Uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) blijkt dat ‘mensen die in de buurt van Schiphol wonen, regelmatig bloot staan aan verhoogde concentraties ultrafijn stof.’ Dat kan een effect hebben op de gezondheid.
Ultrafijn stof
Het onderzoek is uitgevoerd door het RIVM, wat valt onder het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport. Het onderzoek toont aan dat door de blootstelling van het ultrafijn stof ‘verminderingen in de longfuncties gemeten zijn’ bij kinderen en gezonde volwassenen. ‘Bij gezonde volwassen zijn ook verandering van de hartfunctie gemeten door de kortdurende hogere blootstelling. Gemiddeld genomen zijn deze veranderingen klein en hoeven ze niet tot gezondheidsklachten te leiden. Deze veranderingen kunnen groter zijn voor mensen die hiervoor gevoelig zijn, bijvoorbeeld omdat ze astma of hartaandoeningen hebben’, aldus de RIVM.
Drie studies
RIVM: ‘de conclusies zijn gebaseerd op drie studies: een studie met 191 basisschoolkinderen in woonkernen vlakbij Schiphol, een studie met 21 gezonde volwassenen in een mobiel laboratorium direct naast Schiphol en een laboratoriumstudie met longcellen. De resultaten van dit onderzoek geven nog geen inzicht in mogelijke gezondheidseffecten van ultrafijnstof over een lange periode.’
Langdurige blootstelling
Het RIVM is nu gestart met onderzoek naar de effecten van langdurige blootstelling aan ultrafijn stof van vliegverkeer. Dit onderzoek maakt gebruik van de resultaten van het onderzoek ‘Meten en berekenen’ naar de hoeveelheid ultrafijn stof rond Schiphol en de resultaten van het onderzoek naar directe effecten op de gezondheid. De resultaten hiervan worden in 2021 verwacht.
Milieufederatie
Sijas Akkerman, directeur van de Milieufederatie Noord-Holland (MNH), vind dat ‘door de acute gezondheidsklachten’ een conclusie kan worden getrokken, namelijk dat ‘Schiphol moet krimpen. ‘Op woonlocaties vlakbij Schiphol zorgen vliegtuigen voor gemiddeld 15.000 extra ultrafijnstofdeeltjes per cm3. In gebieden vlakbij de luchthaven met een toch al veel luchtvervuiling door bijvoorbeeld autoverkeer – zoals Badhoevedorp, Nieuwe Meer en Oude Meer – loopt de totale concentratie op tot 20.000 tot 30.000 deeltjes per cm3. Vlak bij de start en taxibanen is de concentratie zelfs boven de 35.000. Voor ultrafijnstof bestaat geen veilige concentratie’, aldus de milieufederatie.
Groei
Akkerman gaf eind vorig jaar al aan vraagtekens te hebben bij de conclusies van de Milieueffectrapportage (MER) die Schiphol heeft laten uitvoeren. In die concept-milieueffectrapportage, die eind november gepubliceerd werd, staat dat ‘groei van Schiphol naar 540.000 vliegbewegingen per jaar in 2023 in principe haalbaar is, maar is niet goed mogelijk met het voortzetten van de toepassing van de huidige vierde baan-regel.’
Schiphol
Schiphol laat in een reactie weten: ‘uit het onderzoek blijkt dat bij mensen kortdurende vermindering van long- en/of hartfunctie kan optreden bij verhoogde concentraties ultrafijn stof. RIVM stelt dat gemiddeld genomen deze veranderingen klein zijn en niet hoeven te leiden tot directe gezondheidsklachten. De effecten treden zowel op bij ultrafijn stof afkomstig van vliegverkeer als bij ultrafijn stof van andere bronnen zoals wegverkeer. Er zijn geen aanwijzingen gevonden dat de gezondheidseffecten van het vliegverkeer anders zijn dan die van het wegverkeer.’
Verminderen
‘In 2021 verwacht het RIVM inzicht te hebben in mogelijke lange termijn effecten. Vooruitlopend daarop werkt Schiphol aan een actieplan om ultrafijn stof te reduceren. Schiphol wil dit actieplan samen met luchtvaartmaatschappijen en andere betrokken stakeholders opstellen en eind 2019 gereed hebben’, aldus Schiphol.
Verschillend
VWO