Woensdag presenteerde de Europese Commissie een nieuw klimaatpakket. Welke invloed heeft dat pakket op de luchtvaartsector?
Al lange tijd spreekt de Commissie uit dat Europa klimaatneutraal moet worden. Lang was daar weinig van terug te zien, maar inmiddels is dat ontwikkeld tot een concreet klimaatpakket. De uitstoot van de broeikasgassen moet daarin drastisch omlaag. Met twaalf wetten is het doel om deze gassen in 2030 met 55 procent onder het niveau van 1990 te krijgen. Het streven is dat dit in 2050 nul is. De luchtvaart krijgt het daarin ook te verduren.
Emissierechten
Het belangrijkste punt zijn de emissierechten. Die heeft de luchtvaart de afgelopen jaren namelijk voor iets minder dan de helft zonder kosten gekregen. Uit onderzoek van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (2012), een zelfstandig instituut binnen het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, blijkt dat de luchtvaart in datzelfde jaar 182,6 miljoen emissierechten gratis kreeg. Volgens de Commissie gaat het daarbij om 243 megaton aan CO2.
In die jaren daarna neemt het aantal emissierechten voorzichtig af. Tegenwoordig betalen luchtvaartmaatschappijen al voor 57 procent van de emissierechten. De overige 43 procent bestaat uit zogeheten ‘fee allowances’. De rechten die een luchtvaartmaatschappij nodig heeft, worden bepaald door de ‘algemene groei in het aantal tonkilometers’ en een ‘algemene efficiëntiefactor in de uitstoot van de CO2’. Als Boeing bijvoorbeeld een marktgroei van 4% per jaar verwacht, en er is een efficiëntieverbetering van 1% mogelijk, dan betekent dat de CO2-uitstoot met 3% per jaar groeit.
Commissie stelt ambitieus doel
Waar er dus tussen 2012 en 2013-2020 al begonnen was met het voorzichtig reduceren van CO2-rechten, wil de Commissie daar de komende jaren met het klimaatpakket verder mee doorgaan. Het doel is dat deze rechten voor de luchtvaartindustrie in 2028 volledig verdwenen zijn. Dat betekent dat die ‘korting’ dus vergeten kan worden. Het gevolg daarvan is dat de vliegtickets duurder worden: luchtvaartmaatschappijen moeten immers deze rechten voor het volledige tarief aan de klant doorberekenen.
Dit leidt ertoe dat naar verwachting er een verhoging van de belasting komt op de uitstoot van CO2, net zoals het belasten van koolstofrijke luchtvaartbrandstoffen. Er is echter geen man over boord. De Commissie presenteerde in haar plan ook alternatieven voor deze reducties. Alternatieve brandstoffen komen daar aan bod. Daarbij moet gedacht worden aan synthetische koolstofarme brandstoffen.
KLM en IATA
KLM laat weten achter de doelstellingen van de Commissie te staan. ”KLM staat achter de EU-doelstelling om in 2050 als eerste continent klimaatneutraal te zijn. We verwelkomen dan ook het Fitfor55-pakket als onderdeel van de European Green Deal. Voorgestelde maatregelen in het pakket die echt helpen om de luchtvaartsector verder te verduurzamen krijgen van ons de volle steun”, laat de Nederlandse luchtvaartmaatschappij in een persbericht weten.
De International Air Transport Association (IATA) kijkt er anders tegenaan: “De luchtvaart heeft zich als mondiale industrie verbonden met het koolstofarm maken van de economie. We hebben geen overredingskracht of strafmaatregelen zoals belastingen nodig om verandering te motiveren. In feite onttrekken belastinggelden aan de sector dat investeringen in vlootvernieuwing en schone technologieën zou kunnen ondersteunen. Om de emissies terug te dringen, moeten de regeringen een constructief beleidskader invoeren dat in de eerste plaats gericht is op productiestimulansen voor SAF en op de totstandbrenging van een gemeenschappelijk Europees luchtruim”, geeft de IATA aan.
Naast klimaatpakket andere maatregel
Het is niet het eerste plan vanuit de Commissie om de Europese luchtvaart groener te maken. Eerder had ze het idee om in 2023 kerosinetaks te heffen. Dat betekent dat luchtvaartmaatschappijen belasting betalen over kerosine. De Commissie introduceert dit over de komende tien jaar. Het is echter nog wel de vraag: ‘wat gaat het effect van deze taks zijn?’ Eén ding is in ieder geval zeker: de luchtvaart ondergaat de komende jaren een metamorfose op het gebied van uitstoot.
Verschillend
