Vliegtuigen van de Braziliaanse fabrikant Embraer zijn veelvuldig in de wereld te zien. In Nederland vliegt KLM-dochter Cityhopper al jaren met de Embraers. Hoe groeide Embraer uit tot een grote marktspeler in de luchtvaartindustrie?
Begin
In de zomer van 1969 werd ‘Empresa Brasileira de Aeronáutica’ (Embraer), door de Braziliaanse overheid opgericht. Eerder al, in de jaren ’40 en ’50 investeerde de Brazilianen al in de luchtvaart. De inmiddels bekende ondernemer, Ozires Silva, werd aan de top van Embraer gezet, wat de start van de vliegtuigfabrikant betekende.
Eerste vliegtuig
De ontwikkeling van het eerste toestel startte al enkele jaren voor de daadwerkelijke oprichting van de vliegtuigfabrikant. In 1968 maakte de Embraer EMB-110 al haar eerste vlucht. Deze succesvolle vlucht was mede bepalend in de oprichting van Embraer. Met veel steun van de Braziliaanse overheid kon Embraer steeds verder groeien. De EMB-110 werd in 1973 voor het eerst geleverd aan de Brazilaanse luchtmacht. Het toestel moest voor zowel civiele als militaire doeleinden gebruikt worden. Het bleek een succes, ruim vijfhonderd toestellen werden gebouwd tot in 1990 de productie stopte.
Groei
Vooral het militaire aandeel groeide in de jaren erna, maar ook ging de focus naar civiel gebruik. Embraer werkte aan een nieuw turboprop-vliegtuig, de EMB-120 die plaats moest bieden aan dertig personen. Ruim 350 vliegtuigen werden geleverd aan voornamelijk Amerikaanse, regionale, luchtvaartmaatschappijen.
Privatisering
Tot aan de jaren ’90 was Embraer nog in handen van de Braziliaanse overheid. Na het succes in de eerste jaren, volgde financieel zware jaren. Na het afgeketste project van het vliegtuig CBA 123 Vector, kwam Embraer in moeilijkheden. Er werd in 1991 begonnen met het privatiseren van het bedrijf wat in december 1994 afgerond werd. Embraer was niet langer meer van de Braziliaanse overheid en kon zich terugvechten in de luchtvaartindustrie.
ERJ-145
Een jaar na de privatisering maakte de Embraer ERJ-145 haar eerste vlucht. Het eerste turbofan vliegtuig werd eerder al, eind jaren ’90, tijdens de Paris Air Show aan het publiek getoond. Het toestel, ook bekend als EMB-145, werd initieel voorgesteld als een verlengde versie van de EMB-120 met capaciteit voor 45 passagiers. Door de moeilijke situatie waarin Embraer voor de privatisering verkeerde was het toestel meerder malen vertraagd. Het uiteindelijke ontwerp bood een capaciteit van 50 tot 55. De ERJ-145 vloog voor het eerst in 1995 en kwam twee jaar later in dienst.
E-Jets
De ERJ-varianten bleken een succes. De ERJ’s werden in diverse varianten geproduceerd waardoor Embraer naar de top op in het regionale vliegtuigen-segment groeide. Aan het eind van de twintigste eeuw startte Embraer met de productie van de grotere varianten, de E-Jets. Een van de belangrijkste vernieuwingen was de plaats van de motoren. De motoren werden vanaf heden onder de vleugel geplaatst. De capaciteit werd bij de Embraer 170/190 flink uitgebreid waardoor er plek was voor meer dan honderd passagiers.
Het was een groot succes voor Embraer. Luchtvaarmaatschappijen zagen kansen in de regionale jets van de Braziliaanse fabrikant die de hogere capaciteit (en hogere kosten) van de Boeing- en Airbus-alternatieven niet nodig hadden.
Boeing
Terwijl concurrent Bombardier met Airbus in zee ging, zag Embraer de fusie met Boeing afketsen. In het plan dat in 2018 werd gepubliceerd zou Boeing tachtig procent van de aandelen van Embraer gaan bezitten. De deal werd eerder dit jaar afgeketst door Boeing. Embraer beweert dat Boeing de overeenkomst ten onrechte heeft opgezegd vanwege de verslechterende financiële positie. De coronacrisis en het aan de grond houden van de 737 MAX-vliegtuigen zouden dit (mede) hebben veroorzaakt.
Embraer E2
De Braziliaans fabrikant groeide uit tot de grootste vliegtuigfabrikant ná Boeing en Airbus. Inmiddels is Embraer bezig met de tweede versie van de E-Jet-serie. In 2013 werd de Embraer E2 tijdens de Paris Airshow bekend gemaakt, welke verbeteringen bracht in onder andere het vleugelontwerp en de avionica. Daarnaast moeten de zuinigere motoren luchtvaartmaatschappijen meer brandstof besparen. Het toestel werd ook in Nederland toegejuicht. KLM Cityhopper ontvangt begin 2021 haar eerste E190-E2-vliegtuig.
Toekomst
Met drie succesvolle commerciële vliegtuig-series gaat Embraer de toekomst in. De E2-Jets, bestaande uit drie varianten, de E-Jets, met vier varianten en de ERJ’s met eveneens vier varianten zullen het regionale marktsegment moeten vullen.
Naast de hierboven genoemde series is Embraer aan het kijken naar een nieuw turboprop-vliegtuig. Het moet een flinke technologische verbetering worden ten opzichte van het laatste turboprop-toestel, de EMB-120. Eerder deze week onthulde Embraer een eerste illustratie van haar, wellicht, toekomstige jet. Of de fabrikant met de ATR’s en De Havilland-toestellen de concurrentie aangaat is nog even afwachten.
De Queen of the Skies is terug!
Dertig jaar lang vloog de PH-BFG in het KLM-blauw de wereld over. In 2019 ging ze met pensioen, maar nu is ze terug..
Een uniek stukje luchtvaartgeschiedenis. Bestel nu in de webshop van Up in the Sky - gratis verzonden!