebruikt werden, maakten de demonstraties extra indrukwekkend.
Andere demoteams waren afkomstig uit Groot-Britannie, Frankrijk en Zwitserland. De Britse ‘Red Arrows’ en de Franse ‘Patrouille de France’ konden beiden helaas alleen op vrijdag een show geven. Deze teams vertrokken op zaterdag naar een volgend optreden. De Zwitserse ‘Patrouille de Suisse’ met zes F-5E Tiger jachtvliegtuigen, traden wel op beide dagen op. Hun vorige optreden in Nederland, in 2016 op de vliegbasis Leeuwarden, kon destijds niet doorgaan. Tijdens een trainingsvlucht kwamen twee F-5’en van het team met elkaar in botsing, gelukkig zonder fatale afloop. De optredens dit jaar op Volkel verliepen gelukkig vlekkeloos.
Spitfire
De liefhebbers van (heel) oude toestellen kwamen meer dan voldoende aan hun trekken. Verschillende oud-luchtmacht toestellen waren te zien, zowel op de grond als in de lucht. Uniek was de ‘heritage flight’ van F-35 met F-16 en Spitfire. In Amerika is men ooit begonnen met dergelijke gemengde formaties van oud en modern. Inmiddels wordt dit ook tijdens Europese vliegshows regelmatig uitgevoerd.
De betreffende Spitfire is pas sinds kort in Nederland. Spitfire LF.XVIe ‘TB885’ vloog tijdens de Tweede Wereldoorlog bij het Nederlandse 322 squadron, toen nog onderdeel van de Royal Air Force. De afgelopen jaren is het toestel in Engeland teruggebracht in vliegende staat. Vorig jaar werd bekend dat de Spitfire is aangekocht door Frits van Eerd, CEO van Jumbo supermarkten. Tijdens de Luchtmachtdagen werd de Spitfire gevlogen door Ralph ‘Sheik’ Aarts, voormalig F-16 demovlieger en nu KDC-10 piloot.
Starfighter
Op Volkel waren tijdens de Luchtmachtdagen ook twee Nederlandse F-104 Starfighters te zien en een Nederlandse Hunter! De Hunter vliegt al weer enkele jaren vanaf Leeuwarden bij de Dutch Hawker Hunter Flight. De twee Starfighters vlogen helaas niet. In de open lucht was TF-104G ‘D-5803’ te zien, afkomstig uit het depot van het Nationaal Militair Museum. In Hangaar 1 op Volkel was een F-104G te bewonderen. Een enthousiaste groep vrijwilligers is daar onder de naam ‘ Stichting Dutch Starfighter Foundation’ bezig om Starfighter ‘D-8114’ te restaureren. Terugbrengen in vliegende staat is niet de bedoeling, omdat dit vanwege wet- en regelgeving vrijwel onmogelijk is. Maar taxiruns uitvoeren is misschien wel haalbaar…?
Klassiek
Vanuit Zweden waren andere twee klassieke toestellen naar Volkel gekomen. De ‘Swedish Air Force Historic Flight’ beschikt over enkele vliegwaardigde SAAB straaljagers, waaronder een SAAB Viggen en een SAAB Draken. De Viggen maakte het meeste indruk, niet alleen vanwege het bulderend geweld van de Volvo-straalmotor, maar ook vanwege de leeftijd van de piloot. De Viggen werd namelijk gevlogen door een piloot van 71 jaar.
De Griekse luchtmacht stuurde eveneens twee ‘oudjes’ naar Volkel: twee F-4E Phantoms. In tegenstelling tot de (ongeveer even oude) SAAB’s, zijn deze Phantoms nog gewoon operationeel in gebruik. Volgens één van de piloten, zullen ze nog wel enkele jaren in gebruik blijven. Voor de gelegenheid had één van de twee toestellen een speciale beschildering gekregen, compleet met subtiel aangebracht tulpje.
Vuurwerk
De deelname van de Nederlandse F-35 aan de ‘Air Power demonstratie’ bleef beperkt tot een enkele pass op hoge snelheid. Ook schitterden de Apache gevechtshelikopters door afwezigheid, omdat deze nog altijd aan de grond staan vanwege een technisch mankement. De C-130 Hercules zorgde voor meer vuurwerk, door secondenlang een grote hoeveelheid ‘flares’ (hittefakkels) af te vuren.
De Italiaanse luchtmacht liet met de demo van de C-27J Spartan zien, dat een tweemotorig vrachtvliegtuig bijna net zo ‘strak’ kan worden voorgevlogen als een straaljager. Voor wie het zich kan herinneren: het deed denken aan de demo van de Fokker F27 van de Koninklijke Luchtmacht…