Elektrisch vliegen is aan een opmars bezig. Het is schoner, stiller en goedkoper dan vliegen met conventioneel aangedreven toestellen. Wereldwijd werken honderden bedrijven en organisaties aan het ontwikkelen van elektrische vliegtuigen. Het gaat dan vooral om toestellen voor de General Aviation. Er moet nog veel onderzoek gedaan worden voordat elektrisch vliegen op grote schaal kan worden ingevoerd. Denk aan onderwerpen als regelgeving, experimenteerruimte, onderhoud en aanpassingen aan infrastructuur op een vliegveld. Brigit van Schie, derdejaars aan de Aviation Academy van de Hogeschool van Amsterdam, heeft onderzocht hoe het gesteld is met de brandveiligheid van elektrische vliegtuigen. Maak in dit artikel kennis met deze enthousiaste en ambitieuze studente.
Raden
Brigit van Schie werd 19 jaar geleden geboren en woont in Haarlem. Al sinds haar jeugd heeft de luchtvaart haar geboeid: “Haarlem ligt vrij dicht bij Schiphol, dus ik kwam dan ook regelmatig daar langs als ik ergens naartoe ging. En de kans dat er vliegtuigen overvliegen is alleen nog maar groter. Wanneer er een vliegtuig over kwam was (en is) het voor mij altijd de sport om te raden van welke luchtvaartmaatschappij het was.” Van Schie is na het behalen van haar havodiploma begonnen aan de opleiding Aviation aan de Hogeschool van Amsterdam. Ze heeft gekozen voor de richting Engineering en alle studiepunten tot nu toe in de pocket.
Mannenwereld
Momenteel zit ze in het derde jaar van de opleiding. Naast haar studie is ze vaak in het zwembad te vinden. Hier doet ze aan synchroonzwemmen en geeft zwemles aan kinderen van 5 tot 13 jaar. Van Schie is ook een enthousiast lid van de studievereniging SVAAA. Zo heeft ze een bezoek gebracht aan Transavia en de Airbus fabriek in Hamburg. “Dat de luchtvaart een mannenwereld is, is ook zeker te merken op de Aviation Academy. Als ik de cijfers mag geloven is maar 18% van de studenten een vrouw. Het grootste gedeelte daarvan kiest voor de operationele richting in plaats van de technische. Ik heb er persoonlijk geen moeite mee dat ik vrouw ben in een technische mannenwereld”, aldus Van Schie.
Voordelen
Het derde jaar van de luchtvaartstudie aan de Hogeschool van Amsterdam staat in het teken van een stage en een minor. Vanwege de pandemie viel het vinden van een geschikte stageplek niet mee. Uiteindelijk heeft Van Schie gekozen voor DEAC Dutch Electric Aviation Centre, gevestigd op Teuge Airport: “Voordelen voor mij waren de kleinschaligheid, het hoge kennisniveau en een steentje kunnen bijdragen aan de verduurzaming van de luchtvaart. Dat DEAC beschikt over een eigen Flying Testbed in de vorm van een Cessna Skymaster was mooi meegenomen. Dat heeft de stage zeker verlevendigd.”
Breed
“Ik begon mijn stage met het plan om onderzoek te gaan doen naar de veiligheid van elektrische vliegtuigen. Ik kwam er al snel achter dat dit een zeer breed onderwerp was en dat daar veel meer bij kwam kijken dan verwacht. Ik had het woord ‘veiligheid’ een beetje onderschat… Ik heb vervolgens ingezoomd op de brandveiligheid met de volgende onderzoeksvraag: ‘Op wat voor manieren dienen de operaties en wet- en regelgeving aangepast te worden voor elektrische vliegtuigen om de veiligheid van deze vliegtuigen te vergroten in geval van een brand?’. Nog steeds een grote en pittige vraag, maar toch beter behapbaar”, aldus de studente.
Research
Door COVID-19 was Van Schie gedwongen om vooral desktop-research te doen. Ze heeft veel papers gelezen over eerdere onderzoeken en de methode van brandbestrijding bij elektrische vliegtuigen. Wel heeft ze de mogelijkheid gehad om in gesprek te gaan met een testpiloot en veiligheidsonderzoeker van het Nederlandse Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) en met de safety manager van Twente Airport. Verder heeft ze veel gehad aan haar mede-stagiairs omdat zij elkaar wekelijks van feedback voorzagen, de laatste tijd veelal online.
Conclusies
Van Schie licht de belangrijkste conclusies uit haar onderzoek toe: “Voor de operatie heb ik voornamelijk gekeken naar de mogelijkheden om een brand te blussen in elektrische vliegtuigen met lithium batterijen. Mijn conclusie luidt dat het beste met Novec 1230 of water geblust kan worden. Novec 1230 is een vloeistof die hoge prestaties biedt en een grote veiligheidsmarge, zonder schadelijk te zijn voor het milieu. Bij Novec 1230 moet een waternevel gebruikt worden met zoutadditieven voor de beste combinatie van blussen en koelen van de batterijen. Als er gekozen wordt voor het blussen met water moeten additieven, zoals F-500 of Firesorb, toegevoegd worden om de benodigde hoeveelheid water, benodigde tijd en kans op herontsteking te minimaliseren.”
Aanpassingen
“Voor de wet- en regelgeving zijn aanpassingen noodzakelijk. Deze aanpassingen hebben betrekking op identificatiesymbolen en registratienummers voor elektrische vliegtuigen, trainingen voor brandweerlieden, Aeronautical Information Publication en de daarbij behorende luchthaven categorieën en het minimum aantal brandbestrijdingsvoertuigen en brandblussers op een luchthaven. Voor al deze onderwerpen moeten echter nog wel wetsvoorstellen en soms ook extra onderzoeken verricht worden”, aldus de Amsterdamse studente.
Brandincident
Dat het onderzoek van Van Schie niet alleen een papieren exercitie is bewijst het brandincident met het prototype van de Alice. Deze elektrische elf-zitter van de Israëlische vliegtuigbouwer Eviation vloog in januari 2020 in brand op Prescott Regional Airport in Arizona. Het vuur ontstond in het batterijcompartiment onder de cabinevloer tijdens het urenlang testen van de motoren. De drie inzittenden konden ongedeerd ontsnappen, maar het driemotorige toestel is afgeschreven. De exacte oorzaak van de brand is nog niet bekend.
Aanbevelingen
Volgens Van Schie is er meer onderzoek nodig naar de brandveiligheid van elektrische vliegtuigen: “Ik heb naar aanleiding van mijn onderzoek aanbevelingen gedaan over wat er dient te veranderen in de wet- en regelgeving en in trainingsprogramma’s. Om deze voorstellen werkelijkheid te laten worden moeten er nog verschillende test uitgevoerd worden. Verder moeten er wetsvoorstellen ingediend worden bij IL&T en/of EASA. Deze onderzoeken/voorstellen kunnen bij DEAC uitgevoerd worden door andere stagiairs of onderzoekers. Ook vliegvelden moeten actie ondernemen door het beschikbaar stellen van de juiste materialen voor het blussen van een brand in elektrische vliegtuigen.”
Belangstelling
De studente heeft tijdens haar stageperiode meegewerkt aan interviews voor Trouw en Piloot en Vliegtuig. Ook heeft ze een presentatie gegeven op het online General Aviation symposium. Daardoor vergrootte ze niet alleen haar naamsbekendheid, maar nam ook de belangstelling voor haar onderzoek flink toe. NLR en Twente Airport hebben haar stageverslag inmiddels gekregen. Verder kwam het verzoek van de Nederlandse Vereniging van Luchthavens om haar resultaten te delen. De directeur van de luchthaven Teuge benaderde haar voor een presentatie voor geïnteresseerden. Een samenvatting van het rapport van Van Schie is te vinden op de website www.deac-teuge.nl. Bij DEAC kan ook het volledige rapport worden opgevraagd.
Extra
Brigit van Schie kijkt met een tevreden gevoel terug op haar stageperiode bij DEAC, ondanks de lastige corona-situatie: “Derdejaars moeten tijdens hun stage 50% van hun tijd besteden aan onderzoek. De rest van de tijd is er ruimte om mee te werken of ‘extra’ zaken op te pakken. Naast de eerder genoemde interviews en presentatie heb ik een bezoek gebracht aan Twente Airport en Technology Base. Verder heb ik DEAC vertegenwoordigd op de Piloot en Vliegtuig Air Fair op vliegveld Teuge. Leuk was ook de begeleiding van een groepje Technasium-leerlingen van het Veluws College Walterbosch uit Apeldoorn. Vier leerlingen uit havo-5 en drie leerlingen uit vwo-6 leggen hun meesterproef af bij DEAC.”
Master
Aan het einde van het interview blikt Van Schie kort vooruit op haar carrière: “Na het afronden van mijn stage (met een 8) ben ik begonnen aan de minor Design, Build and Fly. Hierbij krijg ik samen met vier groepsgenoten de mogelijkheid om een Unmanned Air Vehicle te ontwikkelen van begin tot eind. Een interessante uitdaging! In mijn laatste studiejaar wil ik mij specialiseren in Flight Operations Engineering. Als alles volgens plan verloopt ben ik net 21 als ik mijn bachelor diploma op zak heb. Eigenlijk nog redelijk jong om het werkveld in te gaan. Daarom overweeg ik ook om aan een universiteit mijn master te gaan halen, misschien wel in het buitenland. Maar als er plots een mooie baan of iets anders op mijn pad komt wil ik dat ook zeker in overweging nemen.”
Eindelijk terug: schaalmodel van de gloednieuwe Transavia A321neo
Nu te pre-orderen in de webshop! Let op: limited edition.
Verschillend
VWO