Precies vandaag kreeg ik van vriend Jerry een filmpje toegestuurd. Het duurt drie minuten. Ik heb het intussen zevenentwintig keer bekeken.
Dìt the essence of
flight‘, schoot er de laatste keer bij het kijken door me heen. Ik zou
zeggen, kijk ook even.
Een grandioos luchtballet, in blauw-op-blauw. Volkomen computer gegenereerd.
Let op de prachtige perspectiefwisselingen: de ene keer de stoïcijnse piloot, die al zijn manoeuvres met gecomputeriseerde precisie uitvoert. De Cuban Eight, de spin, de hammerhead (met die prachtige kleine schommeling op de top!), de roll, de Immelman en de low pass over de provincieweg.
Dan opeens kiezen de makers ervoor om het nietige toestelletje in het oneindige uitspansel te plaatsen. Als wilden zij zeggen: ach, die mensch, die vermag best wat, maar de natuur, dat is wel even andere koek.
En dan de historic significance… De Yak-52 werd min of meer ontwikkeld voor de DOSAAF. Een organisatie zwanger van Sovjet-idealisme. De Nieuwe Sovjet-Mens was daar in opleiding. Voor een nieuwe wereld die komen zou. Alle mensen gelijk, alle mensen gelukkig.
In het huidige
tijdsgewricht nauwelijks meer voorstelbaar. En toch nog maar dertig jaar
geleden. Het Russische filmpje ademt nog helemaal deze sfeer.
YAK-52, een prachtige relikwie uit een bizarre tijd: навсегда твой!
Goof Bakker
Additional facts
De video is gemaakt in Flightsim XPlane. Toch een foutje, bedankt: als je met de cowl flaps dicht dit soort – verticale – manoeuvres maakt, is je motor binnen dertig seconden oververhit.
Shazam herkent het opzwepende muziekje niet, u wel?
Yak-52: natuurlijk met een stermotor, een radial. Zoals het hoort, op een vliegtuig.
Yak-52: een toestel met een historie. Tienduizenden vliegers in het voormalige Oostblok zijn ermee opgeleid. Ze werden zorgvuldig geselecteerd door de DOSAAF, de Sovjet-versie van de Hitlerjugend. Добровольное Общество Содействия Армии, Авиации и Флоту. Letterlijk vertaald: organisatie voor de samenwerking met het leger, de luchtmacht en de marine. Teenagers grotendeels, maar wel het puikje van de natie.
Om te vliegen moesten ze negens en tienen hebben voor natuurkunde, wiskunde en sport. Een half jaar kregen ze uitsluitend theorie, en werden er procedures geoefend, dan pas ging ze vliegen op de Yak. Tweehonderd uur intensieve training. De besten onder de besten konden daarna meteen in de Mig-21 UTI stappen. Vandaar ook de overeenkomstige indeling van het instrument panel.
Des avonds kregen de
Dosaaf-kadetten les in communistische theorie. Het decadente westen zou
omvallen, volgens de Verelendungstheorie van Marx. Daarna zou een nieuwe
tijd aanbreken voor de mensheid. We weten nu: het is er niet van gekomen.
Gennady Elfimov, Mr. Yak-52, van wie ik mijn eerste tien uur training op het toestel mocht ontvangen, was Dosaaf-lid, en later instructeur. Tot de muur viel, en hij ging werken aan de Buran, de Russische Space Shuttle. De man had namelijk ook een voltooide opleiding aan de Moscow School of Aeronautical Engineering. Toen ook dat project stopte week hij uit naar Groot-Brittannië, waar hij het bedrijf Skytrace begon. Zie https://www.skytrace.co.uk en zijn diverse bijdragen op Youtube.
Let op de Cessna in het hoge gras…is dit een verwijzing van de Russische makers van het filmpje naar het verderfelijk kapitalisme?