Op 30 april 2021 hebben de bewindvoerders het bestuur van South African Airways overgedragen aan de onlangs benoemde CEO Thomas Kgogole. Daarmee is officieel een eind gekomen aan de status van uitstel van betaling en onder curatele stelling, waarin de maatschappij zich sinds december 2019 bevond. De overdracht betekent niet het einde van de problemen, maar Kgogole verwacht niettemin dat SAA vanaf augustus weer zal vliegen.
Problemen nog niet weg
Een van de problemen is de claim van de pilotenvakbond over betalingen in het kader van de afvloeiingsregeling. De vliegers willen die ineens incasseren. SAA wil een deel over een periode van drie jaar uitbetalen. De zaak ligt bij de rechter. Volgens de bewindvoerders zou de betalingsverplichting vervallen bij hun aftreden. Het bestuur van SAA heeft de verplichtingen van de bewindvoerders echter overgenomen.
Een andere kwestie is het creëren van een stevige financiële basis voor een op lange termijn levensvatbare onderneming. De Zuid-Afrikaanse regering lijkt voorzichtig, gedeeltelijk, afstand te willen nemen van haar staatsbedrijven – die in de laatste vijftien jaar in deplorabele staat zijn geraakt – en is niet langer bereid (lees: in staat) de verliezen voor haar rekening te nemen.
Daarom wordt voor SAA gezocht naar een private equity partner. Bij die zoektocht is overigens niet de SAA-directie leidend, maar het Ministerie van Staatsbedrijven. Het departement spreekt van een voorkeurspartner die kapitaal, technische kennis en commerciële expertise kan leveren. Het departement verwacht nog deze maand een succes.
In februari is op deze plaats bericht dat Ethiopian Airlines grote belangstelling heeft.
Lastige dochters
De Zuid-Afrikaanse staat heeft de historische schuldenlast van South African Airways overgenomen. Dit was een cruciaal onderdeel van het reddingsplan van de bewindvoerders. Tegenover dit goede nieuws staat dat SAA wel de financiële verplichtingen moet dragen van haar noodlijdende dochters; prijsvechter Mango, onderhoudsbedrijf SAA Technical en cateraar AirChefs.
Juist deze week werd bekend dat SAA Technical verwacht 60% van zijn personeel te moeten ontslaan wegens gebrek aan inkomsten. Als gevolg van de Covid-pandemie waren er perioden waarin SAA-technical nog slechts het onderhoud deed van het Zuid-Afrikaanse regeringsvliegtuig. In betere tijden onderhield SAA-technical de hele SAA-vloot en de toestellen van vrijwel alle binnenlandse carriers.
Dochter Mango werd woensdagochtend 28 april onaangekondigd landwijd aan de grond gehouden. Mango’s schuldeisers hadden eerder al gedreigd de prijsvechter wegens oplopende schulden per 1 mei aan de grond te zetten. Waarom dit ineens twee dagen eerder gebeurde is niet bekend, maar vermoedelijk zat Airports Company South Africa (ACSA) erachter. Nadat Mango een deel van haar schuld aan ACSA had betaald, werden de vluchten hervat.
Werkkapitaal
South African Airways en dochters zijn nog steeds in afwachting van een financiële reddingsboei van ruim € 600 miljoen. Ongeveer een kwart daarvan is bedoeld om de schuldenlast te verlichten van de dochterbedrijven. De rest dient grotendeels als werkkapitaal voor de heropstart van SAA.
De gelden zijn vorig jaar al toegezegd door het ministerie van Financiën. Uitbetaling kan echter pas geschieden na goedkeuring van een speciale wet door het parlement. En het parlement is de komende weken met reces.
Bert Zegger
Unieke kans: win een proefles elektrisch vliegen!
Kom op 5 april langs bij E-Flight Academy op Teuge Airport en maak kans op een proefles elektrisch vliegen.
