Waarom nu dan wel een VTOL? | Column

Het enige luchtvaartdomein dat haast ongehinderd door lock downs, recessies en gesloten grenzen lijkt door te groeien is de Urban Air Mobility (UAM). Of beter gezegd, de geschatte groei van UAM lijkt steeds grotere vormen aan te nemen. Sinds jaar en dag doen experts uitspraken over de toekomstige productieaantallen van luchtwaardige voortuigen en steeds vaker worden voertuigen ten behoeve van UAM in die voorspellingen meegenomen. Hoe vaker je dit soort voorspellingen leest, hoe minder warm of koud je ervan wordt. Of het echt zo is, weten we pas over dertig, veertig, vijftig jaar. Toch kwam ik recent een voorspelling tegen waarbij ik even stil bleef staan: in 2050 zullen er zo’n 160.000 electric vertical take off and landing voertuigen (eVTOL), vaak zelfs remotely piloted, zich in het luchtruim van onze overvolle steden begeven.

Science Non-Fiction?

Deze voorspelling werd eind juli door een afgevaardigde van consultancybureau Roland Berger gepresenteerd tijdens de Global Urban Air Summit. Gelet op het feit dat er in het vijftigjarig bestaan van de Boeing 737 iets meer dan 10.000 vliegtuigen van dit type geproduceerd zijn, kun je voorstellen dat over dertig jaar 160.000 voertuigen geproduceerd hebben een hele uitdaging is. Ik wil niet negatief zijn over de wenselijkheid van eVTOL voertuigen. Ook ik krijg bij het denken aan UAM meteen Star Wars-achtige beelden in mijn hoofd van steden waarin kleine voertuigen in alle door de natuur gecreëerde dimensies langs elkaar heen razen.

Er is echter één vraag die constant roet in het eten gooit wanneer ik aan deze SciFi-utopie denk: wat is er gebeurd met de helikopter?

De helikopter is al decennialang een ware aanwinst voor de luchtvaart doordat de functionaliteit volledig complementair is aan het vliegtuig. Dat ze veelvuldig worden gebruikt in kritische omstandigheden, denk aan de oorlogssituaties, medisch transport en politiemissies, bewijst dat ze effectief kunnen opereren op het scherpst van de snede. Mensen van A naar B brengen in grote gepacificeerde steden moet dan ook wel lukken.

Liever in de file dan in een helikopter

Een doorslaand succes voor de commerciële luchtvaart zijn ze echter nooit geworden. Er zijn enkele plekken op de wereld waar helikopters commercieel worden uitgebaat. Rondvluchten boven Manhattan of de Grand Canyon en taxidiensten tussen luchthavens en jachthavens. Echter daar blijft het dan ook bij. Helikopters zijn duur en voornamelijk goed in het omzetten van brandstof in lawaai. Daarnaast maakt wetgeving veelvuldig opereren in dichtbevolkte gebieden ook niet laagdrempeliger.

De nieuw ontwikkelde VTOL-voertuigen zullen vast een technologische sprong voorwaarts zijn ten opzichte van de klassieke helikopter. Ook zal de voortdurende urbanisatie de druk verhogen om met alternatieve vormen van vervoer te komen. Toch lijkt het mij dat de upper classes in steden als Tokyo, Beijing en Mexico Stad al lang op het punt staan het grondtransport te willen verruilen voor luchtmobiliteit. Desondanks zijn deze steden geen helikopter-Walhalla’s. De rijken staan nog steeds in de file en een Rolls Royce verspilt daarin net zoveel tijd als een Dacia.

Wanneer de bestaande VTOL al geen commercieel succes is op de huidige plekken waar je ze het meest zou verwachten, waarom zouden er dan over dertig jaar ineens 160.000 rondvliegen?

Natuurlijk kan ik ernaast zitten. Het succes van de smartphone was dertig jaar geleden ook niet te voorspellen. Dus als iemand mij argumenten kan geven waarom dit wel een doorslaand succes gaat worden, stuur die dan door naar onderstaand e-mailadres. In de tussentijd zet ik Star Wars nog een keer aan.

[email protected]