Ruim zestig jaar na de introductie van Fokker’s eerste passagiersvliegtuig maakte de Fokker 50 haar debuut in de lucht. Het propellervliegtuig werd daarna wereldwijd ingezet voor regionale vluchten, en vliegt vandaag de dag nog altijd in enkele landen.
De succesvolle Fokker F27 Friendship
De Fokker 50 heeft haar bestaan te danken aan de succesvolle voorganger de F27 Friendship. De F27 werd in de jaren ’50 door Fokker ontwikkeld en geproduceerd en maakte in het najaar van 1955 de eerste vlucht. Het toestel werd in een aantal opzichten vernieuwd ten opzichte van de voorganger(s) (bijvoorbeeld de DC-3) met als resultaat een aanzienlijke gewichtsbesparing en daarmee brandstof.
Enkele jaren later ging de eerste Nederlandse F27 commercieel de lucht in. Het duurde niet lang voordat de F27 ‘s werelds bestverkochte turboprop werd. Met een bereik van ruim tweeduizend kilometer was het vliegtuig ideaal voor Europese of regionale vluchten, waarbij tussen de 40 en 44 passagiers aan boord konden.
In totaal zijn er bijna zeshonderd F27’s gebouwd, wat voor Fokker reden was over een moderne opvolger na te denken. Het verouderen van het succesvolle toestel bracht Fokker uiteindelijk tot het ontwerp van de Fokker 50.
Moderne opvolger: Fokker 50
In de jaren ’80 moderniseerde Fokker haar vloot. De Fokker 50 kreeg verbeterde Pratt & Whitney-motoren, er kwam een digitale cockpit en ook het comfort aan boord verbeterde door een modernere en stillere cabine. Die stillere cabine kwam doordat er ander – composiet – materiaal was gebruikt, en door de plaatsing van de propellers. Een primeur in die tijd, terwijl composietmaterialen nu niet meer weg te denken zijn uit de luchtvaartindustrie. Daarnaast werden de vleugeltippen voorzien van kleine winglets, terwijl de romp en de rest van de vleugel voortkwamen uit de F27.
Eind december 1985 was het dan zover, de Fokker 50 maakte haar maiden flight. Het toestel werd zowel in een passagiers- als in een militaire-configuratie gebouwd. Het bleek een succes, want tot het faillissement van de vliegtuigfabrikant werden meer dan tweehonderd van deze vliegtuigen verkocht. In Nederland was men ook ‘fan’ van de Fokker. Zo zette de Koninklijke Luchtmacht twee Fokker 50’s in en vloog KLM met meerdere toestellen Europese vluchten.
Het einde
Aan het einde van de twintigste eeuw ging Fokker ten onder, mede door de concurrentie van Airbus en Boeing. Een grote klap voor Nederland waardoor honderden werknemers op straat kwamen te staan. Curatoren probeerden nog Fokker een tweede leven in te blazen, maar het mocht niet baten. Fabrikant Fokker viel uit elkaar, en tot op de dag van vandaag zijn slechts onderdelen van het bedrijf nog in leven.
Ondanks het einde van Fokker vlogen in de periode erna nog vele Fokker-vliegtuigen wereldwijd rond, ook in Nederland. Vandaag de dag zijn er nog steeds Fokker 50’s in de lucht te vinden, al wordt het aandeel Fokker’s steeds kleiner. In Nederland staat, weliswaar niet luchtwaardig, nog een exemplaar voor de deur van luchtvaartmuseum Aviodrome (ook de F27 is daar te zien).
Behalve als passagierstoestel is de Fokker 50 ook uitgerust als vrachtvliegtuig. Een compact vrachtruim, met als voordeel dat het toestel ook kan landen op kleinere vliegvelden.
Een uniek stukje luchtvaartgeschiedenis!
Dertig jaar lang vloog de PH-BFG in het KLM-blauw de wereld over. In 2019 ging ze met pensioen, maar nu is ze voor eventjes terug 💙✈️ Bestellen kan via de webshop van Up in the Sky
