Er zijn er maar weinig beroepen waar de vrouw fysiek geschikter voor is dan de man. Prostituee en fotomodel liggen voor de hand, maar daar gaat het hier niet om: mannelijke equivalenten zijn weliswaar zeldzamer, maar de geschiktheid om het vak uit te oefenen is in principe gelijk voor een man en een vrouw.
Bij één beroep is dat niet zo: radiotelefonist. Daar is een vrouw naar eigen waarneming veel geschikter voor dan een man. Al beweren de deskundigen dat de verschillen niet waarneembaar zijn.
Negen kilometer boven Newfoundland, luisterde ik ooit mee met de conversatie die de piloten voerden met de verschillende grondstations. Van de mannenstemmen was voor het ongetrainde oor nauwelijks iets te maken. Hun basso continuo verdween in de etherruis.
Des te opvallender was de hoge vrouwenstem die plotseling kraakhelder door de poolnacht klonk: UNITED EIGHT FIVE ONE YOU ARE AUTHORISED TO LEAVE FLIGHTLEVEL THREE FIVE ZERO FOR FLIGHTLEVEL THREE SEVEN ZERO. Een seconde later hoor ik het toerental van motoren iets toenemen: het toestel klom naar de door de verkeersleider toegestane hoogte.
Volgens mij is er officieel nooit veel gedaan met dit gegeven. Bij de Amerikaanse luchtmacht is wel geëxperimenteerd met kinderstemmen, heb ik wel eens gehoord. Een buiten westen geraakte straaljagerpiloot zou de vooraf opgenomen stemmen van zijn eigen kinderen te horen krijgen. Men nam aan dat het beter zou werken dan een anonieme stem, of een harde pieptoon.
De kinderen liet men ‘Daddy! Daddy!’ schreeuwen, om hun bewusteloze vader weer tot leven te wekken. Het onderzoek is wel uitgevoerd, maar de resultaten zijn in de praktijk nimmer toegepast. Als het hele verhaal al waar is, trouwens.
Maar, zoals altijd: bedacht heb ik het niet.
Goof Bakker
Additional facts
Meer hierover: https://en.wikipedia.org/wiki/Bitching_Betty
Proeflezer Herman: “Helemaal mee eens! Toen ik nog aan wedstrijdvliegen deed, liet ik altijd bij voorkeur een vrouw in mijn ophaalploeg de grondset bedienen! Hoewel, in deze gender-neutrale tijd moet ik eigenlijk zeggen: ‘liet ik het grondstation door een vrouw bemannen’;-)…”
Proeflezer Stephen (F16/B747): “Daar zit wat in. De stem die in de F-16 en andere fighters gebruikt werd was een vrouwenstem. Ik geloof dat Bitch’n’ Betty recentelijk met pensioen is gegaan. Op Rio was er een hele sexy vrouwenstem die alle oproepen deed. Bleek een oude tante van dik in de zestig te zijn….maar oh wat een stem….en de verbeelding het deed de rest bij de testosteron-opgepompte mannen hahahaha.”
Proeflezer Jerry: “Dat van die kinderstemmen heb ik ook ergens gelezen een aantal jaren geleden, of ging het om de stem van vrouw/vriendin? Vraag maar eens aan mensen met een navigatie in hun auto of zij een mannen- of vrouwenstem hebben geïnstalleerd. Het zou mij niet verbazen als het merendeel voor een vrouwenstem gaat.”
Proeflezer Jaap: “Soms heb ik wel eens het vage idee dat vrouwen plichtsgetrouwer zijn dan mannen. Ze stellen er een eer in om hun taak zo uit te oefenen zoals ze het geleerd hebben, terwijl mannen er zo snel mogelijk een eigen accent aan willen geven. Let wel, voor dit gevoel is geen wetenschappelijke basis.”
Proeflezer Erik (Lockheed Orion/B747) “Inderdaad een merkbaar verschil; de verstaanbaarheid van vrouwenstemmen over de radio, ten opzichte van mannenstemmen. Zeker op de lawaaiige HF-frequenties. Op de reguliere VHF maakt het niet zoveel uit. Het is wel opvallend dat in het Turkse luchtruim (‘Ankara’) de grondstations overdag door mannen, en ‘s nachts door vrouwen worden bemand. De reden hiervoor is mij niet helemaal duidelijk. Het kan zijn dat men uit het oogpunt van veiligheid op die manier de slaperige piloten attent probeert te houden, maar het is ook denkbaar dat Turkse mannen ‘s nachts niet willen werken.”
Proeflezer Erwin (B737): “Ik ken een SNOR die altijd in een rode Mercedes reed en die een GPS aan boord had waarop hij een Duitse HELGA de commando’s liet uitspreken… Daar luisterde hij naar verluidt dan beter naar.”
Proeflezer Piet meldt: “Twee dames die op de Ground werkten van Berlin-Tegel Airport begin van deze eeuw, waren zeer beroemd vanwege hun lieve zwoele stem. Iedere Europa vlieger kende deze stemmen.”
Proeflezer William: “Het is waar dat onze Bitchin’ Betty door zulke onderzoeken een vrouw is. Naast dat we sneller reageren wanneer zij “Pull Up! Pull Up!” zegt, schijnen mannelijke piloten geïrriteerd te raken wanneer een man dat zegt. Schijnbaar vliegen we liever de grond in dan dat we een andere man gehoorzamen om op te trekken. Naar onze vrouw luisteren waren we blijkbaar toch al gewend…”
Proeflezer Ron weet: “De Engelsen wisten ook dat het audiospectrum van de vrouwelijke stem zich veel beter door de ruis en de static kon boren. Het zit ook verder verwijderd van het lage motorgeluid. Daarom toen al veel vrouwelijke verkeersleiders op de Chain Home radarstations en aan de plottafel. Over de Amerikanen ben ik niet zeker.”
Scheepvaartkundige piloot & proeflezer Willem: “Voor zover ik weet is dit precies de reden waarom er bij het aloude Scheveningen Radio (het Nederlandse radiostation voor de scheepvaart in de tijd van Echte zenders en Marconisten en Radiotelefonisten) vrouwen achter de microfoon zaten.”