De verkiezingsuitslag is langzaam maar zeker bekend. De VVD en D66 zijn samen de grootste partijen geworden, en de komende dagen zal de formatie van start gaan. Wat zal de verkiezingsuitslag en een nieuwe coalitie betekenen voor de luchtvaart?
VVD – Rutte
De VVD van demissionair minister-president Rutte is met naar schatting 35 zetels wederom de grootste partij van het land geworden. De partij staat bekend om een positieve houding ten aanzien van de luchtvaart. In het verkiezingsprogramma stelt de partij dat de Nederlandse luchtvaart, met Schiphol als toegangspoort en hub-functie, voor honderdduizenden banen zorgt. “Dat is de reden voor het steunpakket voor KLM in de coronacrisis. Een faillissement van KLM zou dramatische gevolgen hebben voor Schiphol.”
Schiphol en de rest van de luchtvaartsector moeten kunnen blijven groeien, volgens de VVD. “Schonere en stillere vliegtuigen leveren milieuwinst op. Daardoor kan er meer worden gevolgen. Wij geven daarbij voorrang aan vluchten die de hubfunctie van Schiphol versterken.” Om ervoor te zorgen dat maatschappijen kortere en efficiëntere routes vliegen, wil de VVD dat er één Europees luchtruim komt. Op deze manier kan de CO2-uitstoot van de luchtvaart afnemen.
De luchthavens in Eindhoven, Rotterdam en Lelystad moeten kunnen uitbreiden. Tot slot wil de partij van Rutte dat woningbouw en ontwikkeling van bedrijven in de omgeving van luchthavens mogelijk blijft.
D66 – Kaag
Met een forse zetelwinst voor D66 vindt de luchtvaart in Kaag haar eerste kritische regeringskandidate. In het verkiezingsprogramma schrijft de partij dat vliegverkeer en scheepvaart tot nu toe niet worden aangepakt, maar in toenemende mate bijdragen aan de groei van CO2-uitstoot. De partij wil dit op Europees niveau aanpakken door strengere normen op te stellen. Daarnaast wil D66 dat Europa meer investeert in schonere manieren van transport.
D66 komt in haar verkiezingsprogramma met een aantal ingrijpende maatregelen voor de luchtvaart. Zo moet de vrijstelling van accijns op kerosine in Europa worden afgeschaft, moet er een Europese belasting op vliegtickets worden ingevoerd en wil de partij daarnaast dat de btw op treinkaartjes wordt afgeschaft. “De prijs van vliegen geeft op die manier een beter afspiegeling van de totale kosten en de trein wordt volwaardig concurrent op korte afstanden.”
De opbrengsten hiervan zegt D66 te willen gebruiken om te investeren in de ontwikkelingen van duurzame vervoerswijzen, zoals CO2-vrije luchtvaarttechnologie. Verder is D66, net als de VVD, voor een gemeenschappelijk Europees luchtruim. Tot slot wil de partij van Kaag oneerlijke concurrentie in de luchtvaart aanpakken en staatssubsidies voor luchtvaartmaatschappijen in Europa afschaffen.
CDA – Hoekstra
Lijsttrekker van het CDA Wopke Hoekstra verkreeg in luchtvaartland de afgelopen jaren al veel bekendheid vanwege KLM. Als minister van Financiën besloot hij namens Nederland een groter aandeel in Air France-KLM te verwerven. Daarnaast was hij regelmatig aan het woord over het steunpakket voor KLM tijdens de coronacrisis, dat hij met de maatschappij uitonderhandelde.
Het CDA bevindt zich in een positie die precies tussen de VVD en D66 in zit. Net als de VVD vindt de partij van Hoekstra dat een concurrerende en duurzame luchtvaart op Schiphol en de andere luchthavens van groot belang voor de Nederlandse economie en werkgelegenheid is. De partij wil echter een nieuw evenwicht vinden tussen mens, milieu en economie. “Stillere, schonere en zuinigere vliegtuigen moeten een bijdrage leveren aan het terugdringen van de overlast voor de directe omgeving en in een volgende kabinetsperiode zullen hiervoor technologische projecten worden gestimuleerd.”
Het CDA wil het aantal vluchten op Schiphol voorlopig beperken tot het huidige maximum van 500.000. Nachtvluchten moeten daarbij worden gereduceerd. “Schiphol en de regionale luchthavens moeten daarbij als gezamenlijk Nederlands netwerk optreden, zodat de beschikbare capaciteiten beter benut worden.” Net als D66 wil de partij dat het gebruik van de trein op korte afstanden wordt gestimuleerd. De opening van Lelystad Airport moet wat het CDA betreft worden bezien. Bij een eventuele opening zijn laagvliegroutes niet acceptabel.
Nieuwe coalitie
De VVD heeft al aangegeven met D66 en het CDA naar de mogelijkheden voor een nieuwe regeringscoalitie te willen kijken. Volgens de laatste prognose hebben VVD, D66 en CDA gezamenlijk met 74 zetels echter nét geen meerderheid in de Tweede Kamer. Dit betekent dat, als de formatie tussen deze drie partijen al zou lukken, er waarschijnlijk naar een vierde coalitiepartner gezocht zal worden.
Dit zal nog een ingewikkelde politieke strijd worden, aangezien GroenLinks en de Partij van de Arbeid eerder al aangegeven hebben niet zonder elkaar in een coalitie met de VVD te willen stappen. Een formatie tussen de vijf partijen zal echter lastig worden. Aangezien D66 wel de voorkeur zal hebben voor een linkse of progressieve partner zijn eventuele andere opties bijvoorbeeld de Partij voor de Dieren, SP en Volt. In dit geval zal de lijn van D66 op het gebied van de luchtvaart waarschijnlijk de boventoon voeren in een nieuwe coalitie. Wat de VVD en het CDA betreft gaat de voorkeur mogelijk uit naar ChristenUnie, SGP of JA21. Ten aanzien van de luchtvaart zal in een dergelijk geval wat conservatiever zijn.
Verschillend
VWO
Frequent flyer, luchtvaartprofessional en liefhebber; alles wat je weten wil, je vindt het op Up in the Sky - Alles over luchtvaart.