De 737 MAX staat niet bovenaan het lijstje van toestellen die verplicht aan de grond moesten staan. Op nummer één staat de ‘De Havilland Comet’. Het vliegtuig stond ruim vier jaar aan de grond, maar waarom?
Comet
‘S werelds eerste passagiersvliegtuig met straalmotoren steeg in juli 1949 voor het eerst op. De ‘De Havilland Comet’ schreef geschiedenis met haar vier straalmotoren die tijdens de Tweede Wereldoorlog ontwikkeld waren. Het toestel, van de Britse fabrikant De Havilland, verhoogde het comfort aan boord van het vliegtuig door sneller én hoger te vliegen. Aan boord was er plaats voor 36 passagiers, niks vergeleken de hedendaagse luchtvaart, maar in die tijd al een stap voorwaarts. Terwijl vliegtuigen tegenwoordig vanuit een economisch oogpunt zijn gebouwd, was de ‘De Havilland Comet’ puur ontworpen om passagiers de meest comfortabele en luxueuze ervaring te bieden.
Ongelukken
Na enkele operationele maanden was het vliegtuig meermaals betrokken bij grote ongelukken. De meest dramatische crash was dat het vliegtuig halverwege de vlucht uiteenviel, met als gevolg vele doden. Na de laatste crash van South African Airways, in april 1954, werden alle toestellen verplicht aan de grond te houden, maar wat was de oorzaak?
Oorzaak
De crash van de Comets hebben veel teweeg gebracht in de luchtvaart. Voornamelijk aan het traditionele design zoals we een commercieel vliegtuig nu kennen. De ontwikkeling van nieuwe, snellere straalvliegtuigen leidde tot de dood van vele testpiloten. Deze ongevallen leidden echter wel tot technische verbeteringen en veranderingen in operaties en wetgeving die de burgerluchtvaart vandaag de dag zo veilig maakt.
De eerste conclusie van de crashes was metaalmoeheid. Maar waardoor? Om hoger te kunnen vliegen was een drukcabine noodzakelijk. In de tijd van de eerste Comet was er relatief weinig bekend over dit fenomeen. Door middel van een drukcabine blijft de vliegtuigcabine geschikt voor mensen en verschilt dus met de druk van buiten. Als deze dus niet in staat is genoeg weerstand te bieden aan de krachten die erop spelen leidt dit direct tot een (catastrofaal) ongeval.
Kenmerkend bij de Comet was dat er scheuren waren ontstaan in de romp, rondom de deuren en raamopeningen van het vliegtuig. Door het vierkante raamontwerp werden de spanning op de romp te hoog. Er ontstonden (gemakkelijk) scheurtjes, en naarmate het vliegtuig te maken kreeg met grotere drukverschillen werden de scheurtjes steeds groter.
Verbeterde constructietechnieken, het aanbrengen van ronde in plaats van vierkante ramen en andere verbeteringen zorgden ervoor dat latere Comet-toestellen veilig waren. Na ruim vier jaar kon de Comet, met de genoemde aanpassingen, weer vliegen. In totaal zijn er vier varianten van het toestel verschenen, de Comet 1 (later de Comet 1A) tot en met de Comet 4.
Langste
De Comet heeft in de luchtvaartgeschiedenis het langst, verplicht, aan de grond gestaan door technische redenen. De 737 MAX staat ook niet als tweede op de lijst. De Yak-42 stond zo’n 26 maanden aan de grond, wat een half jaar langer is dan de 737 MAX. Alhoewel de MAX officieel de lucht weer in mag, duurt het nog wel even voordat de toestellen weer volop vliegen. Aan het vliegtuigtype zullen eerste diverse aanpassingen gedaan moeten worden, alvorens het toestel weer veilig de lucht in kan.
Met 53 maanden aan de grond staat de De Havilland Comet echter wel ver bovenaan het lijstje.
Verschillend
