KLM voert eerste passagiersvlucht uit met deels synthetische brandstof | Achtergrond

KLM heeft samen met brandstofpartner Shell onlangs een passagiersvlucht uitgevoerd waarbij er deels op duurzaam geproduceerde synthetische kerosine is gevlogen. Maar wat zijn dit voor brandstoffen en hoe zijn deze toe te passen binnen de luchtvaart?

SAF

Sustainable Aviation Fuel (SAF), of duurzame vliegtuigbrandstof, is een schone(re) vervanger voor fossiele vliegtuigbrandstoffen. SAF kan zonder problemen worden vermengd met fossiele vliegtuigbrandstof zonder dat de gemengde brandstof speciale infrastructuur of aanpassingen aan apparatuur vereist. In plaats van te worden geraffineerd uit aardolie, wordt SAF geproduceerd uit duurzame bronnen. Dit kan biologisch van aard zijn, zoals afgewerkte olie van biologische oorsprong of landbouwresiduen.

Daarnaast kan SAF volledig synthetisch worden geproduceerd door gebruik te maken van CO₂, water en duurzame energiebronnen. Hierbij wordt door middel van elektrolyse de water opgesplitst in waterstof en zuurstof. De waterstof wordt vervolgens onder hoge temperatuur vermengd met de CO₂ (afgevangen van industrie of uit de atmosfeer). Het resultaat daarvan is een synthetisch gas (syngas). Dit gas bestaat uit koolstof en waterstof dat door middel van een katalysator worden samengevoegd tot een vloeibare vorm van koolwaterstof. Een belangrijk aspect bij deze synthetische vorm van brandstof is dat de energie die bijvoorbeeld benodigd is om de waterstof te produceren van duurzame aard is.

Primeur

Tijdens de conferentie over duurzame synthetische luchtvaartbrandstoffen (SAF) in Den Haag werd bekend gemaakt dat eind vorige maand de eerste commerciële vlucht van KLM met bijmenging van 500 liter duurzame synthetische kerosine is gemaakt. Het ging om een passagiersvlucht van Schiphol naar Madrid. Shell produceerde de synthetische kerosine in haar onderzoekscentrum in Amsterdam op deze schaal op basis van CO₂, water en hernieuwbare energie uit zon en wind van Nederlandse bodem. “Ik ben er trots op dat KLM wereldwijd de eerste passagiersvlucht heeft uitgevoerd met bijmenging van synthetische kerosine, geproduceerd uit CO₂, water en hernieuwbare energie. Deze eerste vlucht op synthetische kerosine laat zien dat het in de praktijk mogelijk is en we voorwaarts kunnen”, aldus Pieter Elbers, CEO van KLM.

Breed gedragen

Er mag dan vanuit verschillende maatschappelijke organisaties veel commentaar worden geuit op de luchtvaartsector in Nederland, feit blijft dat Nederland (en KLM) in Europa tot een van de landen behoort die zich het meest inzet voor de ontwikkeling en toepassing van duurzame luchtvaartbrandstoffen. “Verduurzaming van de luchtvaart is een internationale uitdaging waar we samen voor staan. Vandaag zetten we met deze wereldprimeur een mooie stap in het nieuwe hoofdstuk van onze luchtvaart. Deze veelbelovende innovatie zal de komende decennia van groot belang zijn om de CO₂-uitstoot van de luchtvaart te verminderen”, aldus Cora van Nieuwenhuizen, minister van Infrastructuur en Waterstaat.

Europa heeft als doel gesteld om per 2050 volledig met duurzame brandstoffen te vliegen. Dit is geen eenvoudige opgave en vraagt dan ook de inzet en samenwerking van zowel overheden als commerciële partijen. Een voorbeeld hiervan is de startup Synkero, die tijdens de conferentie bekend maakte dat er samen met Port of Amsterdam, Schiphol, KLM en SkyNRG gewerkt wordt aan de realisatie van een commerciële synthetische duurzame kerosinefabriek in de Amsterdamse haven.

Kostbaar

Het gebruik van SAF is momenteel zo’n twee tot vier keer zo duur als kerosine. Slechts 0.1 procent van de totale hoeveelheid brandstof bestaat uit SAF. Met extra investeringen, ontwikkeling en opschaling kan dit in de toekomst worden opgeschroefd. Hoe snel dit gaat gebeuren zal met de tijd duidelijk worden. ‘Onze’ nationale luchtvaartmaatschappij is in ieder geval ambitieus, want KLM wil per 2030 dat veertien procent van alle vluchten die vertrekken vanaf Schiphol gebruik maken van duurzame brandstoffen.