Scandinavian, de boreale | Column Goof

Vandaag zag ik het beruchte reclamefilmpje van Scandinavian Airlines. Misschien hebt u het ook al gezien. Of er over gehoord.

Zweden, Denemarken en Noorwegen staan op hun kop.

Het filmpje vertelt dat niks echt Scandinavisch is. Alles is gejat.

‘Net als onze voorouders, de Vikingen, hebben we van alles van over de hele wereld bij mekaar gesleept’, zegt de voice over. ‘Van het knackebrød tot de danish, tot de houten meubeltjes. Al onze ideeën komen ergens anders vandaan.’

‘En dat blijft zo, mede dankzij de SAS’, gaat het verder: ‘Wij van de SAS zorgen dat onze mensen de wereld afzoeken naar goeie ideeën. En we zorgen ook dat mensen met goeie ideeën deze kant op komen.’

De shit hit the fan in a big way. Scandinavische nationalisten spuwden vuur. Ze zweren in het parlement dat ze nooit meer met SAS zullen vliegen. En willen de regering als aandeelhouder tot actie dwingen.

De SAS heeft het filmpje een tijdje van de buis gehaald, en later weer vervangen door een kortere, minder heftige versie. Voorstanders hebben dat weer opgevat als een knieval voor de bigotry.

Mooi om te zien, mooi om de discussie te volgen.

Bedenk ook even hoe dat filmpje hier zou vallen, als de KLM dit bedacht zou hebben. Dat kan heel goed, want typisch-Hollandse fenomenen als windmolens, roggebrood en drop zitten er al in. Je ziet de porseleinen grachtenpandjes al voorbij dansen. En tulpen, zoals u weet: uit Turkije.

Wat betreft de kamervragen hoef ik denk ik geen naam te noemen.

Goof Bakker
[email protected]

Additional facts

Het filmpje zit sluw in mekaar. Ouderschapsverlof wordt door Scandinaviërs blijkbaar gezien als een nationale uitvinding. De makers van het filmpje laten een zwaar getatoeëerde Afghaanse vader met een blond kindje in een draagzak zeggen: “Thank you Switzerland!”.

Proeflezer Jaap vindt het saai, proeflezer Bert ook. Proeflezer Leo vind het net als ik juist een prachtig filmpje. Als reclameman bewonder ik bovendien de moed van de klant om iets dergelijks op de buis te brengen. Mutatis mutandis: de overredingskracht van het reclamebureau. Maar Jaap en Berts visie is heel belangrijk: één van de weinige dingen die niet werkt in de reclame is ‘saai’. 

Proeflezer Erik-Jan schrijft:het meest opvallende van het filmpje, maar kennelijk ook van de ophef, is dat ze met de hoofdzaak (racisme) flirten, maar het niet noemen, en alleen in beeld brengen.  Dat treft mij als een beetje lafhartig. Het gaat om de zwarte en gekleurde mensen in de film.  De maker wil daarmee stennis & opschudding veroorzaken en wel in die mate dat het ideaal werkt als reclame. Het schijnt te werken al is het natuurlijk moeilijk doseren…