Een plek waar ik nooit voet dacht te zetten: het eindeloze binnenland van Brazilië. Ik ben er neergestreken als een soort corona-vluchteling, voornamelijk omdat ik de VS niet binnen mocht, waar ik normaal ‘s winters enige tijd probeer te verblijven.
Maar ook hier zijn ze flink voorzichtig & op hun hoede! Alcohol-plantenspuiten op elke toonbank, bordjes met Mantenha distancia, Máscara Obrigatório…
Vriend Almeida zit aan de telefoon. Mijn Braziliaans is lang niet goed genoeg om te begrijpen waar het over gaat, maar bij een biertje legt hij even later uit dat er niet ver hiervandaan een soort airpark is, op Amerikaanse leest geschoeid. Een airpark, hier? Dat is bijzonder!
Even een stukje info: het fenomeen airpark is buiten de VS (waar het permanent wonen op een vliegveld een way-of-life is) nauwelijks tot ontwikkeling gekomen. In Amerika zijn er honderden, in Europa hooguit drie, en die zijn allemaal noodlijdend. In de rest van de wereld bestaan ze niet of nauwelijks.
Correctie: niet helemáál waar: al jaren geleden verbleef ik een tijdje in Ipua, een wonderschoon airpark-je, óók in Brazilië. Maar dat specifieke Ipua-Airpark was niet echt voor permanent verblijf, maar meer een verzameling weekend-woningen, gelegen op slechts een uurtje rijden van het rijke stadje Sao José dos Campos.
En jawel, die naam komt u bekend voor: dat is namelijk de thuisbasis van de Empresa Brasileira Aeronautica, en in die hoedanigheid de geboortegrond van al onze KLM-blauwe Embraer-195’s! Het gros van de bewoners van Ipua-Airpark is dan ook manager of ingenieur bij die grote vliegtuigfabriek, en die hebben (of hadden?) wat te besteden… Maar hier in het droge en veel armere deel van Brazil, verwacht je een dergelijk wuft verschijnsel als een airpark niet. Zeker zaak dus om eens te gaan kijken!
We rijden er heen met Almeida’s fourwheeldrive, een in Argentinië gebouwde Amarok. Je krijgt hier ontzag voor de kwaliteit van deze VW; de potholes zijn diep en groot, de helft van de wegen is onverhard. We stoppen onderweg zeker drie keer vanwege de adembenemende vergezichten. De steenpuisten die hier lukraak in het landschap liggen zijn bepaald niet wereldberoemd, maar zouden dat eigenlijk wèl moeten zijn. Een soort Monument Valley, als u dat wat zegt. Je zou geloven dat ze als decor voor één-of-andere science-fiction-film waren opgetrokken, als ze niet zo immens groot waren.
Het is al laat, en omdat de zon dus laag staat, zijn de Inselbergs op hun fraaist. Niet langer geluld dus: vliegen! Het zal u niet verwonderen: in een Braziliaans vliegtuig. De Orion Eagle, voorzien van een VW boxermotor, omgebouwd om te vliegen op 100% alcohol. Dat goedje is in Brazilië een zeer populaire brandstof. Wordt enthousiast mee-gemixt in allerlei autobrandstoffen. Ultralights en SEP’s vliegen er soms 100% op. Eerdergenoemd bedrijf Embraer heeft er zelfs een speciale cropduster ontwikkeld, de Ipanema, waarmee de boeren in het immense land (Brazil is net zo groot als de VS zonder Alaska) kunnen vliegen op de alcohol die ze zelf uit hun eigen suikerriet destilleren.
We moeten ons haasten, want fotogenieke omstandigheden die de laagstaande zon altijd met zich meebrengt duren hier vlak bij de evenaar extreem kort. De zon lázert om een uur of half zes opeens richting horizon. Vriend Joost Steenbeek (die op Teuge bekend staat als Mr. Sunset vanwege zijn voorkeur om tijdens het Golden Hour te gaan Piper-Cubben) zou het hier moeilijk hebben. In minder dan een uur gaat het van vol daglicht naar steendonker.
De vlucht zelf ga ik niet beschrijven, hier moeten foto’s het werk doen. Wel krijg ik geregeld zelf de knuppel. Niet lastig, al is er in het open cockpitschuitje geen sprake van een bruikbare horizon-referentie. De drie of vier vingers die we tijdens de opleiding hebben geleerd, zouden hier eerder vier handbreedten zijn, dus dat is zinloos. Over een VSI beschikt het toestel ook niet, maar het lukt me toch aardig om de hoogte vast te houden. Zelfs een three-sixty is geen probleem, al is de lucht hier standaard onrustig. Een trim zit er niet op; het toestel is getrimd voor de kruissnelheid van pakweg 70 knopen, landen gebeurt met 50. De landing op de eigen pista doet de eigenaar opvallend gladjes. De caracara’s stuiven alle kanten op!
Als u denkt: wat een reclameverhaal, dan klopt dat. De eigenaar is het Airpark-project eigenlijk begonnen zonder er goed over na te denken. Hij had wat te besteden, en dacht: kom, dat is wel wat. Helaas tot nu toe zonder veel resultaat, want het aantal bezoekers valt tegen.
Bij een paar flessen SKOL filosoferen we: een Europese partner zou niet verkeerd zijn, voor dit Airpark Brazil. Een vliegschool zou hier een soort winterverblijf voor zijn leerlingen kunnen stichten; ik bedenk maar wat. Of tien vliegvrienden zouden er een ouwe Cessna neer kunnen zetten. Ik doe mee! Alles is aanwezig: een windzak, een runway van meer dan zeshonderd meter, en een prachtig landschap om te sightseeen en te trainen. Tien kamers, met uitzicht op een meer. Het landschap is adembenemend, de prijzen zijn laag. In de buurt liggen tientallen vliegveldjes en fazenda (farm)-strips.
Maar ook de (motor)zwever kan er zijn hart ophalen! Het vliegweer in de winter is ideaal, cumulus is standaard, zeker in het droge seizoen (dat van mei tot februari duurt!). Je woont en leeft hier voor een prikkie, momenteel. Gisteren vertelde Almeida me dat een complete zweefvliegclub uit Sao Paulo (dat thermisch gezien zelf ook niet echt verkeerd gelegen is) hier neer gaat strijken. Negen van de tien records op het gebied van parapenten en deltavliegen zijn hier neergezet of verbeterd. Giga bloemkool-wolkenformaties staan hier negen van de tien dagen al tegen het middaguur verticaal aan de hemel. Je knàlt omhoog, meneertje.
Maar er moet nog wel wat gebeuren. Iemand toch interesse? Contact mij even. Niet geschoten is altijd mis!
Goof Bakker
Additional facts
WB vliegen op ethanol: de hele vlucht van veertig minuten hebben we nog geen acht liter verstookt. Een avondje flink stappen met je voetbalteam en je verbruikt meer. Het goedje kost aan de pomp nauwelijks een euro, maar dat is ook weer omdat de Reaal momenteel erg laag staat. De Volkswagen-boxermotor moet wel aangepast worden; een gespecialiseerd bedrijf in São Paulo doet dat. De motor levert een pk of zeventig, tachtig.
WB de caracara, u kent die beroemde roofvogel wellicht. Zeer algemeen in heel Latijns-Amerika en in de zuidelijke VS. David Attenborough is er dol op omdat het beest stenen gebruikt als gereedschap, en daar houden gedragsbiologen nou eenmaal van.
WB de monolieten: ze worden niet genoemd bij de top vijftien van de mooiste plekjes in Brazil. Typisch voorbeeld van massatoerisme. Men wil nu eenmaal met vijftien Duitsers in een kabelbaantje gepropt worden naar dat suffe Christusbeeld, en dan met de witte benen een uurtje op de Copacabana zitten, voor men terug de bus in gegeseld wordt voor een binnenlandse vlucht naar Het Bootreisje over de Amazone, of even natgespat worden onder de Iquçu-watervallen. Ga vooral zo door met zo de wereld bekijken, dan hebben de echte mensen het rijk alleen.
WB het Airpark Ipua, de vliegvrienden aldaar hádden wat te besteden. De toekomst van Embraer is, na het afketsen van de deal met Boeing, wat duister geworden. Er is veel geïnvesteerd om voor de Amerikanen aantrekkelijk te worden, en die hebben opeens de stekker eruit getrokken. Begrijpelijk misschien, want met die B737-MAX perikelen hadden ze wel wat anders aan hun hoofd.
WB Alcohol, dat is een goedje dat ruim beschikbaar is in Brazil. Geen wonder dat in de coronatijd de plantenspuiten met ethanol op elke tafel en elke toonbank staan. Iedereen sprayt zich een ongeluk, en volgens mij werkt het ook nog. Een flink deel van de bevolking produceert alcohol met hele andere doeleinden, en daarom (Wilfred: correct me if I’m wrong) houdt de overheid de prijs van officiële Cachaça en Caipirinha laag, omdat men anders toch wel zou gaan moonshinen, met allerlei nare gevolgen.
WB de monolieten: de wetenschappelijke naam voor de vreemde bergen is Inselberg, eilandberg. Ze ontstaan als keiharde steensoorten – al dan niet vloeibaar – naar boven gedrukt worden vanuit het binnenste der aarde, en dan penetreren in hoger gelegen lagen zachte maritieme leisteen. Wind en zand doen een slordige dertig miljoen jaar hun eroderende werk en voilà: opeens rijdt de mensch daar met zijn four wheel drive door een landschap dat je eerder op Venus of Mars zou verwachten. Geen wonder dat deze plek de hoogste UFO–spotting dichtheid van Brazilië heeft… Een week of twee geleden zagen we hier een gloeiende punt aan de hemel: de Chinese maanraket, maar velen om mij heen dachten meteen aan een UFO!
WB potholes: ik rij hier nogal wat op de motor, maar na zonsondergang is dat een absolute ramp. Smalle wegen, onverlichte ezelkarren, afgrijselijk slecht asfalt, en beroerde verlichting.
Pre-order nu: schaalmodel van de gloednieuwe KLM A321neo
Nu te bestellen in de webshop! Let op: limited edition.