Als leden van het Koninklijkhuis of het kabinet een reis moeten of willen maken, hebben zij, al 74 jaar lang, een eigen vliegtuig tot hun beschikking. Door de jaren heen zijn er verschillende vliegtuigen geweest die deze officiële titel hebben gekregen. In dit artikel gaan we door de jaren heen: welke types zijn in dienst geweest en waar zijn de toestellen nu?
Douglas DC-3
Het eerste toestel dat officieel mocht dienen als regeringstoestel was een Douglas DC-3. Prins Bernhard kocht de in 1944 gebouwde Dakota voor 50.000 dollar in 1946. Het toestel was eerst in dienst van de Amerikaanse luchtmacht. Daar werd het vliegtuig ingezet tijdens D-Day in Normandië en tijdens Operatie Market Garden in Nederland. Op 25 februari 1947 werd de DC-3 officieel ingezet als regeringsvliegtuig. Hiervoor was het gebruik uitsluitend voor de Koninklijke familie.
Tot 1961 heeft het toestel gediend als regeringsvliegtuig. Daarna werd het toestel veertien jaar lang ingezet als kalibratievliegtuig voor de Rijksluchtvaartdienst. Nadat de Dakota 21 jaar lang in het Aviodrome had gestaan, werd besloten om het toestel weer luchtwaardig te krijgen. Momenteel staat het toestel opgeslagen op het vliegveld Gilze-Rijen, klaar om na de coronacrisis weer te vliegen door het Nederlandse luchtruim. Het toestel draagt de registratie PH-PBA, waarbij de PBA staat voor Prins Bernhard Alpha.


Fokker F27 Friendship
Het tweede regeringsvliegtuig was een Fokker F27 Friendship. Dit was het eerste regeringsvliegtuig dat gebouwd was op Nederlandse bodem. De Fokker kostte in die tijd twee miljoen gulden. Het toestel was van veel luxe voorzien. Aan boord waren drie verschillende ruimtes. De eerste ruimte was een passagierscabine voor zes personen. Daarnaast was er een lounge geïnstalleerd met twee banken. Aan de zijkant van de lounge was tevens een bar gemaakt. De laatste ruimte was een staatsievertrek. Daar konden twee bedden gemaakt worden van de vier stoelen die aanwezig waren.
Het toestel heeft elf jaar lang gediend als regeringstoestel, van 1961 tot en met 1972. Daarna is het vliegtuig overgenomen door Bali International Air Service. Helaas is de Fokker op 4 november 1976 verongelukt. 29 mensen kwamen daarbij om het leven en het toestel kon niet meer hersteld worden. Het toestel droeg de registratie PH-PBF, waarbij PBF staat voor Prins Bernhard Friendship.


Fokker F28 Fellowship
Na de twee propeller-aangedreven voorgangers was de Fokker F28 Fellowship het eerste straalvliegtuig voor de regering. Het toestel vloog voornamelijk korte en middellange afstanden. Ook dit toestel was gebouwd op eigen bodem. De kostte waren destijds 16,5 miljoen gulden. Daarmee was het toestel 7,5 miljoen gulden duurder dan het standaardmodel. De Fellowship werd in gebruik genomen in 1972. Na dertien jaar kreeg het vliegtuig een opknapbeurt. Dat kostte nog eens 2,5 miljoen gulden extra.
Halverwege de jaren ’90 werd besloten om het toestel te vervangen. Aan de geluids- en milieueisen werd niet meer gehaald door de Fokker. In 1996 werd de PH-PBX officieel uitgefaseerd. De PBX-afkorting stond voor Prinses Beatrix. Na haar dienst voor de Nederlandse overheid ging het toestel naar Indonesië, waar ze actief was voor twee verschillende gebruikers. In 2007 kwam het vliegtuig in Zuid-Afrika terecht. Daar staat het toestel sinds 2017 te koop. Wel miste het vliegtuig één van de twee motoren.


Fokker 70 Executive Jet
In maart 1996 werd voor de laatste keer een Fokker in dienst genomen als regeringsvliegtuig. Het toestel heeft maar liefst 22 jaar gevlogen voor de Nederlandse overheid, en het was het grootste vliegtuig dat de regering tot zijn beschikking had; 24 mensen konden in het vliegtuig plaatsnemen. Er was een VIP-room, stafkamer en een dienstruimte beschikbaar. Heel modern voor de tijd waren de fax en satelliettelefoon die aan boord van het toestel te vinden waren.
Oorspronkelijk werd de Fokker aangeschaft voor 75 miljoen gulden. Een renovatie was nodig om het toestel aan de nieuwste veiligheidseisen te laten voldoen. Verder werd er ook een internetverbinding aangesloten zodat de passagiers konden e-mailen tijdens de vlucht. De renovatie kostte nog eens 4,3 miljoen euro.
De Fokker werd door KLM Cityhopper onderhouden. Toen KLM de Fokkers uitfaseerde werd ook besloten om het regeringsvliegtuig te verkopen. Op 3 augustus 2017 vertrok het vliegtuig naar haar nieuwe eigenaar in Australië. Daar vliegt het toestel nog steeds rond. De Fokker droeg de registratie PH-KBX, waarbij KBX stond voor Koningin Beatrix.


Boeing 737 BBJ
Sinds de Fokker zijn er twee verschillende Boeing 737’s in dienst geweest als regeringsvliegtuig. Aangezien het nieuwe vliegtuig pas geleverd kon worden in 2019 moest er voor de twee tussenjaren een tijdelijke vervanger komen. Op verzoek van de regering heeft KLM een Boeing 737 BBJ ingehuurd voor de overbruggingsperiode. De 9H-BBJ heeft van 2017 tot de levering in 2019 gediend als regeringstoestel, maar de PH-GOV heeft nu haar rol overgenomen. De Boeing biedt plaats aan 26 personen. De kosten voor het nieuwe toestel zijn ongeveer 90 miljoen euro.

