Op het gebied van hybride en elektrisch vliegen hebben tientallen spectaculaire ontwerpen het daglicht gezien. Soms gaat het om toestellen die verticaal kunnen opstijgen en landen. Startups als XTI Aircraft Company uit Denver (Colorado), die in dit artikel centraal staat, schudden de conservatieve luchtvaartwereld wakker met nieuwe vervoersconcepten. Daarbij maken ze gebruik van zeer innovatieve technische systemen.
Helikopter
Zo’n 13 jaar geleden richtte David Brody zijn helikopterbedrijf AVX Aircraft Company op. Het bedrijf wilde helikopters veiliger, sneller en meer compact maken voor massaproductie. In hun ontwerp verdween de staart en de staartrotor. Daarvoor in de plaats kwamen twee coaxiale rotors en zogenaamde ‘ducted fans’. Hierbij is de propeller gemonteerd in een soort mantel of kanaal. AVX houdt zich inmiddels vooral bezig met Amerikaanse militaire programma’s en de ducted fans leidden in 2012 tot de oprichting van XTI: eXtended Technology and Innovation.
Verticaal
Een jaar later begon Brody met het ontwerpen van een vliegtuig met ducted fans die kunnen kantelen. Daardoor kreeg het toestel zijn VTOL-mogelijkheid; het kan verticaal starten en landen. De ducted fans zorgen ook voor de voorwaartse voortstuwing. Het innovatieve toestel kreeg de naam TriFan 600, waarin moderne technologische ontwikkelingen zijn gecombineerd: lichte en krachtige turbinemotoren, lichte koolstofvezelmaterialen en de nieuwste computertechnologie.
Prestaties
De prestaties van het spectaculair ogende driemotorige vliegtuig zien er indrukwekkend uit. De TrifFan 600 is ontworpen om vijf passagiers te vervoeren over een afstand van maximaal 1.930 kilometer. Het hybride elektrische toestel wordt gevlogen door één piloot. In 11 minuten bereikt het vliegtuig zijn kruishoogte, die ligt rond de 8.8 kilometer. Hoog genoeg om weinig last te hebben van de weersinvloeden. De kruissnelheid bedraagt 555 kilometer per uur.
Azië
XTI kreeg in 2019 twee patenten op de TriFan 600 in de groeiende Aziatische markt, waardoor het bedrijf wereldwijd kan uitbreiden. In december 2019 kondigde XTI aan dat het een patent van de Chinese National Intellectual Property Administration (CNIPA) had ontvangen voor de technologie en configuratie van de TriFan 600. Eerder dit jaar gaf het Japanse Octrooibureau een soortgelijk patent op het vliegtuig uit.
Orders
Via onder andere crowdfunding en de uitgifte van aandelen hoopt XTI de financiering van het futuristische toestel rond te krijgen. Voor de TriFan 600 zijn op dit moment 81 orders geplaatst ter waarde van een half miljard dollar. Eind juli 2019 kreeg het programma een grote boost toen XTI aankondigde dat het de Catalyst-motor van General Electric als kern van het TriFan 600 hybride-elektrische voortstuwingssysteem koos. Een Proof of Concept model doet inmiddels power- en hovertests. Het ontwerp van de vleugel is verfijnd om gewicht te verminderen en prestaties te verbeteren. In de loop van volgend jaar moet een prototype de lucht in gaan. Twee jaar later kan dan de eerste aflevering plaatsvinden.
Concurrent
Hoewel ze verschillen in grootte en capaciteit is de belangrijkste concurrent van de TriFan 600 de nog niet gecertificeerde Leonardo AW609. Dit toestel is uitgerust met een tiltrotor en kan zes tot negen personen vervoeren. Volgens XTI zijn de aanschaf- en gebruikskosten aanzienlijk lager voor de TriFan, terwijl het comfort hoger ligt, op het niveau van een luxe zakenvliegtuig. 
Verschillend
VWO