Als er een sector is die moet nadenken over ‘het nieuwe normaal’, dan is het de luchtvaartsector wel. Up ging naar Schiphol en stapte sinds maanden weer aan boord van een vliegtuig. Wat gaat er anders dan voorheen?
Wachtrijen
Wachtrijen bij de roltrap die passagiers van Schiphol Plaza naar de incheckbalies van Vertrek 2 brengt. Een langzaam schuivende rij voor de incheckzuilen van KLM. En ook voor de incheckbalies voor businessclass staan rijen van minstens 3 passagiers. Het zijn opvallend veel stellen en gezinnen met kinderen en koffers die reizen. Hoewel zakelijke reizigers er amper zijn komt Schiphol weer tot leven. En in de vertrekhal wordt de anderhalve meter-regel daarbij niet krampachtig nageleefd.
Geen eenrichtingsverkeer
Bij de veiligheidscontrole en immigratie is het om 7.54 uur rustig. Een aantal doorgangen is afgesloten en dat levert een lange wandeling op voor Schengen-reizigers. Wachttijd is wandeltijd geworden. Voorbij de controle zijn veel winkels en afhaalrestaurants weer open. Passagiers kunnen daar vrijelijk rondlopen: geen met linten geplande looproutes, rotondes of eenrichtingsverkeer zoals in de binnenstad van Utrecht. Al hangt een rood-wit lint over veel zitplaatsen, dat hindert niet.
Gesloten lounges

Volgens de KLM-app is Crowne Lounge 25 ook weer open en kijkt het personeel ernaaruit ons te verwelkomen. Maar aangekomen bij de deur blijkt die, net als die van de Star Alliance en Aspire lounges, al wekenlang gesloten ‘vanwege corona’. En een alternatief, zoals een kopje koffie of broodje van de tegenover gelegen takeaway, biedt KLM ook niet aan. Omdat de Privium-lounge wél open is en omdat passagiers daar op bestelling kunnen eten en drinken, houdt KLM de lounge waarschijnlijk dicht om kosten te besparen. Voor passagiers is dat vervelend. KLM had die informatie na al die weken wel kunnen aanpassen in de app en bij de incheckbalie.

Scannen op halve capaciteit
Anderhalve meter afstand blijkt ook onmogelijk bij gate D81. Vanaf daar moeten gezichtsmaskers op. De gate-medewerkers herinneren via de omroepinstallatie eraan dat wie er geen draagt, niet mag instappen. Het scannen van de instapkaarten gaat vervolgens opzettelijk op halve capaciteit, zodat passagiers niet ophopen in de slurf. Slim, want daar laat de ventilatie vaak te wensen over.
Overboekt
Hoewel Delta de hele zomer alle middenstoelen vrijhoudt, doet joint venture-partner KLM dat niet. KLM verkoopt zelfs meer stoelen dan er aan boord staan. Zo is onze vlucht naar Lissabon overboekt. Een aantal passagiers haalde hun overstap niet en daarom wordt bijna elke blauwe stoel uiteindelijk bezet door een passagier met een gezichtskapje. Het cabinepersoneel draagt die ook, soms in combinatie met handschoenen.
Zoals voorheen, zit in elke stoelzak een veiligheidskaart, een Holland Herald en wat afval van een vorige passagier. Het wegklaptafeltje oogt schoon, op het raampje zitten wat vlekken en ook het toilet zou wel iets schoner kunnen. Van een steriel vliegtuig met plastic schotten tussen de passagiers, zoals de afgelopen maanden in promotiefilmpjes te zien was, is zeker geen sprake.
3 uur aan boord, 86ml water

Wat wel anders is, is de catering. In plaats van trolleys in het gangpad, ligt er op elke stoel – ook in business – een doosje met een voorverpakte boterham, stroopkoekje en een plastic bakje met precies 86ml water. Dat doosje is identiek aan wat economypassagiers voorheen ook al kregen op korte vluchten. Het is zeker niet de warme maaltijd die alle economypassagiers volgens de KLM-app op deze vlucht zouden krijgen. Een desinfectiedoekje, desinfectiegel, gezichtsmasker of een handschoentje om de boterham veilig mee te eten, zoals andere airlines die wel geven, ontbreken in het doosje. Zelf meenemen dus.
Vertrouwd
Bij het opstijgen maakt spanning gelukkig plaats voor extase en herkenning. Het versnellen, de vleugeluiteinden die iets omhoog buigen bij het loskomen van de aarde en de hobbelige reis door het wolkendek. Wat drie maanden geleden zo gewoon was, bestaat nog altijd.
Tijdens de verdere vlucht horen en zien we geen cabinepersoneel meer. Dat is onverwacht, want volgens de e-mail die de maatschappij ons twee dagen voor vertrek stuurde, is er aan boord van korteafstandsvluchten water en frisdrank verkrijgbaar. Op de 86ml water in het cupje na blijkt dat niet zo te zijn, ook niet in de boordkeuken. Zelf meenemen dus.
Het nieuwe vliegen?
Hoewel rustiger, is de sfeer op Schiphol niet heel anders. Ook aan boord van het vliegtuig voelt het als voorheen. De vraag is of dat positief is. De service vertoont veel gelijkenissen met die van een lagekostenmaatschappij: onjuiste informatie, geen drankjes van de trolley en geen service tijdens de vlucht. Voor passagiers in business of met elitestatus is het feest voorlopig ook voorbij: alledrie de Schengen-lounges zijn nog dicht. Waarheen en met welke maatschappij ook; wat betreft je eten, drinken en mondkapje: zelf meenemen.