De Nederlandse luchtvaartmaatschappij Martinair maakt nu al een tijdje deel uit van de KLM-groep. Met één Boeing 747 in de Martinair-kleuren vervoert de maatschappij vracht over de hele wereld. Maar hoe begon het allemaal eind jaren ’50 en hoe veranderde Martinair in de loop der jaren?
Onstaan
In het voorjaar van 1958 werd ‘Martin’s Air Charter’ (MAC) opgericht door luchtvaartpionier Martin Schröder. In de begin jaren werden er vooral rondvluchten boven Nederland uitgevoerd. Uiteindelijk breidde de luchtvaartmaatschappij uit naar buitenlandse vluchten, zoals Palma de Mallorca. De vluchten werden uitgevoerd met de ‘De Havilland DH.104 Dove’.
Uitbreiding
MAC groeide verder, en naast de DH-104 werden ook toestellen van vliegtuigfabrikant Douglas gekocht. Zo werd de Douglas DC-3 toegevoegd aan de vloot, maar ook de DC-4 en DC-7 voerden vluchten uit voor de Nederlandse maatschappij. Samen met de Convair 440 en Dove’s was de vloot compleet, tot eind jaren ’60 het eerste straalmotorvliegtuig werd aangeschaft.
Martinair Holland
Nog daarvoor werd, in 1966, de naam gewijzigd naar ‘Martinair Holland’. Het jaar daarop volgde de Douglas DC-8, het eerste vliegtuig met straalmotoren van Martinair Holland. Er werden meer chartervluchten uitgevoerd en Martinair Holland groeide verder. Daarnaast werden ook de ‘speciale’ vluchten verder uitgebreid. Leden van het koninklijk huis werden vervoerd in de Fokker F-28 (PH-PBX), gipsvluchten, maar ook sportteams stapten aan boord van Martinair Holland.
Verandering
Terwijl Martinair Holland ook de Noord-Amerikaanse markt probeerde te veroveren werd de helft van de aandelen door KLM gekocht in 1968. Door de sterke groei van de maatschappij werd een nieuw hoofdkantoor geopend op Schiphol-centrum.
In 1969 werd de Douglas DC-9 aangeschaft en enkele jaren later nam Martinair Holland de eerste widebody in dienst, de Douglas DC-10. De vier DC-10’s stonden symbool voor de operatie van de airline. De toestellen konden namelijk gemakkelijk van passagiers- naar vrachtvliegtuig worden omgebouwd waardoor Martinair Holland flexibel werd.
In de jaren ’80 werd ook de Airbus A310 toegevoegd. De A310 werd als (enige) combivliegtuig gebouwd en kreeg de naam ‘Prins Maurits’.
Boeing 747
De vraag bleef stijgen, ondanks de verslechterde economische tijden, en dus besloot Martinair Holland nog een widebody aan te schaffen. De eerste Boeing 747-200 werd in 1987 aan de vloot toegevoegd. Door de groei van het vrachtverkeer werd in 1991 een Boeing 747-vrachttoestel, full freighter, aangeschaft. Het toestel vloog als eerste rond met de tekst ‘Martinair Cargo’.
In de jaren ’90 kwamen ook de 767 en 757 in dienst. De toestellen werden ingezet voor chartervluchten. De 757 verliet na vier jaar alweer de maatschappij, maar de 767’s bleven langer.
In 2008 nam Martinair afscheid van haar laatste Boeing 747-Classics . De verouderde Boeing 747-200-toestellen werden vervangen door de Boeing 747-400s, die werden omgebouwd tot vrachtvliegtuig (747-400BCF).
MD-11
Vanaf 1995 werd ook de DC-10 vervangen door de MD-11. De PH-MCP was de eerste MD-11 die bij Martinair in de vloot kwam. In totaal heeft Martinair zeven MD-11’s in dienst gehad. Vanaf 2013 werd het het iconische driemotorige toestel uitgefaseerd door Martinair. Nog voor de MD-11 werd er ook met de MD-82, van vliegtuigfabrikant McDonnell Douglas, gevlogen.
Vrachtmaatschappij
In 2003 werd ook de Airbus A320 toegevoegd aan de vloot. Het toestel heeft echter niet lang in de vloot gezeten. Eind 2007 ging Martinair zich alleen op intercontinentale bestemmingen en vrachtvluchten richten, met als gevolg dat de Airbus A320-toestellen de Martinair-vloot moesten verlaten.
In oktober 2011 kwam er helemaal een einde aan de passagiersvluchten van Martinair. De maatschappij werd getransformeerd tot pure vrachtmaatschappij door een gebrek aan schaalgrootte, zo werd aangegeven. Als vrachtmaatschappij heeft Martinair nu één 747-400 in eigendom (PH-MPS) en daarnaast worden er drie toestellen van KLM geleased. Vijf jaar geleden waren er echter nog tien vrachttoestellen, maar om kosten te besparen werd Martinair verkleind en ging KLM meer vracht vervoeren in haar 777’s, A330’s en 787’s.
Inmiddels is Martinair onderdeel van Air France – KLM Martinair Cargo en vliegt de maatschappij de hele wereld over met vracht.