Over een paar weken vertrekken de laatste Nederlandse F-16’s van vliegbasis Leeuwarden. Vanaf 1 juli zijn alle Nederlandse F-16’s gestationeerd op Volkel. Daarmee komt het einde voor de F-16 binnen de Koninklijke luchtmacht steeds dichterbij.
Ter gelegenheid van het naderende einde van F-16 operaties op de Friese basis heeft één toestel een speciaal beschilderde staart gekregen. Op de staart staat een vliegende draak afgebeeld en de tekst ‘Last Flight F-16 Leeuwarden’. De draak is een verwijzing naar het embleem van de vliegbasis Leeuwarden. Op 31 mei werd deze beschildering onthuld en Peter Steehouwer leverde ons de foto’s aan.
De vervanging van de F-16 is nu in volle gang. Inmiddels beschikt de luchtmacht over achttien F-35’s, waarvan er tien op de vliegbasis Leeuwarden zijn gebaseerd. De overige acht staan op de Amerikaanse vliegbasis Luke (Arizona), waar Nederlandse vliegers worden opgeleid op de F-35. Dit jaar zal Lockheed Martin nog vijf nieuwe F-35’s leveren aan Nederland. Deze toestellen worden geassembleerd in het Italiaanse Cameri. Halverwege volgend jaar wordt de eerste F-35 op Volkel verwacht. Twee jaar daarna, in de loop van 2024, neemt Nederland dan definitief afscheid van de F-16. Daarmee maakt het toestel waarschijnlijk net 45 dienstjaren vol: de eerste F-16 werd in juni 1979 aan Nederland afgeleverd.
Eerste toestel
Morgen is het precies 42 jaar geleden dat de Koninklijke Luchtmacht haar eerste F-16 kon verwelkomen. Op 7 juni 1979 landde toestel met staartcode ‘J-259’ als eerste F-16 op de vliegbasis Leeuwarden . De keuze voor het type was destijds bepaald geen uitgemaakte zaak. Nederland was op zoek naar een vervanger voor de verouderde F-104G Starfighter. Aanvankelijk werd besloten om 138 Starfighters te vervangen door 102 F-16’s. Uiteindelijk schafte Nederland nog eens 110 extra toestellen aan, omdat de F-16 ook de taak van de NF-5 jachtbommenwerper ging overnemen.
Kwaliteiten
Nederland werkte bij de aankoop van de F-16 samen met België, Denemarken en Noorwegen. Alle vier de landen zochten een opvolger voor de Starfighter en door samen te werken hoopten de landen sterker te staan bij de prijsonderhandelingen met Lockheed. De Zweedse Saab Viggen, de Franse Mirage F.1 en de Amerikaanse Northrop YF-17 waren mogelijke andere kandidaten. Uiteindelijk viel in 1975 de keus op de F-16, onder meer door een studie van het consortium naar de kwaliteiten van de verschillende toestellen. Technologisch stak de F-16 boven de concurrenten uit, ook was het toestel erg wendbaar. De F-16 was één van de eerste gevechtstoestellen met een ‘fly-by-wire’ besturingssysteem, waarbij de bewegingen van de stuurknuppel worden omgezet in een elektrisch signaal.
Jongste
In 1992 werd de laatste F-16 aan Nederland geleverd, de ‘J-021’. Deze jongste Nederlandse F-16 is nog altijd in gebruik. Op dit moment heeft Nederland nog ongeveer 50 F-16’s in actieve dienst, waarvan tien voor trainingsdoeleinden zijn gestationeerd op de vliegbasis Tucson, in Arizona.
Verschillend
VWO