Mayday: vlieger zijn in coronatijd | Interview

“Mayday, mayday, mayday!” Met de verlenging van de lockdown en het negatieve reisadvies komt de situatie er voor de luchtvaart voorlopig niet beter uit te zien. Maar hoe ziet de coronacrisis eruit door de ogen van een piloot? We spreken met Martijn, A320-piloot bij een Europese low-costmaatschappij.

Hoe kijk je als vlieger terug op het afgelopen jaar?

Wie had dit verwacht? Ruim een jaar nadat Covid-19 headlines maakte over de wereld lijken we nog geen stap dichterbij een oplossing. Erger nog, meer en meer restricties zijn nu de norm, terwijl het dagelijkse dodental al een tijd onder het gemiddelde ligt. Met ruim twintig jaar vlieger-ervaring voor twee maatschappijen heb ik -natuurlijk- nog nooit zoiets mee gemaakt.

Maatschappijen die nauwelijks nog vliegen. En als ze al vliegen,vliegen ze  met een passagiersaantal wat de vlucht (de kosten) niet eens waard is. Vliegtuigen geparkeerd. Voor lange tijd. Motoren en probes bedekt tegen de natuurlijke elementen. Niks geld verdienen. Geld weggooien.

Maak je je zorgen over de toekomst?

Als ik bedenk hoeveel geld mijn maatschappij momenteel per uur verliest, vraag ik me eerlijk gezegd af hoe het kan dat niet het overgrote deel van de airlines over de kop is? Ja, ‘hulp’ van de overheid wordt er dan gezegd. Serieus? Dat kleine beetje geld dat geleend wordt ten opzichte van het huidige verlies is uitstel van executie. En laten we eerlijk wezen, de overheid is juist degene die elke week met nieuwe restricties komt, waardoor de luchtvaart (en toerisme, horeca en dergelijke) niks kunnen plannen.

Maak ik me zorgen over de toekomst? Natuurlijk! Als je dat als vlieger momenteel niet doet, ben je niet realistisch. Je airline kan ophouden met vliegen. Wat ga je dan doen? Je bent zometeen een van de duizenden die op straat staat met duizenden vlieguren en geen enkele airline die aanneemt, nadat de grote meerderheid heeft moeten inkrimpen om het voortbestaan van de vliegmaatschappij te garanderen.

Daarnaast maak ik me zorgen over het huidige beleid van de overheid met “vaccinatie paspoorts” e.d. Plus het feit dat er binnen een jaar zoveel veranderd is qua wat we als bevolking mogen en hoe makkelijk iedereen daarin meeging. Er worden geen vragen gesteld. En zodra dat wel gebeurt, wordt die persoon de mond gesnoerd. Ongelofelijk, vind ik dat.

Hoe ga je om met de zorg die je hebt?

Het is frustrerend te zien hoe de overheid een probleem aangaat. Als vliegers volgen we een vast patroon: wat is er gebeurd? Hoe komt dit en kunnen we dit verifiëren met verschillende indicaties? Zijn we beide eens dat dit echt het probleem is? Wat zijn onze opties met dit probleem? Doorvliegen? Uitwijken? Waar kunnen we heen? Wie doet wat qua vliegen, checklist, communicatie? Execute.

Na dit begint het proces weer opnieuw( de review). Was dit écht wel het probleem? Is er sindsdien iets veranderd waardoor een ander iets nu de prioriteit heeft? Is ons plan nog steeds geldig? De overheid lijkt last te hebben van een tunnelvisie in plaats van te kijken wat er echt gebeurd is en of de weg die ze zijn ingeslagen de juiste is. Totaal geen review. Helaas.

Mis je het vliegen?

Ja, soms. Ik mis de regelmaat van het onregelmatige. Het is nu letterlijk ‘Groundhog Day‘ met twee kids thuis, die al zolang niet naar school zijn geweest. Maar er zijn ook voordelen. Veel tijd met het gezin. Het niet ‘s ochtends om 0400 op te moeten staan, terwijl je de regen horizontaal tegen het raam te keer hoort gaan vanwege windkracht 8. Gezonder kunnen eten. Beter en regelmatiger slapen.

Maar ‘at the end of the day’ wil ik graag weer die cockpit inkruipen. Een doel hebben, namelijk in de cockpit zíjn. Een doel dat ik als kleine jongen al had. De zon zien opkomen over de Alpen. De ‘runway lights’ op het laatste moment zien tijdens mistige condities. Hoeveel er ook op Autopilot gevlogen wordt tegenwoordig, het blijft toch nog steeds iets magisch: het vliegen.

De gedachte dat het door het gevoerde beleid op covid in ene plausibel is dat mijn vliegende leven stopt, dat er geen ‘magical view from the top‘ , geen ‘the best office in the world‘ meer is voor mij, geeft mij slapeloze nachten.  Naast de zorg die ik heb over het wegvallen van een inkomstenbron voor mijn gezin.

Een zorg die ik deel met veel mensen, waar de banen van op het spel staan.