Al sinds de oprichting van luchthaven Schiphol was er een speciale plek ingericht waar passagiers op hun vliegtuig konden wachten. Aanvankelijk bestonden de vertrekhallen uit afgedankte hangars en oude schuren waar stromen van mensen, post en andere vracht bijeenkwamen. Tegenwoordig zijn de vertrekhallen uiterst modern ingericht en beschikken ze over de nieuwste technologieën.
Het begin
Luchthaven Schiphol werd in het voorjaar van 1916 opgericht. Op dat moment was het vliegveld uitsluitend bedoeld voor militaire doeleinden. Er stonden vier houten loodsen. Na de eerste wereldoorlog kwam de burgerluchtvaart pas echt op stoom. In 1920 voerde KLM haar eerste vlucht uit. Naarmate het luchtverkeer toenam ontstond ook de behoefte voor een betere infrastructuur. In 1921 werd de eerste verbetering gerealiseerd. Een van de loodsen werd ingericht als vertrekhal. Passagiers konden er afgezonderd van vracht en post, wachten op hun vlucht.
Vijf jaar later kocht de gemeente Amsterdam het terrein en volgde de definitieve omslag van militair veld naar commerciële luchthaven. Aanpassing aan haar nieuwe bestemming volgde meteen. De drainage van het vliegveld werd aangelegd, de toegangswegen werden verbeterd en er werd een betonnen platform aangelegd om de groter en zwaarder wordende vliegtuigen te kunnen faciliteren. Daarnaast startte de bouw van een echt stationsgebouw met daarin zowel een aankomst- als vertrekhal. De opening vond net op tijd plaats voor de aanvang van de Olympische Spelen die in 1928 van start gingen in Amsterdam. Het stationsgebouw was actief totdat een bombardement het in 1940 compleet verwoestte. In 2007 bouwde het Aviodrome een replica.
Na de oorlog
Het bleef niet bij deze verwoesting. Door de goede voorzieningen en de ligging vlakbij Engeland vormden de Duitsers op Schiphol een zware bedreiging voor de geallieerden. Vandaar dat zij het veld zwaar bombardeerden. Toen de bezetters in 1944 vreesden dat Schiphol een uitvalsbasis voor de geallieerden zou worden, vernietigden Duitse Sprengkommando’s de overgebleven banen. Schiphol was al zwaar gehavend, maar werd daarmee compleet onbruikbaar gemaakt. Alleen de vloer van de vroegere vertrekhal was nog herkenbaar. Na de capitulatie werd meteen begonnen met de wederopbouw van het terrein. Herstel van de landingsbanen vond plaats, barakken werden neergezet voor het tijdelijk weer onderbrengen van passagiers en vracht. Een houten noodgebouwtje met twee verdiepingen diende voorlopig als verkeerstoren. Op 28 juli 1945 landde het eerste vliegtuig alweer op Schiphol. Later dat jaar benoemde de regering Schiphol tot ‘wereldluchthaven van Nederland’. Ondanks dat de opbouw in een razendsnel tempo verliep, duurde het nog tot 1949 voordat er weer een echt stationsgebouw te vinden was op de luchthaven. In datzelfde jaar maakte havenmeester Jan Dellaert zijn eerste uitbreidingsplannen bekend die ervoor moesten zorgen dat Schiphol kon blijven groeien. Om die plannen te realiseren was er weer een nieuwe vertrekhal nodig. Dit was het begin van het huidige Schiphol-Centrum.
Verhuizing
In 1961 werd er een ontwerp aan de directie van Schiphol voorgelegd. Van dat ontwerp maakten opnieuw plannen voor een nieuwe, grote vertrekhal deel uit. De nieuwe faciliteiten werden ten westen van de bestaande luchthaven gebouwd. In 1963 startte de bouw van het nieuwe Schiphol officieel. Na vier jaar bouwen volgde de feestelijk opening. Alle activiteiten verhuisden van Schiphol-Oost naar Schiphol-Centrum. Nu kon de luchthaven verder groeien.
Ook de nieuwe faciliteiten werden verder uitgebouwd met in de jaren zeventig de opening van weer een nieuwe vertrekhal. Hierdoor ontstond er nog meer ruimte voor extra pieren en gates. Uiteindelijk kreeg de luchthaven drie verschillende vertrekhallen tot haar beschikking.
Toekomst
Ook met het oog op de toekomst gaan de ontwikkelingen voort. In 2017 werd de nieuwste vertrekhal geopend om de toename van het aantal passagiers aan te kunnen. Dit tijdelijke gebouw is in zes maanden gerealiseerd. Uiteindelijk moet op deze plek een nieuwe terminal gebouwd worden. De ingebruikname van de nieuwste en modernste vertrekhal volgt naar verwachting in 2023.
Uddel
MBO
Gastredacteur. Matthijs is werkzaam bij de Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) en is al jaren in het bezit van een zweefvliegbrevet.