Precies vandaag kreeg ik een mailtje van een paar Amerikaanse vrienden, die meer wilden weten over de berging van neergestorte toestellen na de Tweede Wereldoorlog.
Ik kon ze onder meer vertellen dat er tijdens de drooglegging van de Flevopolders tientallen vliegtuigwrakken tevoorschijn kwamen, toen het water ging zakken. Soms met de vliegers er nog in.
Getuigen van huiveringwekkende drama’s, die zich boven de hoofden van onze ouders en grootouders hebben afgespeeld.
De mannen werden begraven, en een enkele trouwring werd terug gestuurd naar Minnesota. De gevonden vliegtuigen werden in stukken gezaagd en verschroot. Hooguit een verbogen propeller kreeg een plekje als monument, voor het dorpshuis van Nagele of daaromtrent.
Nu ik erbij nadenk: ze hadden er eentje compleet moeten laten liggen! Half in de modder. Zwaar gecorrodeerd. Met gebarsten nose cones en gun turrets.
En dan een glazen huis eromheen bouwen. Met mooie borden, en waardige teksten. Als eerbetoon aan die dappere jongens van destijds.
Zonder enige twijfel was het, met name voor Amerikanen en Engelsen, een tourist attraction geworden waar de Nachtwacht nog een puntje aan kan zuigen.
Goof Bakker
Additional facts
In het Imperial War Museum ligt – meen ik – een ongerestaureerde Handley Page Halifax, die zó uit een Noordse fjord getakeld is. De schelpen zitten er nog op.
Ik kan me nog herinneren dat ik als kind uit rijden ging met mijn vader in onze Ford Taunus 12M (wereldbolletje!). Moet in 1962 of 1963 geweest zijn. We stonden stil op een dijk. Het vliegtuig lag er niet ver vandaan. Mijn vader is er heen gelopen en heeft foto’s gemaakt. Mijn broer en ik mochten niet mee. Begrijp nu wel waarom.
Langs de Knarweg in Flevoland staat een felrood bordje, op de plek waar in WO2 een geallieerd toestel neerstortte. Een paar kilometer verderop staat nog zo’n bordje. Dat is van het Duitse vliegtuig dat ‘m neerschoot.
Alles is nog niet verloren! De Markerwaard moet in het kader van het Plan Lievense binnenkort drooggemalen worden, en daar zal zeker ook wel weer menig vliegtuig opduiken. Reden temeer om aldaar voortvarend aan het werk te gaan. De combinatie van een prachtig staaltje van waterbouwkundig vakmanschap en een stuk levend verleden levert een monument van wereldklasse op.