Uit een onderzoek van stichting PEN EM en M3 Consultancy blijkt dat er op de korte termijn veel mogelijkheden liggen op het gebied van elektrisch vliegen in Noord-Nederland.
Een projectteam van stichting Providing Efficient New Energy Mobility (PEN EM) en M3 consultancy hebben de afgelopen maanden onderzoek gedaan naar emissievrij vliegen. Het onderzoek heeft zich gefocust op de kansen voor emissievrij vliegen in Noord-Nederland. PEN EM is een Nederlandse stichting die als doel heeft om elektrisch vliegen in Nederland en Europa te promoten en te bevorderen. M3 Consultancy is een adviesbureau dat bedrijven helpt om zich te verbeteren door middel van digitale transformatie. Deze twee organisaties hebben een rapport gepubliceerd over welke kansen er liggen voor het elektrisch vliegen in Noord-Nederland.
Over 5 jaar de eerste elektrische passagiersvliegtuigen
Met de komst van de Pipistrel Velis Electro is elektrisch vliegen geen toekomst muziek meer. Op Teuge vliegen de PH-EFL (Electric Flight) en PH-ZEF (Zero Emission Flight) al een tijdje rond. De toestellen zijn in dienst bij de eerste elektrisch vliegschool van Nederland. Zo komen de eerste Eviators al van Nederlandse bodem. Echter, met twee-persoonsvliegtuigen zijn de gebruikstoepassingen nog beperkt. Maar over vijf jaar moet dat toch anders zijn. Rob Wolleswinkel van stichting PEN EM laat in het rapport weten:
“Nu al zijn er kleine elektrische vliegtuigen voor twee personen. Dankzij innovaties in batterijtechnologie en speciaal op elektrische aandrijving ontworpen vliegtuigen worden ook emissievrije passagiersvluchten mogelijk.”
Volgens het onderzoek moeten op termijn batterij-elektrische vliegtuigen met circa 9 tot 19 stoelen vluchten van meer dan 500 km kunnen uitvoeren. Een goede kandidaat hiervoor zou de Heart Aerospace ES-19 kunnen zijn. Het vliegtuig is ontworpen om 19 passagiers te vervoeren over een afstand van 400 kilometer. Heart claimt 50-75% kostenreductie voor brandstof en 90% voor onderhoud, vergeleken met turboprop toestellen. De nieuwe Zweedse vliegtuigbouwer wil dat het toestel in 2025 gecertificeerd in dienst kan bij luchtvaartmaatschappijen. Het zou dus zomaar kunnen dat ergens in 2025 de ES-19 voorbij zoeft in Noord-Nederland.
Vijf jaar daarna, in 2030, zullen naar verwachting de eerste elektrische vliegtuigen met een capaciteit van 50 tot 70 stoelen op de markt komen. Dit is precies waar de Delftse start-up Venturi zich de komende tijd op gaat focussen met de Echelon1. Het toestel moet 50 passagiers kunnen vervoeren over een afstand van 1000 km met een gemiddelde kruissnelheid van 500 km/u. Het bedrijf zal waarschijnlijk ergens dit jaar de eerste concept tekeningen publiceren voor de Echelon1. Weer vijf jaar daarna in 2035 moeten de eerste 150-zitters in dienst komen. Bestemmingen zoals Spanje zouden tegen die tijd ook emissievrij bereikbaar moeten zijn. Ook moeten de eerste vliegtuigen van het Zero-emissions project van Airbus dan het luchtruim betreden.
Betere bereikbaarheid van Noord-Nederland
De relevantie voor de regio Noord-Nederland is groot, zo geeft Norbert Zoet van Stichting PEN EM
aan:
“Er is nu jaarlijks een potentieel van ruim 3 miljoen internationale vliegbewegingen van passagiers uit
Noord-Nederland, maar toch zijn er op dit moment met de huidige vliegtuigen weinig routes met
voldoende marktvraag van/naar de regio om economisch rendabel een vliegtuig te vullen naar meer
zakelijke bestemmingen. Dit komt mede door de concurrentie van het bestaande routenetwerk op
andere luchthavens in Nederland. Maar doordat de operationele kosten van elektrisch vliegen
aanmerkelijk lager zijn en in combinatie met het voordeel in tijd en kosten om dicht bij huis te kunnen
vertrekken, wordt het mogelijk om met een klein vliegtuig met maar 9 of 19 stoelen al een
economisch rendabele verbinding aan te bieden vanaf Groningen Airport Eelde.”
Met de komst van deze toestellen zouden dus internationale bestemmingen bereikbaar worden in bijvoorbeeld Duitsland, Scandinavië, Engeland en België. Ook is het zeker mogelijk dat binnenlandse bestemmingen weer geherintroduceerd gaan worden. De Nederlandse luchthavens Eindhoven, Rotterdam en Groningen gaan testen met elektrisch vliegen onder het project ‘Power Up’.
Het is de bedoeling dat er binnen vijf jaar elektrische passagiersvluchten tussen de luchthavens kunnen worden uitgevoerd. De nieuwe vliegverbindingen zouden moeten leiden tot fors kortere reistijden en een versterking van de economie in Noord-Nederland. Meiltje de Groot, directeur Groningen Eelde Airport, laat weten
“Deze ontwikkeling biedt kansen om richting 2030 Noord-Nederland op een stillere, duurzame en flexibele wijze te verbinden met andere regio’s in Nederland en
daarbuiten.”
Grote milieuwinst te behalen met elektrisch vliegen
De milieuwinst die valt te behalen is aanzienlijk volgens Eric-Jan Pelt van M3 Consultancy. De uitstoot zal waarschijnlijk minder zijn per passagier dan per elektrische auto en vergelijkbaar zijn met de trein.
“De komst van elektrisch vliegen draagt bij aan vermindering van CO2 uitstoot van de luchtvaart,
maar kan ook een bijdrage leveren aan vermindering van uitstoot van het wegverkeer door substitutie van auto naar elektrisch vliegtuig. Ook qua elektriciteitsverbruik is elektrisch vliegen een efficiënt vervoersmiddel: het verbruik per passagier met een vliegtuig zal naar verwachting minder zijn dan met een elektrische auto met 1 of 2 passagiers en vergelijkbaar met de trein. De uitstoot van (ultra) fijnstof van een elektrisch vliegtuig zal zelfs fors lager zijn dan die van de elektrische auto en de trein.”
Verder blijkt uit testen met de eerste elektrische vliegtuigmotoren dat het geluid dermate lager is dat
elektrische vliegtuigen nauwelijks buiten het luchthaventerrein te horen zullen zijn. Die winst wordt
onder andere bereikt doordat de propellers met een lager toerental kunnen draaien en er gebruik
gemaakt kan worden van meer propellers. Ilse Mensink, programma manager Hive.Mobility:
“Noord-Nederland zet in op een innovatief, duurzaam mobiliteitssysteem. Dit onderzoek laat zien dat
elektrisch vliegen een waardevol onderdeel van dat toekomstige systeem kan worden”.
Het zou dus zomaar kunnen dat de regio Noord-Nederland de primeur krijgt om de eerste commerciële elektrische vluchten uit te voeren. Het rapport is lovend over de mogelijkheden van het elektrisch vliegen, waterstof en sustainable aviation fuels. Mochten al deze beloftes werkelijkheid worden dan is de toekomst echt iets om naar uit te kijken. Drastische vermindering van lucht- en geluidsvervuiling, onderhoudskosten die een fractie zijn ten opzichte van brandstofmotoren en ultiem comfort in een stil en schoon vliegtuig. Een toekomst waar heel Nederland achter kan staan. Zonder vliegschaamte.
Verschillend
